در جستجوی لیتوپس ها: لیتوپس ها گیاهان کوچک و جالبی هستند که برای اولین بار در سال ۱۸۱۱ در جنوب آفریقا توسط William John Burchell کشف شد، جان در طی سفر خود به استان کیپ شمالی یک سنگ قهوهای عجیب و غریب را در اطراف شهر Prieska پیدا کرد، در بررسی دقیقتر این سنگ عجیب غریب همان گیاه لیتوپس بود.
لیتوپس به خاطر ظاهر سنگ مانند خود به این نام شناخته میشود lith در یونانی یعنی سنگ و ops یعنی مانند، پس معنی لیتوپس یعنی شبیه به سنگ.
در محل زندگی لیتوپس ها یعنی نامیبیا و آفریقای جنوبی آنها خود را با محیط اطرافشان هماهنگ کردهاند و کاملاً مانند سنگ و ماسه به نظر میرسند. برای همین مشاهده آنها به راحتی امکان پذیر نیست. این نوع استتار شاید به دلیل زندگی حیوانات گاو گوسفند و اسب در آن مناطق است که با این کار به بقای این گونه گیاه کمک میکند. برخی از گونههای لیتوپس از جمله Lithops francisci، Lithops hermetica، Lithops werneri در طبیعت در معرض انقراض هستند. گونه Lithops ruschiorum به طور کامل در طبیعت منقرض شده است.
در مناطقی که لیتوپس در آن زندگی میکند میزان بارش سالیانه کمتر از ۴ اینچ میباشد و به همین دلیل اکثر لیتوپس ها رطوبت مورد نیاز خود را از طریق مه و رطوبت هوا تأمین میکنند. بیشترین بارش در این نواحی در بهار و پاییز میباشد.
لیتوپس ها بیشتر در گودالهای سنگی، تپههای ماسهای، سنگهای کوارتزیت و سنگهای آهکی دیده میشوند. اکثر آنها در Nama Karoo به ویژه در امتداد دره رود نارنجی در Northern Cape که بین نامیبیا غربی و آفریقای جنوبی است زندگی میکنند.
لیتوپس ها به دلیل نوع ساختار خود که قادر به ذخیره آب در اندامهای خود هستند میتوانند ماهها بدون باران زنده بمانند. لیتوپس ها دارای شکل مخروطی هستند که در بالای آن شکافی که گیاه را به دو قسمت تقسیم میکند وجود دارد. این دو قسمت که در واقع برگهای گیاه محسوب میشوند هر سال از بین رفته و برگهای جدید به وجود میآیند.
در طبیعت بیشتر اندام گیاه در زیر زمین قرار دارد. این کار باعث حفاظت گیاه در برابر گرما و دیده شدن از چشم حیوانات میشود.
حدود ۳۷ گونه اصلی از لیتوپس ها کشف شده است که دارای بیش از ۱۴۵ رنگ و شکل میباشند. شکل بعضی از گونهها نیز تفاوتهایی در بافت و خطوط روی آنها دارد. اکثر گونههای لیتوپس در پاییز و اوایل زمستان گل میدهند گلها به رنگ زرد سفید و قرمز مشاهده میشود گلها در روزهای آفتابی باز میشوند و بعد از ظهر دوباره بسته میشود. گلها از شکاف میان برگها ظاهر میشوند، برخی از گلها دارای عطر و بوی خاصی هستند اندازه گلها در حدود ۱ الی ۳ سانتی متر میباشد.
لیتوپس ها گیاهان دو پایه هستند، یعنی برای تولید بذر نیاز به گرده افشانی دارد.
به دلیل ریز بودن بذرها باران آنها را در طبیعت به راحتی پراکنده میکند آب باران بذرها را ممکن است تا ۳۰ متر پراکنده کند. کپسولهای بذر در رطوبت برای پراکندگی باز میشوند و سپس بعد از خشک شدن تا آغاز باران بعدی بسته میمانند تا بذرها را در مقابل حشرات و حیوانات محافظت نماید.
معمولاً دو دقیقه بعد از برخورد باران به کپسولها باز میشوند. کپسول بذر لیتوپس همانطور که در شکل زیر ملاحظه میکنید از ۵ یا ۶ قسمت تشکیل میشود ولی ممکن است تا ۱۲ قسمت نیز مشاهده شود.
لیتوپس ها پس از گلدهی و تشکیل بذر در فصل پاییز به خواب میروند با شروع فصل بهار برگهای قدیمی چروکیده و شکافته میشوند و برگهای جدید ایجاد میشود. برگهای جدید معمولاً کوچکتر از برگهای قدیمی هستند که به مرور رشد خواهند کرد.
لیتوپس ها عمر طولانی دارند و میتوانند تا ۵۰ سال عمر کنند، ولی طول عمر این گیاه در گلدان به شرطی که به درستی نگهداری شود در حدود ۱۰ الی ۲۰ سال میباشد.
لیتوپس ها غیر سمی هستند که برای انسان و حیوانات هیچ ضرری ندارند، که حتی در بعضی مناطق آفریقا به عنوان رفع خستگی و تشنگی مورد استفاده قرار میگیرد.
نگهداری از این گیاه بسیار آسان است و سلامت آن به نور کافی، خاک مناسب و آبیاری مناسب بستگی دارد.
لیتوپس ها یک چرخه رشد سالانه دارند و فقط در مراحل خاصی به آب نیاز دارند و در بقیه مواقع خاک باید خشک بماند. آبیاری بیش از حد عامل اصلی مرگ این گیاه است آبیاری زیاد در زمان نامناسب از سال باعث پوسیدگی این گیاه میشود.
بهتر است در فصل تابستان که زمان خواب گیاه است آبیاری را به حداقل برسانیم. آبیاری را در اواخر تابستان و اوایل پاییز زمانی که گیاه شروع به رشد و گلدهی میکند از سر میگیرند. اولین نشانه شروع رشد گیاه شکفته شدن شکاف بین برگها میباشد. همچنین در زمستان آبیاری متوقف شود. زمانی که برگهای قدیمی شروع به چروک شدن در فصل بهار کردند نیز برای از بین رفتن برگهای قدیمی باید آبیاری را کم کنید.
یکی دیگر از اصول نگهداری این گیاه هوای تازه است یعنی همیشه سعی کنید در محل نگهداری این گیاه هوا در جریان باشد. لیتوپس ها میتوانند دمای بالا را به راحتی تحمل کند.
امروزه بذر بسیاری از گونههای لیتوپس ها موجود میباشد و میتوانید به راحتی آنها را تهیه و کشت کنید. در شرایط مطلوب ۳ الی ۴ سال پس از کاشت گیاه به گلدهی میرسد.نکتهای که در کاشت لیتوپس ها باید به آن توجه کنید کاهش رطوبت پس از سبز شدن بذرها میباشد. به دلیل حساسیت بالای لیتوپس به پوسیدگی بهتر است پس از سبز شدن بذرها شروع به هوادهی و کاهش رطوبت نمایید.
برای خرید بذر لیتوپس اینجا کلیک کنید.
نویسنده: کاظم دروگریان
منبع: میهن کاکتوس
سلام وقت بخیر.
بنده جوانه لیتوپس میکس خریداری کردم و الان سه ماه نیم دارند، اخیرا متوجه شدم که دو تا از آن ها انگار شکافشان عمیق تر شده و یه جوانه جدید از داخلشان دیده میشود، آیا پوست اندازی به این زودی صورت میگیرد؟
سلام، بله الان فصل رشد لیتوپسهاست وطبیعی هست که رشد داشته باشند.
سلام لیتوپس تو طبیعت ایران وجود داره و اگه داره می دونید تو چه منطقه هایی هستن.
سلام، اطلاعی در این مورد ندارم.
ممنون
واقعا مطلب مفید و جالبی بود