آموزش نگهداری از گل سانسوریا یا گل شمشیری در خانه درمان بیماری ها

گل سانسوریا و نگهداری آن

گیاه سانسوریا یا گل شمشیری(Sansevieria) گیاهی است گلدار و همیشه سبز از خانواده دراسنا(Dracaena)، گل سانسوریا بومی مناطق جنوبی قاره آفریقا بخصوص ماداگاسکار و مناطقی از جنوب آسیا می باشد، بیش از ۷۰ گونه سانسوریا وجود دارد که دارای شکل ها و رنگهای مختلفی هستند، سانسوریا گیاهی برگ زینتی است و تنوع زیادی در اندازه، نوع و رنگ برگ‌ها دارد. در برخی از منابع به اشتباه گیاه سانسوریا را جز ساکولنت ها دسته بندی می‌کنند.

نام سانسوریا توسط مخترع و دانشمند ایتالیایی بنام Raimondo di Sangro با الهام از اسم شهر San Severo در ایتالیا نامگذاری شد، نامگذاری گونه های مختلف در سال ۱۷۸۷ توسط Vincenzo Petagna پزشک و حشره شناس ایتالیایی انجام شد.

ساقه سانسوریا

ساقه در این گیاه وجود ندارد و برگ‌ها مستقیم از سطح خاک خارج می‌شوند، ولی سانسوریا دارای ساقه زیرزمینی بنام ریزروم (rhizome) می‌باشد که برگ‌ها مستقیماً از روی این ساقه‌های زیر زمینی خارج می‌شوند و برای تکثیر از آنها استفاده می‌شود.

برگ سانسوریا

تمامی گونه های سانسوریا را بر اساس شکل برگ به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند، برگ ضخیم(برگ گوشتی) و برگ نازک، گونه های برگ ضخیم در مناطق خشک و گرم زندگی میکنند، برگ آنها به گونه ای تکامل یافته تا بتواند آب بیشتری در بافت های خود نگهداری کنند در حالی که گونه های برگ نازک در مناطق نیمه گرم و مرطوبتر زیست میکنند. اندازه سانسوریاهای برگ ضخیم کوتاه تر است و برگ انها اغلب لوله ای می باشد، سانسوریاهای مناطق خنکتر(برگ نازک) دارای برگ های پهن و کراوات شکل هستند.

 

گل سانسوریا

رنگ گلها در اغلب گونه ها سفید با ترکیبی از رنگ سبز است ولی در گونه هایی گلها به رنگ قرمز، بنفش و قهوه ای نیز مشاهده می شود، گلها معمولا دارای ساقه هستند داری شکل تک شاخه و چند شاخه، پس از گرده افشانی گلها، میوه یا کپسول بذر تشکیل می شود که به رنگ قرمز یا نارنجی است.

در طبیعت گرده افشانی سانسوریا معمولا توسط پروانه انجام می شود، ولی سیستم گلهای این گیاهان به گونه ای است که شانس لقاح پایین است و مقدار خیلی کمی بذر تولید می شود، گلها از بخش مریستم آپیکال (apical meristem) تولید می شوند.

رشد برگهای سانسوریا پس از گلدهی متوقف می شود ولی برخلاف آگاو که پس از گلدهی می میرد، سانسوریا از بین نمی رود و برگهای جدید از ریشه (ریزروم ها) ایجاد می شود.

طبقه بندی

از سال ۲۰۱۵ این خانواده به سه گونه اصلی طبقه بندی شد، که یکی از آنها به سه زیر گونه تقسیم می شود.

  • sect. Sansevieria
    • subsect. Sansevieria
    • subsect. Hastifolia
    • subsect. Solonifera
  • sect. Dracomima
  • sect. Cephalantha

کاربردهای سانسوریا برای انسان

در زمان های قدیم در کشورهای آفریقایی از برگ سانسوریا برای باندپیچی زخمها استفاده می‌شده است، بعضی از گونه های سانسوریا مانند Dracaena hanningtonii دارای خواص ضدعفونی کنندگی هستند. در طب سنتی چین Feng shui بر این معتقد هستند که نگهداری گل سانسوریا در کنار کودکان باعث سلامت و رشد بیشتر کودکان می شود. به دلیل ماندگاری بالا از برگ های سانسوریا برای ساخت دسته گل استفاده می شود. در بسیاری از کشورها سانسوریا به گل زبان مادر شوهر معروف است.

سانسوریا تصفیه کننده هوا و تولید کننده اکسیژن

گل سانسوریا جز ده گیاه برتر در دنیا است که توانایی بالایی در تولید اکسیژن دارد و میتواند مانند یک فیلتر هوا را تصفیه کند. در لیست گیاهان اعلام شده در ناسا NASA Clean Air Study (برای مشاهده مستندات و متن کامل اینجا کلیک کنید)  که میتوانند آلایندگی هوا را کاهش دهند گیاه سانسوریا بخصوص گونه Dracaena trifasciata به عنوان یکی از بهترین گیاهان برای تصفیه هوا معرفی شده است، در این تحقیقات اعلام شده سانسوریا میتواند چندین نوع آلودگی و سموم را از هوا جذب و نابود کند از جمله این آلایندگی ها میتوان به فرمالدئید، زایلن، تولوئن و بنزن اشاره کرد.

سانسوریا یک گل زینتی معروف

گیاه سانسوریا یک گیاه آپارتمانی محبوب است که در سراسر دنیا به عنوان گل زینتی نگهداری می شود، پرفروشترین گونه سانسوریا در سراسر دنیا Dracaena trifasciata می باشد. گونه های زینتی بیشتر از طریق کاشت در گلخانه به دست می آید. از دلایل محبوبیت گل سانسوریا میتوان به مواردی چون مقاوم بودن، زیبایی، آسان بودن نگهداری، عمر زیاد، تکثیر آسان، نیاز کم به نور (در روشنایی و نیم سایه به خوبی رشد می کند)، نیاز کم به آبیاری و تولید زیاد اکسیژن اشاره کرد.

در کشور کره معمولا در جشن ها بخصوص افتتاحیه کسب و کارها، گل سانسوریا هدیه می‌دهند، آنها این کار را خوش یومن می دانند. در کشور باربادوس Barbados به سانسوریا گل پول گفته می شود، آنها معتقدند هر کس این گیاه را داشته باشد همیشه پول خواهد داشت.

غیر از گونه های عمومی بعضی از گونه های سانسوریا مانند Sansevieria cylindrica به دلیل داشتن شکل خاص برگ ها به عنوان گل زینتی نگهداری می شوند، این گونه معمولا به صورت رنگ شده در بازار دیده می شود، این رنگ ها میتوانند سیستم رشد برگها را بهم بزند.

سانسوریا Sansevieria cylindrica با برگ های ضخیم و رنگ شده

سانسوریا در فیلم و سینما

سانسوریا تا حدی بین مردم محبوبیت پیدا کرده که بسیاری از کارگردانان برای دکوراسیون صحنه فیلم‌ها از گل سانسوریا استفاده می‌کنند، از جمله این فیلم‌ها می‌توانA Serbian Film, Being John Malkovich, Blue Velvet, Duck Soup, Groundhog Day, Homegrown, The Paper  These Final Hours را نام برد.

صحنه ای از فیلم Groundhog Day
mark zuckerberg
موسس فیسبوک مارک زاکربرگ mark zuckerberg هم مثل اینکه به سانسوریا علاقه داره

شرایط نگهداری سانسوریا

نحوه نگهداری خیلی از سانسوریا ها مانند سانسوریا لوله ای، آمریکن، مهتابی، کراواتی، شمشیری، پاکوتاه، پا بلند و غیره تقریبا یکسان است، این گیاه نسبت به شرایط نامساعد محیطی مقاوم بوده و در نقاط مختلف منزل می‌توان آن را نگهداری کرد. در مناطقی که دارای سرمای زمستانه نمی‌باشد می‌توان این گیاه را در خارج از منزل در باغچه یا فضای سبز نیز کاشت کرد، سانسوریا را می‌توان در شرایط مختلف نوری، آب و خاک پرورش داد، در جاهای مختلف خانه و آپارتمان مانند اتاق خواب، آشپزخانه، حال و حتی دستشویی برای تصفیه هوا میتوان سانسوریا را نگهداری کرد، علاوه بر نور خورشید از لامپ های رشد گیاهان نیز میتوان استفاده کرد.

خاک مناسب سانسوریا

سانسوریا به دلیل ذخیره آب در ریشه و برگها به آبیاری کمی نیاز دارد پس در نتیجه خاک مناسب برای آن خاکی است که زودتر خشک شود مانند خاک کاکتوس ها البته سانسوریا در حد کاکتوس به پوسیدگی ریشه حساس نیست و در خاک باغچه(خاک معمولی) هم میتوان کاشت کرد، خاک مناسب برای گل سانسوریا میتواند ترکیبی از یک یا چند مورد از این خاک ها باشد، خاک باغچه، ماسه، پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت، ورمی کمپوست و بسیاری از خاک های دیگر. توجه، از ورمی کمپوست و پرلیت به تنهایی استفاده نمی شود، ماسه هم به تنهایی مواد غذایی خیلی کمی دارد و بهتر است با ترکیب با سایر خاک ها استفاده شود.

خاک گلدان سانسوریا را بهتر است هر یک تا دو سال تعویض کنید تا رشد آن افزایش یابد و از پوسیدگی ریشه ها جلوگیری شود.

نور مناسب سانسوریا

سانسوریا به خوبی میزان کم یا زیاد نور را تحمل می‌کند و میتوان در نور کامل یا نیم سایه آن را نگهداری کرد بخاطر همین میتوان در محل کار یا اتاق ها نیز سانسوریا پرورش داد، اگر نور کافی در محیط نگهداری سانسوریا ندارید نگران نباشید با لامپ های مخصوص رشد گیاهان نیز میتوان از آن نگهداری کرد.

نور متوسط یعنی با فاصله یک تا دو متری از پنجره های جنوبی مکان مناسبی برای رشد این گیاه است، نور شدید و مستقیم آفتاب در بهار و تابستان میتواند باعث سوختگی برگهای سانسوریا شود.

دمای مناسب برای نگهداری سانسوریا

سانسوریا خیلی به مقدار دمای محیط حساس نیست فقط نباید دما به زیر صفر درجه سانتی گراد یا به یخ زدگی برسد، دمای در حدود ۱۵ تا ۳۰ درجه برای رشد انواع سانسوریاها مناسب است.

روش آبیاری گل سانسوریا

گیاه سانسوریا به کم آبی مقاومت بالایی دارد بخاطر همین گزینه مناسبی برای کسانی است که زیاد مسافرت می‌کنند، زمان و میزان آبیاری سانسوریا به عوامل مختلفی مانند رطوبت هوا، نوع خاک، نوع گلدان، دما و سایر عوامل بستگی دارد، در فاصله بین دو آبیاری اجازه دهید خاک کاملا خشک شود سپس آبیاری انجام شود، در فصل رشد گیاه یعنی بهار و تابستان هر هفته یک مرتبه آبیاری کافی است و در فصل های سرد سال یعنی پاییز و زمستان هر دو هفته یک بار آبیاری کافی می باشد.

آبیاری بیش از حد باعث پوسیدگی ریشه های گل سانسوریا خواهد شد.

ته گلدان سانسوریا باید دارای سوراخ هایی باشد تا آب اضافی از خاک خارج شود و ریشه بتواند تنفس کند.

تعویض گلدان سانسوریا

ریشه های سانسوریا سریع رشد میکنند و پر حجم هستند بهتر است هر یک  تا دو سال یک مرتبه خاک و گلدان را تعویض کنید. در مواردی که احساس می‌کنید گلدان آن تنگ است باید گلدان را تعویض کنید، از انواع گلدان های پلاستیکی، سفالی، سنگی و فلزی میتوان استفاده کرد، کف گلدان باید برای زهکشی و خروج آب اضافی از خاک دارای سوراخ های باشد. اندازه گلدان باید متناسب باشد نه خیلی بزرگ و نه خیلی کوچک.

بهترین زمان برای تعویض گلدان سانسوریا

اواخر زمستان و اوایل بهار بهترین فصل تعویض خاک و گلدان سانسوریا است، ولی در صورت نیاز تقریبا در هر فصلی میتوان گلدان و خاک این گیاه را تعویض کرد.

دلایل توقف رشد گل سانسوریا

سانسوریا گیاه کم رشدی است پس برای رشد آن عجله نکنید، ولی گاهی ممکن است بیماری ها، شرایط نامناسب محل نگهداری و خاک نامناسب نیز باعث کاهش رشد آن شود که باید مورد بررسی قرار بگیرد، بخصوص پوسیدگی ریشه بشدت رشد سانسوریا را کاهش می دهد، در بخش بیماریها در این مورد توضیح داده شده است.

آیا میتوان به گل سانسوریا کود داد؟

بله برای افزایش رشد میتوان از کود استفاده کرد، از کود تنها در فصل رشد یعنی بهار و تابستان هر بیست روز تا یک ماه استفاده کنید، از انواع کود NPK یا سایر کودها میتوان استفاده کرد، در ترکیب خاک سانسوریا میتوان از کودهای حیوانی استریل یا ورمی کمپوست نیز استفاده کرد.

برای خرید کود مناسب گل سانسوریا اینجا کلیک کنید.

 

آفت و بیماری های گل سانسوریا

بیماری‌های قارچی
یکی از اصلی‌ترین مشکلات و بیماری‌های گل سانسوریا بیماری‌های قارچی می‌باشد، بیماری‌ قارچی ممکن است باعث پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری زیاد شوند و به تدریج به برگ های گیاه پیشروی کند، از علایم اصلی بیماری‌های قارچی لکه‌های سیاه و قهوه‌ای بر روی برگ‌ها و شل شدن برگ گیاه را می‌توان نام برد، از اولین نشانه‌های پوسیدگی ریشه عدم جذب آب توسط گیاه می‌باشد( خیس ماندن خاک به مدت چند روز) که باید سریعاً مورد بررسی قرار گیرد. هرگونه تغییر رنگ در برگ ها باید بررسی شود.

هنگامی که آثار پوسیدگی و تغییر رنگ بر روی گیاه مشاهده کردید باید تا قبل از پیشروی بیماری به سایر قسمت‌های گیاه دست به کار شوید، ابتدا با یک تیغ یا چاقوی تیز استریل تنه گیاه را از قسمتی که سالم است کات کنید، نباید هیچ گونه آثار بیماری بر روی قسمت سالم باقی بماند و این برش را تا زمانی که هیچ نشانه‌ای از بیماری مشاهده نشود ادامه دهید.

سپس محل بریدگی را با سم قارچ‌کش شستشو دهید و در محلی خنک و سایه به مدت چند روز قرار دهید تا محل بریدگی خشک شود یا به اصلاح پینه ببندد. از قرار دادن قلمه در زیر نور آفتاب یا محل گرم خودداری کنید چون ممکن است باعث از دست دادن آب قلمه شود و در نهایت قلمه خشک شود.

بعد از انجام این مراحل و خشک شدن محل بریدگی(ممکن است ۲ تا ۳ روز یا بیشتر طول بکشد)، قلمه آماده کاشت می‌باشد. توجه داشته باشید از خاک قبلی استفاده نشود چون همچنان بیماری‌ها در آن وجود دارند. قلمه را در خاک جدید که می‌تواند متشکل از ماسه و پیت ماس و کوکوپیت باشد بکارید و به مدت ده روز به آن آب ندهید تا ریشه جدید تشکیل شود. توجه داشته باشید آبیاری قلمه بدون ریشه باعث پوسیدگی مجدد خواهد شد.

قلمه زدن سانسوریا رنگی هلندی
کات کردن از قسمت سالم و قلمه زدن جهت ریشه دار شدن پس از چند روز

لارو حشرات
از دیگر بیماری‌های اصلی گیاه سانسوریا می‌توان به لارو حشرات اشاره کرد که معمولاً از برگ‌های گیاه تغذیه کرده و حاشیه برگ‌ها و یا پهنه آنان را زخمی می‌کند و سوراخ‌هایی را در برگ ها ایجاد می‌کند.

تریپس
آفت دیگری است که بر اثر تغذیه آن برگ‌ها می‌پیچند و بدشکل می‌شوند و نقاط خاکستری – نقره‌ای بر روی آنان ظاهر می‌شود. همچنین تریپس ازجمله عوامل انتقال‌دهنده عامل بیماری ویروسی موزاییک برگ است که در نتیجه آن بر روی برگ‌ها لکه‌های زرد رنگی ایجاد می‌شود و برگ‌ها نیز بدشکل و گیاه کوتاه‌ قامت می‌شود. لکه‌های زرد رنگ ناشی از این ویروس را باحالت طبیعی برخی از انواع سانسوریا که ابلق هستند اشتباه نگیرید.

شپشک آرد آلود
شپشک آرد آلود حشره ای است مکنده که به دلیل تغذیه از شیره سانسوریا آن را ضعیف می‌کند و برگ‌ها بخصوص برگ‌های جوان بدشکل و زرد رنگ می‌شوند و فعالیت شدید این آفت نیز موجب افتادن و خم شدن برگ‌ها می‌شود، اگر تعداد آفات کم است با کمک یک تکه پارچه مرطوب آنان را از روی گیاه بردارید در مورد شپشک های آرد آلود پارچه را با کمی الکل آغشته کنید و فورا با سم مخصوص شپشک گیاه را سم پاشی کنید و از سم به صورت آبیاری به خاک بریزید تا شپشک های روی ریشه هم از بین بروند. حتما باید همه گیاهان را سمپاشی کنید چه سالم چه بیمار.

شپشک آرد آلود روی برگ سانسوریا از نمای نزدیک

نماتد
از دیگر بیماری های گل سانسوریا نماتد گره ریشه است که می‌تواند بر روی ریشه سانسوریا گال تولید کند که درنتیجه گیاه ضعیف شده و رشد آن متوقف می‌شود که در صورت عدم درمان ممکن است گیاه از بین برود. استفاده از مخلوط خاکی ضدعفونی شده و مواد گیاهی سالم راهکار مبارزه با نماتدها و درواقع جلوگیری از فعالیت آنان است.

پوسیدگی ریشه
فعالیت قارچ ها موجب آبدار شدن و پوسیدن ریشه‌ها و درنتیجه پژمردن و افتادن برگ‌های گیاه می‌شود، اگر بر روی قسمت‌های مختلف گیاه لکه‌هایی قهوه‌ای و نرم مشاهده کردید گیاه را از گلدان خارج کرده ریشه های پوسیده را کات کرده و به آن سم قارچکش بزنید، پس از دو تا سه روز نگهداری گیاه در بیرون از خاک آن را درخاک جدید کاشت کنید.

لکه برگی قارچی
بیماری لکه برگی Colletotrichum sansevieria از دیگر بیماری‌های شایع در گل سانسوریا است که در ابتدا بر روی برگ‌های جوان زخم‌های آبدار و قرمز قهوه‌ای به وجود می‌آید که حاشیه‌های زرد رنگی دارند، تحت شرایط مرطوب شدن و شدت یافتن بیماری لکه‌ها به هم متصل می‌شوند و برگ از بین خواهد رفت، محیط مرطوب و خیس شدن گیاه و تهویه نامناسب محیط به شیوع این بیماری کمک می‌کند، عامل ایجاد کننده این بیماری قارچ Conidia است، در صورت مشاهده اولین لکه ها باید از سم قارچکش مناسب استفاده کنید، از انواع سم قارچ کش میتوان استفاده کرد.

برای خرید سم قارچکش اینجا کلیک کنید.

بلایت جنوبی
از دیگر بیماری‌های گل سانسوریا است که بر روی برگ‌ها و بخصوص در نزدیکی سطح خاک زخم‌هایی آبدار و قهوه‌ای‌ رنگی ایجاد می‌شود و برگ‌ها نیز سطوح سفید رنگی که ناشی از رشد میسلیومهای قارچ است ظاهر می‌شوند که به‌تدریج سیاه‌ رنگ می‌شوند، برگ‌ها پژمرده شده و در نهایت از بین می‌روند، به‌کارگیری از خاک و لوازم استریل و شرایط مناسب نگهداری ازجمله راه‌کارهای پیشگیری از این بیماری است.

چرا برگ گل سانسوریا زرد می شود؟

باید ریشه گیاه را بررسی کنید که دچار پوسیدگی نشده باشد، آفت ها و نور گیاه را بررسی کنید. زرد شدن برگ های گل سانسوریا ممکن است در اثر کمبود مواد غذایی هم باشد.

برای پوسیدگی ریشه و بیماریهای قارچی میتوان از سموم قارچکش مخصوص گیاهان استفاده کرد، برای آفت ها نیز از سم های حشره کش مخصوص گیاهان استفاده کنید، گیاه آلوده را از سایر گیاهان جدا کنید.

زرد شدن برگ گل سانسوریا مشکوک به پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری زیاد

انواع روش های تکثیر گل سانسوریا

تکثیر سانسوریا از طریق سه روش کلی انجام می شود، کاشت بذر، تکثیر از برگ و تکثیر از طریق ریزروم‌ها (پاجوش ها)، کاشت بذر سانسوریا به دلیل عدم بذر دهی مناسب و سخت بودن کاشت خیلی رایج نیست، در عوض به آسانی میتوان آن را از طریق قلمه برگ و پاجوش تکثیر کرد.

تکثیر گل سانسوریا از طریق برگ (قلمه برگ)

تکثیر سانسوریا از طریق برگ به دو صورت انجام می شود، تکثیر از طریق ریشه دار کردن قلمه برگ در آب و تکثیر از طریق ریشه دار کردن قلمه برگ در خاک

تکثیر گل سانسوریا از طریق برگ در آب

لوازم مورد نیاز

  • چاقو یا قیچی تیز و تمیز
  • ظرف شیشه ای یا هر ظرفی که بتوان داخل آن آب ریخت
  • آب
  • هورمون ریشه زایی(اختیاری)

مراحل انجام کار

یک گیاه سالم سانسوریا انتخاب کرده و به وسیله چاقو یا قیچی تیز و تمیز برگ مورد نظر را از نزدیکی خاک کات کنید، اگر برگ بلند است میتوان آن را به چند قسمت تقسیم کرد، بخش پایین برگ ها را به شکل ۸ برش دهید، هرچند این کار ضرورتی ندارد ولی باعث افزایش سطح ریشه دهی شده و مانع از چسبیدن پایین برگ به کف ظرف می شود و برگ را مانند دو پایه بالا نگه می‌دارد.

برای ریشه زنی سریع میتوان از هورمون ریشه زایی استفاده کرد(اختیاری).

یک ظرف مناسب مانند یک لیوان انتخاب کنید و برگها را داخل آن قرار دهید، توجه داشته باشید که جهت برگ ها باید درست باشد و برگهایی که برعکس در داخل آب قرار داده شوند ریشه نخواهند زد.

آب ظرف را بهتر است هر هفته تعویض کنید، ظرف را در مکانی به دور از تابش مستقیم آفتاب و در مکانی با نور ملایم قرار دهید.

برگ ها معمولا بعد از یک تا دو ماه ریشه می زنند، پس از مشاهده ریشه ها میتوان قلمه ها را به گلدان (کاشت در خاک) منتقل کرد.

 

تکثیر گل سانسوریا از طریق کاشت قلمه برگ در خاک

لوازم مورد نیاز

  • چاقو یا قیچی تیز و تمیز
  • گلدان یا سینی کاشت یا هر ظرف مشابه
  • خاک
  • هورمون ریشه زایی (اختیاری)

مراحل انجام کار

برگ های مورد نظر را از قسمت نزدیک خاک با چاقو یا قیچی تیز برش دهید، اگر برگها بلند باشند به چند قسمت تقسیم کنید، در اینجا هم میتوان بخش پایین برگ ها را به شکل ۸ برش داد، برگهای برش داده شده را در مکانی به دور از تابش آفتاب شدید قرار دهید تا قسمت های برش خورده خشک شود (پینه ببندد) این کار ممکن است دو تا سه روز طول بکشد، این کار باعث می شود بیماریهای قارچی و ویروسی نتوانند وارد بافت گیاه شوند و آن را آلوده کنند.

سپس در جهت درست در خاک بکارید، خاک کاکتوس و ساکولنت که دارای زهکشی مناسبی است برای قلمه زدن برگ سانسوریا مناسب است، رطوبت خاک بهتر است کم باشد یعنی نه کاملا خشک و نه خیس، یک رطوبت نسبی کم، یا میتوان ظرف کاشت را با پلاستیک کاور کرد، برگ ها پس از یک ماه شروع به ریشه زنی در خاک می‌کنند. پس از ریشه زنی مانند گیاه بالغ انجام می شود.

هنگام کاشت توجه داشته باشید جهت برگ ها درست باشد

تکثیر سانسوریا از طریق پاجوش یا رزوم‌

لوازم مورد نیاز

  • چند عدد گلدان خالی
  • خاک مناسب سانسوریا

شاید بهترین روش تکثیر سانسوریا همین روش باشد، گل سانسوریا ریزروم های زیادی تولید می‌کند، ریزروم از روی ریشه ها تولید می شود و پس از تولید برگ از خاک بیرون می آید که ما به آن پاجوش میگوییم، این پاجوش ها تمامی اعضای یک گیاه بالغ را دارا هستند و تنها کافی است آنها را از گیاه مادری جدا کرده و در گلدان جدید بکاریم.

گیاه مادری که پاجوش های آن بیرون آمده را با احتیاط و به آرامی از گلدان خارج کنید، پاجوش ها را با دقت از ریشه گیاه مادری جدا کرده و در خاک و گلدان جدید بکارید، پس از دو تا سه روز بعد از کاشت آبیاری را شروع کنید، الان دیگه یک گیاه جدید دارید.

از ریزروم ها قبل از بیرون آمدن از خاک یا قبل از تولید برگ نیز میتوان برای تکثیر استفاده کرد.

انواع مختلف گل سانسوریا با عکس

۱- سانسوریا شمشیری (Sansevieria Trifasciata یا Dracaena trifasciata)

این گونه از سانسوریا به دلیل زیبایی و آسان بودن نگهداری و تکثیر جز محبوبترین گونه ها می‌باشد، سانسوریا شمشیری بومی غرب آفریقا است، جز دسته سانسوریهای برگ نازک دسته بندی شده که برگ هایی کشیده و شمشیر مانند دارد و همین دلیل نامگذاری آن به سانسوریا شمشیری می‌باشد، رنگ برگ‌ها سبز با حاشیه و نقاط زرد رنگ است، سانسوریا شمشیری یکی از بهترین گیاهان کاهنده آلودگی هوا و تولید کننده قوی اکسیژن است.

سانسوریا شمشیری

 

۲- سانسوریا مهتابی یا سانسوریا یخی (Sansevieria Moonshine )

سانسوریا مهتابی یا سانسوریا یخی جز گونه های محبوب سانسوریا است، سانسوریا مهتابی بومی آفریقا می باشد، دارای برگهای پهن و اغلب کوتاهی است به رنگ سبز روشن، نقره ای و خاکستری یا ترکیبی از این رنگ ها.

سانسوریا مهتابی یا سانسوریا یخی

۳- سانسوریا موزی (Sansevieria bananas)

دارای شکل برگهای خاص و زیبایی است که تا حدودی ضخیم و گوشتی هستند، رنگ برگها طیفی از رنگ های سبز، زرد و آبی دارد، نوک برگ‌ها تیز بوده و خار مانند است.

سانسوریا موزی

۴- سانسوریا پا کوتاه (Sansevieria Trifasciata var. Hahnii)

سانسوریا مینیاتوری یا سانسوریا پاکوتاه بومی جنوب آسیا است که رنگ برگهای آن ممکن است سبز یا ابلق باشد، قد یا ارتفاع این نوع سانسوریا کوتاه است، ولی گاهی تا ۲۰ سانتی متر هم رشد می‌کند. در کشور چین به دلیل شکل خاصش به لانه پرنده معروف است.

سانسوریا پا کوتاه

۵- سانسوریا لوله ای یا سانسوریا نیزه ای (Sansevieria Cylindrica )

این گونه دارای برگهای گرد و لوله ای شکل شبیه نیزه دارد که در شرایط عالی طول آن تا ۵۰ سانتی متر می رسد، سانسوریا نیزه ای بومی کشور آنگولا در قاره آفریقا است و شکل رنگ شده آن در تعداد بسیار زیاد در کشورهایی مانند هلند تولید می شود، رنگ ها معمولا مخملی هستند، شکل بافت شده این گونه نیز طرفداران زیادی دارد.

۶- سانسوریا ماسونی یا باله نهنگی (Sansevieria masoniana)

برگ های این گونه پهن و شبیه به باله نهنگ و کوسه می باشد، رنگ برگها سبز با لکه های روش است، سانسوریا ماسونی بومی آفریقا بوده و طول آن ممکن است تا ۱/۵ متر برسد.

سانسوریا ماسونی یا باله نهنگی

۷- سانسوریا کراواتی

در ایران به بسیاری از گونه های سانسوریا به دلیل شباهت برگ آنها به کراوات، سانسوریا کراواتی گفته می شود.

۸- سانسوریا گراسیلیس (Sansevieria gracilis)

دارای برگهای ضخیم به رنگ سبز و سفید است، نسبت به سایر گونه های سانسوریا زودتر گل میدهد، طول برگها ممکن است تا ۴۰ سانتی متر برسد.

سانسوریا گراسیلیس

۹- سانسوریا کانالیکولاتا (Sansevieria canaliculata)

این گونه از گل سانسوریا بومی جزایر ماداگاسکار است با برگ های لوله ای و ضخیم که طول انها به یک متر هم می رسد.

سانسوریا کانالیکولاتا

۱۰- سانسوریا پتنس (Sansevieria patens)

دارای برگ های سبز پرنگ با نوارهایی روشن و تیره، وسط برگها دارای شیارهایی است، برگها نسبتا ضخیم هستند طول برگها در طبیعت تا یک متر می رسد، این گونه از سانسوریا بومی شرق قاره آفریقا می باشد.

سانسوریا پتنس

۱۱- سانسوریا فیشری (Sansevieria fischeri)

این گونه از سانسوریا دارای برگهای کوتاهی است که معمولا از ۴۰ سانتی متر فراتر نمیرود، لبه برگها در برخی موارد دارای چین خوردگی است.در ایران به سانسوریا فیسچری معروف است.

Sansevieria fischeri

۱۲- سانسوریا آمریکن

یکی از گونه های پرطرفدار گل سانسوریا می باشد، بومی آفریقا است و دارای دو گونه سانسوریا آمریکن ساده و سانسوریا آمریکن طلایی می باشد. روی برگها حالت دور رنگ تقریبا ببری می باشد.

۱۳- سانسوریا ابلق

در واقع سانسوریا ابلق یک گونه خاص نیست و به تمامی سانسوریاهای دورنگ (معمولا سبز و زرد) اطلاق می شود.

نویسنده: کاظم دروگریان

منبع: میهن کاکتوس

مقالات مشابه

پیشنهاد خرید

    256 thoughts on “آموزش نگهداری از گل سانسوریا یا گل شمشیری در خانه درمان بیماری ها

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، نه کود سه بیست برای کاکتوسها وسانسوریا مناسب نیست برای سانسوریا میتونید بصورت دوره ای استفاده کنید ولی بهترهست برای کاکتوسها از کودهایی که پتاس بیشتری از ازت دارند استفاده کنید برای سانسوریا هم کودهایی که فسفر بیشتری از ازت وپتاس دارند استفاده کنید.

    1. متین میگوید:

      سلام وقت بخیر،این سانسیسوریارو۱ساله دارم،برگهای دورش داره کوچک وکوتاه میشه،وازوسط فقط رشدمیکنه،یعنی یه اندازه نیستن،بنظرتون چکاربایدکرد؟
      کنارپنجره هست،۱۰روزیکبارآب میدم،نورمستقیم خورشیدنداره

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، برگهای قدیمی کوچک نمیشند برگهای جدید رشد زیادی دارند برای همین اینطور به نظر میاد قبلا شرایط نگهداری مناسبی نداشته برگها کوچک موندن الان شرایط مناسب برای رشد فراهم شده برگهای جدید رشد خوبی داشتند گیاهتون مشکلی نداره سالم ودر حال رشد هست.

    2. متین میگوید:

      جدیدا۱عددپاجوش زیر همین سانسیسوریاکه یکی ازبرگهاش یه لکه زردافتاده دیدم،بنظرتون الان جداش کنم وتوی گلدان دیگه بکارم یانه؟

      • کارشناس 1 میگوید:

        اگر کوچک هست صبر کنید کمی بزرگتر بشه اگر بزرگ هست میتونید جدا کنید.

    3. متین میگوید:

      سلام وقت بخیر، سانسیسوریا رو ۲ سال هست که دارم، ۶ماهه که لک زردروی یکی از برگهاش هست، بنظرتون مشکل کجاست؟
      گلدان کنارپنجره هست، نور آفتاب مستقیم نداره، یه مدت زیاد آب میدادم ولی اخیرا هر ۱۰ روزیکبار آب میدم.

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، برگی رو که لکه داره از انتها بایک چاقوی تیز وضدعفونی شده کات کنید ودور بندازید، معمولا افت کنه زرد شرقی همچین خسارتی روی گیاه بجا میگذاره، گیاه رو با محلول کنه کش اباماکتین ابیاری وسمپاشی کنید.

    4. اسما میگوید:

      https://s4.uupload.ir/files/16387914571151238010996745703153_ybby.jpg
      سلام وقتتون بخیر این سانسوریا ها رو حدودا یک ماهه از اب خارج کردم و داخل خاک کاشتم خاک کاکتوس نیست خاک برگ هستش
      الان یه پشه های کوچیکه سیاه تقریبا شبیه پشه سرکه هستند گرفته میخواستم بدونم مشکلی داره؟از بقیه گل ها جدا شون کنم؟

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، رطوبت خاک رو کم کنید کنار گلدانها کارت زرد نصب کنید، بله بهتر هست از سایر گیاهان جدا نگهداری کنید خاک سایر گیاهان هم درگیر میشند اگر مقدارشون زیاد هست میتونید دو بار بافاصله یک هفته خاک رو با محلول حشره کش سمپاشی کنید.

    5. jahdiali.1384shahtastan میگوید:

      سلام سانسوریا من روشت نمیکن و پاچوش نمیزن دلیل چیست
      ایا بخاتر فصل هست
      و ایا کود ۱۰٫۵۲٫۱۰ هر چند وقت یک بار. باید روی گل سانسوری استفاده کنیم
      نور قر موستقیم
      هفته ۱ بار اب
      زارهر گل خیلی سالم و سرحال است هیچ. موشکلی دیده نمیشه

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام از گیاه وگلدانش عکس واضح بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم ترکیب خاکش رو هم بفرمایید.

          • کارشناس 1 میگوید:

            متاسفانه ظاهر گیاه علائم خوبی نداره گلدانش هم خیلی بزرگ هست بهتر هست ریشه های گیاه رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید.

              • کارشناس 1 میگوید:

                نه کوددهی بدترش میکه ریشه رو بررسی کنید اگر پوسیده قسمتهای پوسیده شده رو جدا کنید ابیاری رو هم کاهش بدید وفعلا تا بهبود کامل کوددهی نکنید.

                  • کارشناس 1 میگوید:

                    از ریشه گیاه عکس واضح بفرستید بی زحمت. هفته ای دو بار ابیاری در این فصل برای سانسوریا خیلی زیاد هست.

                  • ailjhdy میگوید:

                    متسفان همون توری که گفتید پوسیده ریشه نداره اسلن فقت ۱ قسمت داره که گل به ریش وسل میشه کاری کرد یا همون ریزوم دگه نمیشه عکس گرفت چون برگ ها از خاک بیرون بیارم ممکن کنده بشه ایا کاری میشه کرد

                  • کارشناس 1 میگوید:

                    متاسفانه برای ریشه کاری نمیشه کرد ولی میتونید برگهای سالم رو جدا کنید وقسمتهای پوسیده شده رو با چاقوی تیز وضدعفونی شده برش بزنید بعد برگها رو با محلول قارچ کش شستشو بدید ودر دمای محیط بگذارید چند روز بمونه قسمت بریده شده پینه ببنده بعد داخل ماسه عدسی بکارید مجدد جوانه میزنند، دلیل این پوسیدگی خاک نامناسب وابیاری زیاد وگلدان بزرگ هست.

                  • ailjhdy میگوید:

                    ایا میشود گل دوباره ریش بزند و ایا به داخل خاک فرار دهیم مبزان اب دهی گل کم کنیم ممکن گل ریش بزن

                  • کارشناس 1 میگوید:

                    نه متاسفانه فقط میتونید برگهای سالم رو جدا کنید وبکارید در نظر قبلی توضیح دادم چیکار باید بکنید نظر قبلی رو مطالعه بفرمایید.

                  • کارشناس 1 میگوید:

                    پوسیدگی به برگها هم داره سرایت میکنه بهتر هست زود اقدام کنید تا برگها هم از بین نرند.

        • ailjhdy میگوید:

          دلیل چی این شکلی شوده
          اول که کرم توش بود خاک و ریشه شوستم بعد خاک را اوز کردم چرا این شکلی شوده
          ۱ هفته ۱ بار اب میدم نور قر موستقیم

          • کارشناس 1 میگوید:

            احتمالش هست که قبلا ریشه در اثر گرفتگی زهکش پوسیده شده باشه ومتوجه نشدید، خاک سانسوریا باید متخلخل باشه واب رو مدت زمان زیادی حفظ نکنه، ابیاری رو زمانی که خاک کامل تاعمق گلدان خشک شد انجام بدید. اگر ریشه پوسیده قسمتهای پوسیده شده رو کات کنید ومجدد بکارید،اگر تا اوند گیاه پوسیده شده میتونید برگهای سالم رو جدا کنید وبکارید از طریق برگ هم تکثیر میشه.

    6. Amin میگوید:

      سلام خسته نباشید بنده یه سانسوریا دارم برگاش لوله ای شدن و ظاهر نا مناسبی پیدا کرده
      و رشدش متوقف شده و برگ هایی که داشت در میوورد زرد و خشک شدن
      فاصله ی ۵ ، ۶ متری پنجره ی جنوبی هست
      آبیاری هم هر هفته انجام میشه
      چیکار باید براش بکنم یکبار هم کود پتاس بالا دادم
      البته کود رو بعد از اینکه رشد گیاه متوقف شد دادم دما هم دمای خونس بین ۲۵ تا ۳۰ درجه

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، ممنون ظاهر گیاه که سالم هست ولی اگر برگها زرد ولوله میشن بهتر هست ریشه های گیاه رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید.

        • ailjhdy میگوید:

          https://s4.uupload.ir/files/1637216955337-359180259_pb2_thumb.jpg
          سلام این سانسورا چند وقت پیش خاک اوز کردم بخاتر این که خاک گل دان خوشک نمیشود داخل خاک کولی کرم بود
          ریش ها خیلی کم شوده بود سانسور داخل اب شوس شو دادم و کاشتم از خاک خاک برگ و ماسه استفاده کردم
          ولی هرفته میخام اب بهش بدم خاک خیس بخاتر گلدان است
          نور قر مستیق
          هفته ۱ بار اب میدم بهش

    7. .mahan میگوید:

      سلام خسته نباشید من این سانسوریا رو امروز خریدم به نظرتون سرحال هستش و سالم

    8. علی میگوید:

      سلام من یک گولدون بزرگ سانسوریا دارم پوچار شپشک شودند با استفاده نوشابه سیاه از بین بردموشون شپشک ها و یک گولدان قلمه زدم ولی سیاف نمیمون باید چیکار کنم ایا عادی یا مشکلی داره

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، ریشه های گیاهتون مشکل داره بهتر هست ازخاک خارج کنید وریشه ها رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید.

        • علی میگوید:

          من وقتی. اشتم گل دان اوز میکردم ریش ها سالم بودند و یک چیز مشک این بود که ریش تعداد ۱۰ تا ۵ تا بودند تعداش خیلی کم بودند ایا وقتی ریش ها تعداد کمی باشند امکانت باز یابی ریش ها توسط گل هست

          • کارشناس 1 میگوید:

            اگر ریشه ها سالم باشن مجدد ریشه میزنه وزیاد میشه ولی اگر پوسیده شده بودند باید تمام قسمتهای پوسیده شده رو جدا کنید تا مجدد ریشه زایی انجام بشه.

      • کارشناس 2 میگوید:

        درود، گیاهتون کمبود نور داره وبه همین دلیل بصورت علفی داره رشد میکنه، بهتر هست بمرور زمان به محیط پرنور وفیلتر شده انتقال بدید.

          • کارشناس 2 میگوید:

            به قسمت پرنور انتقال داده بشه ونور کافی دریافت کنه بهتر میشه ولی قسمتی که باربک شده روی گیاه بصورت ساعت شنی جاش باقی میمونه.

    9. ارزو ثروتیان میگوید:

      C:\fakepath\۲۰۲۱۰۸۱۵_۱۲۱۲۵۱.jpg
      ۲۰۲۱۰۸۱۵_۱۲۱۲۵۱.jpg
      سلام امروز متوجه شدم کاکتوسم به این شکل شده قبلا سطحش کاملا به صورت دایره بوده این علامته چیه خطری کاکتوسمو تهدید میکنه؟؟؟؟

    10. نرگس میگوید:

      با سلام وخسته نباشید.
      سانسوریا در محل خیلی کم نور نگهداری میشد و حالت لوله شده الان ۱هفته به مکان با نوربهتر منتقل شده اما بازم داره خودش بیشترجمع میکنه الان, باید کاری براش انجام داد؟
      ابیاری از اب بدون کلر بافاصله ۱۰روز-هفته پیش کود۱۲-۱۲-۳۶ دادم-خاکشم ۵-۶ماه پیش فروشنده خاک برگ گذاشت, به نظرم خاکش فقیر الان, خاکش عوض کنم ممکنه دچارشوک خرابی شه یاروی خاکش بردارم خاک کمپوست+پرلیت+خاک شمال اضافه کنم شما چه صلاحی میدونید؟ باتشکر.
      https://s4.uupload.ir/files/img_20210802_150935_ydzu.jpg

      • کارشناس 1 میگوید:

        درود ممنون، خاکش مشکلی نداره فقط میتونید مقداری خاک داخل گلدان بریزید خاکش کم هست ومقداری کمبود نور داره بمرور زمان به محیط پرنور وفیلتر شده انتقال بدید، سانسوریاهای ابلق به نور بیشتری از سایر سانسوریاها نیاز دارند.

        • نرگس میگوید:

          باسلام و خسته نباشید.
          بااینکه۲هفته گیاه به محیط پرنورتر منتقل شده بازم جمع تر شده و ساقه ها از بالا نازک شده ازحالت گوشتی داره درمیاد و چروکیده شده علت چی میتونه باشه؟
          چندسانتی از خاک روی گیاه برمیداشتم خاک جدید بریزم دیدم ریشه های خیلی ظریف خشکیده روی خاک بود. گلدون سرامیکی گیاه اب درونش نشون میده این یعنی زودبخار میشه آیا کمبود آب باعث این چروکیدگی نازکی گیاه داره میشه؟باتشکر
          https://s4.uupload.ir/files/img_20210814_153357_5ngn.jpg

          • کارشناس 2 میگوید:

            درود ممنون، ریشه های گیاهتون مشکل داره بهتر هست گیاه رو از خاک دربیارید وریشه ها رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید، زهکش گلدان رو هم بررسی کنید که حتما باز باشه وموقع ابیاری اب اضافی بلافاصله از زهکش گلدان خارج بشه، اگر ریشه ها پوسیده شدن تمام قسمتهای پوسیده شده رو جدا کنید وگیاه رو با محلول قارچ کش شستشو بدید بعد داخل خاک جدیدی که از قبل ضدعفونی وخشک شده بکارید وبمدت دو الی سه هفته گیاه رو در محیط خنک ونیمه سایه نگهداری کنید تا رطوبت از دست نده وریشه زایی انجام بشه ابیاری رو یک هفته بعد از کاشت بصورت اسپری وسطحی شروع کنید یک ماه بعد ابیاری رو بصورت کامل میتونید شروع کنید وزمانی که حس کردید گیاه در حال رشد هست به محیط پرنور وفیلتر شده انتقال بدید.

    11. محمد میگوید:

      سانسوریای من چندین پاجوش داده و طبق عکس از چندجا رشد خیلی خوبی داشته
      سوالم اینه از کجا برای قلمه استفاده کنم بهتره
      نیاز به کود داره یا خیر

      • کارشناس 2 میگوید:

        برای قلمه گیری برگ رو باید جدا کنید ولی بعد از کاشت برگ جوانه طبق گیاه مادری نخواهد شد وسبز میشه، بهترین کار جدا کردن پاجوش هست که میتونید گیاه رو از خاک خارج کنید وپاجوشها رو جدا کنید، برای تقویت از کودهایی که پتاس بیشتری از ازت دارند بهترهست استفاده کنید.

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، برای ابیاری از اب بدون املاح وهمدمای محیط استفاده کنید ابیاری با اب سرد ودارای املاح بیشتر باعث این مشکل میشه ابیاری رو زمانی که خاک کامل خشک شد انجام بدید وگیاه رو در مجاروت باد کولر یا پنکه قرار ندید.

      • کارشناس 1 میگوید:

        لکه ها در اثر ضربه فیزیکی یا افتاب سوختگی ویا بیماری قارچی میتونه بوجود اومده باشه، لکه ها رو چند روزی تحت نظر داشته باشید اگر گسترش داشتند بیماری قارچی هست برگهای الوده رو کات کنید وگیاه رو با محلول قارچ کش سمپاشی وابیاری کنید اگر گسترش نداشتند مشکلی نیست ضربه فیزیکی یا افتاب سوختگی میتونه باشه.

        • Vania salary میگوید:

          اگه کات نکنم برگاشو .. میمیره ؟

          من نمیخوام برگاشو کات کنم چون خیلی کم برگ و زشت میشه

          • کارشناس 1 میگوید:

            اگر بیماری نداشته باشه مشکلی بوجود نمیاد به همون صورت هم میتونید نگهداری کنید.

      • کارشناس 1 میگوید:

        ریشه های گیاهتون مشکل داره بهتر هست گیاه رو از خاک در بیارید وریشه ها رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید.

          • کارشناس 1 میگوید:

            تمام قسمتهای پوسیده شده رو جدا کنید وگیاه روبا محلول قارچ کش شستشو بدید وگیاه رو در محیط خنک وسایه بمدت دو روز نگهداری کنید بعد داخل خاک جدیدی که متخلخل باشه بکارید.

    12. Behnam میگوید:

      سانسوریای ما برگاش پهن نمیشه وارتفاعشم کمه کلا رشدم کمه ولی ظاهر سرحالی داره.

      • کارشناس 2 میگوید:

        سانسوریاها کلا رشد کمی دارند، میتونید خاکش رو عوض کنید واز خاک مخصوص کاکتوسها که متخلخل وماسه ای باشه استفاده کنید وماهی یک بار با کود مخصوص کاکتوسها تقویت کنید.

    13. Sama Mehran Por میگوید:

      ببخشید علت لوله شدن برگ های سانسوریا و اینکه خودشونو میپیچن چی میتونه باشه؟

      • کارشناس 1 میگوید:

        دلایل زیادی باعث این مشکل میشه، ابیاری بیش از اندازه ویا خاک نامناسب و پوسیدگی ریشه گیاه ویا بیماری قارچی ویا دمای زیاد وکمبود رطوبت محیط.

        • Sama Mehran Por میگوید:

          ببخشید خیلی مزاحم میشم بعد شما میگید که به تاریخ کود و قارچ کش دقت کنیم قبل از استفاده اگر پاکتشون تاریخ نداشت چکار میتونم بکنم؟ بعد اینکه ایرادی نداره فقط جهت احتیاط گیاهای رو با قارچکش ابیاری و سمپاشی کنم

          • کارشناس 1 میگوید:

            قبل از خرید روی بسته بندی محصول رو بررسی کنید ویا ازفروشنده تاریخ تولید وانقضا رو بپرسید، اگر تاریخ تولید وانقضا نداشت تهیه نکنید چون تاریخ انقضا تموم بشه سم اثری نخواهد داشت. هر سه ماه یک بار میتونید برای پیشگیری از ابتلا به قارچ با محلول قارچ کش گیاهانتون رو سمپاشی وابیاری کنید.

    ارسال دیدگاه بسته شده است.