بیماری‌ های ویروسی در گیاهان

بیماری‌های ویروسی در گیاهان

بیماری‌های ویروسی در گیاهان: بیماری‌های ویروسی از جمله مهم‌ترین بیماری‌ها در گیاهان هستند که موجب کاهش تولید محصولات کشاورزی  و از بین رفتن انواع گیاهان می‌شوند. اغلب بیماری‌های گیاهان،‌ عاملی قارچی یا شبیه به قارچ دارند. با این حال، بیماری‌های خطرناکی که گیاهان را آلوده می‌کنند ارگانیسم‌های ویروسی و باکتری‌ها هستند. بیماری‌های ویروسی گیاهان، بخصوص در محیط‌های گلخانه به سرعت انتشار پیدا می‌کنند به همین دلیل به محض مشاهده نشانه‌هایی بر وجود این بیماری‌ها باید اقدام به حذف و ضدعفونی محیط اقدام شود.

اولین نشانه‌های بیماری‌های ویروسی در گیاهان، لکه بر روی تنه و برگ، پژمرده شدن گیاه، له شدگی گیاهان، ریزش برگ‌ها و مرگ ناگهانی گیاه می‌باشد. ویروس‌ها، موجوداتی قابل انتقال هستند. ویروس‌ها در گیاه از طریق رابطه‌ای سیتوپلاسمی به نام پلاسمودسماتا از یاخته‌ای به یاخته دیگر راه می‌یابند. ویروس‌ها حرکت سریع‌تری نیز دارند که طی آن از یک بخش گیاه به بخش دیگر آن از طریق آوندها انتقال می‌یابند.

 

یکی از راه‌های مرسوم در انتقال بیماری‌های ویروسی گیاهان پیوند زدن گیاه سالم با گیاهی آلوده که هیچ علائمی از بیماری ندارد. موقع پیوند زدن بخصوص در کاکتوس‌ها از گیاهان سالم انتخاب کنید و پیوند را در محیطی تمیز و استریل انجام دهید.

 

از دیگر راه‌های دیگر انتقال ویروس‌ها حشرات مکنده مانند شته‌ها هستند. حشرات ویروس‌ها را در بین گیاهان پخش می‌کنند. ویروس‌ها همچنین ممکن است از طریق خاک‌های آلوده و از طریق ریشه گیاهان را آلوده نمایند. ویروس ها وارد سلول های گیاهان شده و تکثیر میکنند و باعث مرگ سلول ها می شوند.

ویروس گیاهی
ویروس‌ها در اکثر صیفی جات مانند سیب زمینی، گوجه، انواع درختان، گل‌های زینتی از جمله کاکتوس‌ها و ساکولنت ها ایجاد بیماری می‌کنند. نشانه‌های بیماری ابتدا به صورت لکه‌های شبیه به لکه‌های قارچی ایجاد می‌کنند و سپس به سراسر گیاه منتقل شده و باعث مرگ گیاهان می‌شوند. متأسفانه بیماری‌های ویروسی در گیاهان زمانی نمایان می‌شود که دیگر امکان درمان وجود ندارد. کاملاً واضح است که بین علائم بیماری‌های ویروسی، باکتریال و قارچی هم‌پوشانی زیادی وجود دارد.

ویروس‌ها به صورت زنگ‌زدگی و ایجاد حالت آبکی نیز مشاهده می‌شوند.

ویروس گیاهی ویروس گیاهیویروس گیاهی

کنترل و درمان بیماری ویروسی گیاهی:
در حال حاضر، هیچ درمانی برای بیماری ویروسی گیاهی وجود ندارد. این یعنی برای پیشگیری از گسترش بیماری تمامی گیاهان آلوده باید از بین برده شوند. هدف از بهترین روش‌هایی که برای مبارزه با بیماری‌های مسری گیاهی اتخاذ می‌شود پیشگیری است. برای پیشگیری محیط گلخانه را استریل نگهدارید گیاهان جدید را به مدت چند هفته قرنطینه نمایید. ورود خروج افراد را محدود کنید، گیاهان آلوده را از بین ببرید، گیاهان آلوده را در محیط زیست رها نکنید و آنها را بسوزانید.

 

ویروس‌های گیاهی، ذرات RNA یا DNA هستند که گیاهان را آلوده می‌کنند و بیماری‌زا هستند. اکثر ویروس‌های گیاهی ذرات ویروسی با RNA دو رشته‌ای یا تک رشته‌ای هستند. متداول‌ترین ویروس‌های گیاهی عبارت‌اند از ویروس‌های موزائیک، ویروس‌های پژمردگی لکه‌ای و ویروس‌های پیچیدگی برگ.

 

ویروئیدها از مولکول‌های تک رشته‌ای RNA ترکیب یافته‌اند و مسبب آن دسته از بیماری‌های گیاهی هستند که رشد ناقص گیاه را در پی دارند. ویروس‌های اقماری ذرات بیماری‌زای فوق‌العاده ریزی هستند که به‌منظور تکثیر و بروز بیماری در گیاه نیازمند ویروس کمک‌کننده هستند. هیچ درمانی برای بیماری‌های ویروسی گیاهی وجود ندارد؛ برای همین پیشگیری همچنان محور کنترل بیماری محسوب می‌شود.

 

ویروسهای گیاهی ، تنها در گیاهان تولید بیماری می‌کنند. کرونا ویروس‌ها که این روزها در انسان‌ها تولید بیماری‌های همه‌گیر کرده است، در گیاهان تولید بیماری نمی‌کنند.

بیماری‌های ویروسی در گیاهانبیماری‌های ویروسی در گیاهانبیماری‌های ویروسی در گیاهانبیماری‌های ویروسی در گیاهانبیماری‌های ویروسی در گیاهان
منبع: میهن کاکتوس

55 پاسخ

  2. چون تازه خاک و گلدونشون رو عوض کرده بودم، توی نور کم و تقریبا غیر مستقیم بود و خیلی کم خاکش رو مرطوب کردم و کاورش کردم
    توی همین چند ساعت که خاکشو یکم مرطوب کردم و کاورش کردم این لکه ها به وجود اومده
    خاک ترکیب پیت ماس و پرلیت و ماسه و کوکو پیت و خاک برگ و زهکشی خوبی داره https://s4.uupload.ir/files/16370112848066309578520725581733_j8m3.jpg

    1. سلام، بیماری قارچی هست خاک رو از قبل ضدعفونی کرده بودید؟ خاک برگ برای کاکتوسها مناسب نیست، بهتر هست کاور نکنید وباز بگذارید تا خاک کامل خشک بشه بعد با محلول قارچ کش سمپاشی وابیاری کنید ،لکه ها رو تحت نظر داشته باشید اگر بعد از سمپاشی خشک نشدند وحالت ابکی داشتند بهتر هست تا قسمتی که لکه دارند با یک چاقوی تیز وضدعفونی شده کات کنید و بگذارید قسمت بریده شده پینه ببنده بعد مجدد بکارید تا ریشه دار بشند برای خاک هم بهتر هست از ترکیب ماسه شسته عدسی پیت ماس ومقداری ورمی کمپوست استفاده کنید وحتما قبل ازاستفاده با محلول قارچ کش ضدعفونی وخشک کنید.

  3. سلام
    پایه آبی هام که توی خزانه بودن، رو تنه هاشون، لکه های قرمز به وجود اومده تازه
    سنشون چند ماهه و بزرگ شدن تقریبا
    اگه میشه بهم بگید چیکار کنم
    تا جلوی بیشتر شدنش رو بگیرم

    1. درود،متاسفانه در مورد درختان میوه اطلاعاتی ندارم با یک کارشناس کشاورزی مشورت کنید.

  5. سلام، وقتتون بخیر
    این گیاه من هدیه گرفتم‌ بعد از چند روز شروع به زرد شدن کرد و‌چندتا برگاش افتاد بعد جای گلو عوض کردم اما ادامه داشت تا اسپری green growth آبپاشی کردم روی برگاش و هفته ای یکبار هم کارباربل سوین به خاک اضافه کردم اما همچنان حال گیاهم خوب نیست. البته بگم از روز دوم‌سوم که گیاه به دستم رسید هزارپا از گیاه بیرون میاد و هر چند روز هزار پا جدید میبینم. ممنون‌میشم راهنمایی کنید.
    https://uupload.ir/files/dml5_4b1b6d1c-298d-4c7e-a4ac-05dd01476fde.jpeg
    https://uupload.ir/files/dz98_c8c09a4e-b287-45f8-b5ca-e23d114d5487.jpeg
    https://uupload.ir/files/x3qn_c56b53fc-7a6d-436e-ba72-de7fdae9b6ce.jpeg
    https://uupload.ir/files/rtf_17f2b861-b1d4-42ba-8e91-a38f700f1452.jpeg

    1. سلام، استفاده بیش از اندازه از کود وسم باعث سوختگی برگهای گیاه شده فعلا کوددهی وسمپاشی رو قطع کنید اگر داخل خاک افت هست حتما خاک رو تعویض کنید واز خاک جدید وضدعفونی شده استفاده کنید کوددهی رو ماهی یک بار انجام بدید حد فاصل مصرف کودها وسمها دو هفته هست کمتر از دو هفته نباشه. برای تامین رطوبت محیط روزانه برگها رو با یک دستمال نرم ومرطوب پاک کنید.

  6. با سلام و درود فراوان عزیزان کارشناسان محترم من هفته پیش ی سوالی راجب بیماری صخره ایم پرسیدم ک گفتین بیماری کنه قرمزه همون اقداماتیو انجام دادم ک گفتین ولی حس میکنم داره وضعیتش بیشتر میشه سم مالاتیون زدم قارچ کش مانکوزوب زدم خیلی خب پیشم ۲۰ روز پیش بونومیل زدم ولی الا وضعیتش اینطوریه جایه لکها نرم یا شل نیست https://uupload.ir/files/9raf_screenshot_۲۰۲۱۰۲۲۸-۱۶۱۰۰۷_whatsapp.jpg
    https://uupload.ir/files/z1up_screenshot_۲۰۲۱۰۲۲۸-۱۶۱۰۰۸_whatsapp.jpg
    https://uupload.ir/files/66bx_screenshot_۲۰۲۱۰۲۲۸-۱۶۱۰۰۵_whatsapp.jpg
    اگ کنس سمو چند روز یبار بدم
    اگ قارچه سمو چند روز یبار و ب چ صورت بدم تهویه هوام خوبه نورگیرشم خوبه

    1. سلام، این لکه ها بیماری ویروسی هست ومتاسفانه درمانی نداره، در رشد گیاه تاثیری نداره ولی ظاهر گیاه رو زشت میکنه،گیاه به رشد خودش ادامه میده ولی لکه ها همچنان روی گیاه باقی میمونه زمانی که هوا سرد باشه ورطوبت محیط زیاد باشه این مشکل بوجود میاد،میتونید به همین صورت نگهداری کنید ویا از قسمتهای سالم گیاه قلمه بگیرید.

  7. سلام خسته نباشید خدمت دوستان پاسخگو سایت میهن کاکتوس
    یکی از کاکتوس صخره ای هام ی سری لکه روش افتاده ک نمیدونم چیه دقیقا هم سفیده هم لکه کوچیک سیاه ی ده روزی میشه اینطوریه ولی جایه لکها سفته ترم نشده کاکتوس سرحاله فقط بعضی جاهاش اینطوی شده چند روز پیش بونومیل دادم و دیروز هم مالاتیون پخش کردم روش و رویه خاک سوالم اینه ک چ بیماریه و چ کاری باید کرد برای درمانش واقعا گیج شدم چون هیچجایی اینطور بیماریو ندیدم ۴ ساله کاکتوس نگه میدارم ابیاریشم الا هر ۱۰روز یکباره و پشت پنجره جونوبیه
    https://uupload.ir/files/f0ek_۲۰۲۱۰۲۱۷_۱۳۵۱۰۰.jpg
    https://uupload.ir/files/8b2z_۲۰۲۱۰۲۱۷_۱۳۵۰۳۸.jpg

    1. سلام، لکه ها خسارت کنه قرمز هست گیاهتون قبلا کنه گرفته ولی بهبود یافته، روی تاج گیاه در عکس دوم شپشک سپردارهم دیده میشه که میتونید با قلمو اغشته به الکل حذف فیزیکی کنید، تهویه محیط رو بالا ببرید ومحیط رو مقداری مرطوب نگهدارید، برای اطمینان از برطرف شدن افت میتونید یک بار با محلول کنه کش گیاه رو سمپاشی کنید اگر با محلول سم مالاتیون سمپاشی کردید نیازی نیست، لکه سیاهی نمیبینم روی گیاه فقط روی عکس اول قسمت پایین سمت چپ چند نقطه سیاه هست که فضولات مگس میتونه باشه یا حشره ی دیگه. که میتونید با پنبه اغشته به الکل از روی گیاه پاک کنید.

  8. با عرض سلام و خسته نباشید،
    اسم دقیق این کاکتوس چیه؟
    و بعدش تنه گیاه اول سالم بود بعد الان شبیه ریشه شده
    چ نوع بیماری میتونه باشه؟
    چیکارش باید بکنم؟
    اگه از انتها قطعش کنم و بذارم خشک بشه، امکان ریشه دار شدن دوباره هست؟

    عکسا:
    https://uupload.ir/files/2rd_img_20210209_174409_994.jpg

    https://uupload.ir/files/olq2_img_20210209_174401_986.jpg

    1. سلام، ممنون، سرئوس پرویانوس Cereus peruvianus f. monstrose با نامهایی همچون سرئوس صخره ای و کاکتوس صخره ای وصخره ای مینیاتوری معروف هست، قسمت انتهایی در اثر رطوبت زیاد پوسیده شده، بیماری قارچی باعث این مشکل میشه ولی گیاهتون مجدد ریشه زده، میتونید از خاک خارج کنید وتمام قسمتهای پوسیده شده رو جدا کنید مواظب باشید ریشه های جدید جدا نشند، بعد گیاه رو با محلول قارچ کش شستشو بدید وداخل خاک مخصوص کاکتوسها بکارید، اگر قسمت عقبی گیاه هنوز سالم هست از قسمت پوسیده شده کات کنید وبعد از اینکه اون قسمت پینه بست داخل خاک بکارید چون قسمت پشت گیاه در عکس مشخص نیست.

  9. سلام و وقت بخیر ممنون از اطلاعات بی دریغی که در اختیار همه میگذارید. من یک کاکتوس زبون گاوی دارم جدیدا متوجه لکه هایی روش شدم ممنون میشم راهنماییم کنید چی هستن و چکارشون کنم؟ تو بالکن جنوبی تو نیم سایه هستش خشکی به خشکی اب میدم بهشون.
    هر ۲ تا ۳ هفته هم کود کامل

    1. سلام، شرایط نگهداری رو بفرمایید واز گیاه عکس واضح بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.

        1. چند وقت هست این لکه ها بوجود اومده؟گیاه زیر باران تند ویا تگرگ نبوده؟

      2. حقیقتش نمی دونم از کی ایجاد شدن چون شبا میرفتم اب میدادم دیده نمیشد ولی کلا بیرون بوده و طبیعتا تگرگ و بارون هم بهش می خورده ولی این برگ هایی که لکشون بیشتره رو جدیدا در اورده و این چند هفته بارون یا تگرگ اونجوری نبوده

        1. ضربه فیزیکی ویا تغییر ناگهانی دما هم باعث این لکه ها میشه،پدهایی رو که حالت چروکیده دارند کات کنید، هوای خنک ونور مستقیم هم باعث بوجود امدن چنین لکه هایی میشه. این لکه ها در رشد گیاه تاثیری ندارند وجای نگرانی نیست بمرور زمان بهبود پیدا میکنند.

          1. ممنون از شما،بیماری باکتریای هم میتونه باشه که متاسفانه این نوع بیماری درمان نداره،ولی درمورد رشد گیاه مشکلی بوجود نمیاد، گیاه به رشدش ادامه میده. مقدار مصرف قارچ کش چقدر بوده؟ احتمالش هست که به سم قارچ کش هم حساسیت داده باشه که این لکه ها بوجود اومدند.

        3. اگر بیماری باکتریال باشه باید ایزولش کنم؟؟
          اگر لازمه تا چند وقت؟
          در مورد قارچ کش هم ۱ قاشق چایخوری تو ۱/۵ لیتر اب که البته چون هدف پیشگیری بود دوز کمتری استفاده کردم. بعید میدونم حساسیت باشه چون توی همون گلدن حدود پنچ تا مشابه هم کاشته شده که ۲ تاشون سالمن هنوز.

          1. نه نیازی به ایزوله کردن نیست چون سرایت نمیکنه، به همین صورت نگهداری کنید اگر بهبود نیافت میتونید از پدهای سالم قلمه بگیرید وقسمتهایی رو که تغییر رنگ دادند رو دوربندازید.

        4. ممنون از وقتی که گذاشتید و راهنمایی کردید.
          و ممنون از سایت خوبتون??????

  10. سلام. نشای گوجه دارم که در سطل های بزرگ کاشتم الانم به مرحله گل دهی رسیدن .اما چندتاشون برگهای قسمت پایینشون رنگشون به زرد کمرنگ تغییر کرده و گوشه برگها قهوه ای و خشک شده. زیاد نیست .فقط چندتا از بوته ها اونجوریه. میخام بدونم دچار بیماری شدن؟؟؟ هر روز غروب آبیاری میکنم .از وقتی به گلدهی رسیدن صبح و غروب آب میدم که در طول روز پژمرده نشن. از۸صبح تا ۴عصر آفتاب بالا پشت بام خونه بهشون میزنه . لطفا راهنمایی کنید چکارشون کنم. قبل از گلدهی یکمرتبه کود ۲۰۲۰۲۰ استفاده کردم .

    1. سلام، ابیاری زیاد باعث زرد شدن برگها میشه زمانی که گیاه روی گل هست باید ابیاری کاهش پیداکنه،ابیاری زیاد باشه گلها میریزن ومحصول نمیده. بهتر هست ابیاری رو کاهش بدید کوددهی رو هم بعد از گلدهی وظاهر شدن محصول انجام بدید.

      1. ممنون. الان روزی یکبار و درساعات غروب آبیاری میکنم. اگه دو روز یکبارش کنم ممکنه بوته ها پژمرده بشن .فقط مقدار آبی که به بوته میدم کمتر میکنم

        1. زمانی که حس کردید برگها در حال پژمرده شدن هستند ابیاری رو انجام بدید به اندازه ای که مقداری اب از زهکش گلدان خارج بشه.

        1. کمبود عناصری مثل روی ومنگنز باعث این مشکل میشه میتونید از کودهای کامل مثل ببوبیست طلایی یا هر نوع کود کامل دیگر که دسترسی دارید برای تقویتشون استفاده کنید.

  11. عذرخواهی میکنم گیاه رو کاملا بررسی کردم از گلدان خارج کردم ریشها سلامتن و تنه له نشده برای همین منظور سوال برام پیش اومد

    1. شرایط نگهداری رو هم بفرمایید تا بهتر راهنماییتون کنیم،ترکیب خاک، میزان ابیاری،میزان نور دریافتی،دمای نگهداری،کوددهی یا سمپاشی اگر داشته تغییر محیط نگهداری و..

    1. سلام، ممنون، هیچکدام، ابیاری نامنظم باعث این مشکل شده ریشه های گیاه مشکل دارند بهتر هست ریشه ها رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید میتونید از قسمتهای سالم گیاه قلمه بگیرید.

    1. افتاب سوختگی هست زمانی که نور روی گیاه هست روی برگها اب نریزید.

  14. سلام چرا گیاه گندمی برگ هایش قهوه ای و نازک میشود و شل میشود

    1. سلام، شرایط نگهداری رو بفرمایید واز گیاه عکس واضح بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.

    1. سلام، نه متاسفانه، قسمتهای زیادی از گیاه درگیر شده دیگه کاری نمیشه کرد جراحی هم بکنید فکر نمیکنم بهبود پیداکنه،چون تمام اروئلها درگیر شدن.

    1. سلام، ممنون، بیماری قارچی هست ومتاسفانه همه ی قسمتهای گیاه درگیر شده،رطوبت زیاد محیط وموندن اب بمدت طولانی روی گیاه باعث این مشکل میشه.

  17. باسلام. خسته نباشید.
    من یک سالی هست گلدانی دارم، که با اسم مرجان گل درشت خریدم. هفته آخر اسفند خاک و گلدان رو عوض کردم. و درضمن خیلی هم قشنگ داره گل میده. الان دوتا گل باز کرده و شش تا غنچه داره? ولی مشکلی که هست اینه که برگهای پایینی دارن زرد میشن و شق نیستن مثل بالایی ها. افتادن. چه کنم؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید.

    1. سلام، ممنون، زرد وخشک شدن برگهای قدیمی تاحدودی طبیعی هست،ولی اگر زرد شدن برگهای قدیمی باسرعت بیشتری صورت میگیره گیاه کمبود عناصر داره بعد از اتمام گلدهی میتونید گیاه رو با کودهای مخصوص گیاهان تقویت کنید.

  18. با درود و خسته نباشید
    محل زندگی من و گیاهانم بندر عباس هست
    محیطی گرم و مرطوب از فروردین تا اوایل تیر ماه
    محیطی گرم و خشک از اواخر مرداد تا اواخر شهریور
    محیطی گرم و مرطوب از مهر تا اذر
    دی بهمن و اسفند تا اواسط فروردین هوای بهاری مرطوب
    نگهداری کاکتوس
    چه ماه هایی قارچ کش مصرف کنم
    و چه ماه هایی از هیومیک و کود استفاده کنم
    (چه نوع کودی)
    گیاهام خیلی قارچ میگیرن بخاطر گرما و رطوبت.
    اگر کمکم کنید سپاس گذارتون میشم.

    1. سلام، ممنون، تهویه محیط رو بالا ببرید اگر گلخونه هست چند جا ودر بالاترین نقطه فن کار بگذارید، نور رو حتما فیلتر کنید تهویه بالا باشه وهوای پاک در محیط در جریان باشه گیاهان افت وبیماری نمی گیرند، میتونید برای پیشگیری از ابتلا به قارچ هر سه ماه یک بار گیاهان رو با محلول قارچ کش سمپاشی وابیاری کنید،کوددهی در زمان رشد از کودهایی که گتاس بیشتری از ازت دارند میتونید استفاده کنید مثل ۱۲،۱۲،۳۶ یا ۳،۱۱،۳۸،هیومیک اسید رو هم میتونید همراه با کود مصرف کنید ماهی یک بار یک گرم در یک لیتر اب ،اگر هیومیک اسید مایع هست یک سی سی در یک لیتر اب اگر بصورت پودر هست یک گرم در یک لیتر اب.

  19. سلام بسیار مفید و اموزنده ممنون از اموزش . یک سوال دارم. برای پیشگیری از باکتری و ویروس از چه سمی یا چه چیزی باید استفاده کنیم ‌. .
    بعد براش درمان قارچ ریشه (فوزاریوم)از چی باید استفاده کنیم؟.

    1. سلام، ممنون، روی مقاله توضیح داده شده محیط نگهداری باید استریل بشه بوسیله قارچ کش ویا بخار اب یا بوسیله انواع ضدعفونی کننده ها، هر گیاه جدیدی که تهیه میشه بمدت یک هفته قرنطینه بشه، متاسفانه بیماری قارچی فوزاریوم درمان نداره فقط باحذف قسمتهای الوده میشه گیاه رو نجات داد، برای پیشگیری هم از خاک ضدعفونی استفاده بشه ورطوبت خاک ومحیط کم بشه.

  20. سلام
    آیا ویروس کرونا میتواند وارد بافت گیاه شود؟ ممنون

    1. سلام خیر ویروس کرونا در گیاهان ایجاد بیماری نمیکند.