بیماری قارچی سفیدک پودری
بیماری سفیدک پودری یک نوع بیماری قارچی است که طیف وسیعی از گیاهان را گرفتار میسازد این بیماری بیشتر در خیار، بنفشه آفریقایی، درخت انگور یا مو، شمشاد، گل رز و گل محمدی و سایر گیاهان و گل های آپارتمانی مشاهده می شود.
این بیماری توسط قارچهای مختلفی ایجاد میشود. سفیدک پودری را به دلیل ایجاد قشری سفید رنگ بر روی قسمتهای مختلف گیاه به خصوص برگها و ساقهها به راحتی میتوان تشخیص داد، برگهای قسمت پایین گیاه معمولاً (البته نه همیشه) پیش از برگهای موجود در قسمت بالای گیاه آلوده میشوند.
با پیشرفت بیماری لکههای سفید رنگ بزرگتر شده و انبوهی از هاگها که عامل انتشار این بیماری هستند تولیدشده و موجب گسترش بیماری میشود.
علائم بیماری:
اگر چه انواع مختلفی از قارچ این بیماری را ایجاد میکند اما علائم فعالیت آنان بسیار شبیه هم است. این بیماری منجر به ظهور نواحی پودر مانند به رنگ سفید الی خاکستری بر روی قسمتهای مختلف گیاه بخصوص نواحی سطح برگ، ساقه جوان،جوانه و میوههای گیاه میشود .
در مورد برگها احتمال زرد شدن قسمتهایی از زیر برگ نیز وجود دارد گاهی با پیشرفت بیماری نواحی اطراف فضای آلوده تغییر رنگ میدهند و معمولاً تبدیل به نواحی زرد رنگ و یا قهوهای رنگ با حاشیهای زرد رنگ میشود با پیشرفت بیماری احتمال پوسیدن نواحی آلوده و ریزش برگهایی که آلودگی شدید دارند نیز وجود دارد.
در واقع با پیشرفت بیماری و عدم مبارزه با آنان نه تنها قسمتهای آلوده گستردهتر میشوند بلکه ضخامت لایه سفید رنگ نیز بیشتر میشود به نحوی که ناحیه آلوده کاملاً سفید رنگ به نظر میرسد.
آسیب بیماری:
اینکه بیماری به چه میزان آسیب وارد کند بستگی به حساسیت گیاه، سن گیاه و شرایط محیطی دارد. اصولاً برخی از گیاهان در مقایسه با دیگر گیاهان حساستر به این بیماری هستند و زودتر به ان دچار میشوند، از طرفی شرایط گیاه نیز در میزان شیوع این بیماری مؤثر است یعنی هر قدر که گیاه قویتر و از وضعیت رویشی بهتری برخوردار باشد سرعت گسترش بیماری نیز آهستهتر است.
اما هر مقدار گیاه ضعیفتر باشد بیماری سریعتر آن را از پای در میآورد. وجود شرایط مساعد محیطی بخصوص از نظر دما و رطوبت به پیشرفت بیماری کمک میکند مثلاً رطوبت بالای محیط در طی شب و رطوبت پایین محیط در طی روز،دمای ۲۲_۲۷ درجه، تراکم پیش از اندازه گیاهان و تهویه کم هوا از جمله شرایطی هستند که به شیوع این بیماری کمک میکنند .
هر مقدار دمای محیط افزایش یابد رشد این بیماری کاهش مییابد مثلاً در دمای ۳۲ درجه سانتی گراد رشد این بیماری کند میشود و در دمای ۳۸ درجه کامل از بین میرود.
کنترل بیماری سفیدک پودری:
برای کنترل این بیماری باید بدانیم که تنها راه حل شیمیایی نیست که این بیماری را محدود میکند بلکه باید به گیاه و شرایط رویشی آن نیز توجه کرد.
اگر میخواهید در قسمتی از باغچه خود گلهایی را به شکل گروهی بکارید در این صورت بهتر است از ارقامی استفاده کنید که نسبت به شیوع این بیماری مقاوم باشند زیرا تراکم کاشت میتواند منجر به عدم تهویه مناسب و شیوع گسترده بیماری شود که در چنین مواقعی مقاومت ذاتی گیاه تا حدود زیادی به کنترل شیوع بیماری کمک میکند.
از طرفی هر مقدار که محیط رویشی گیاه مساعدتر باشد و هر مقدار که نیازهای محیطی آن بهتر برطرف شوند گیاهی قویتر خواهید داشت که مقاومت بیشتری در برابر بیماری خواهد داشت.
همچنین بهتر است از مصرف کودهای نیتروژن بالا در اواخر تابستان صرفنظر کنیم این کودها رویش ساقههای جدید و جوان را که نسبت به ساقههای بالغ از محتوی آب بیشتری برخوردارند تحریک میکنند. این ساقهها به عامل این بیماری حساسیت بیشتری دارند.
کنترل ابیاری:
بهترین زمان آبیاری گیاهان در اولین ساعات روز است، زیرا رطوبت موجود بر روی برگسار تا فرا رسیدن شب کاهش مییابد وجود رطوبت در اطراف برگهای گیاه به همراه دمای خنکتر شبانه از جمله شرایط مناسب گسترش این بیماری است.
رعایت فاصله کاشت به منظور گردش هوا و انجام عمل تهویه نیز از جمله مسائلی است که به کاهش سرعت شیوع این بیماری کمک میکند. قسمت آلوده گیاه را اگر بتوانید حذف کنید به کاهش خطر شیوع این بیماری کمک خواهید کرد. البته توجه داشته باشید که قسمتهای حذف شده را حتماً دور بریزید و در محیط گیاهان آنها را باقی نگذارید.
این بیماری را میتوان با استفاده از سموم شیمیایی که با نام قارچ کش شناخته میشوند کنترل کرد. سموم متنوعی برای از بین بردن این بیماری وجود دارد به یاد داشته باشید که برخی از سموم بر روی برخی از گیاهان نتایج بهتری در مقایسه با سایر سموم دارند و مصرف ۲_۳ مرتبه سم به فاصله ۷_۱۴ روز به کنترل بهتر این بیماری کمک میکند.
با این وجود در محیط خانه برای گیاهان خانگی به خصوص گلدانی خود بهتر است قبل از مصرف مجدد سم گیاه خود را بازدید کنید و اگر نشانههایی از وجود بیماری ندیدید از مصرف مجدد سم خودداری کنید.
Difenoconazole . Tebuconazole
triticonazole
Propiconazole
Mancozeb Thiophanat methyl ازجمله سموم قارچکشی هستند که میتوان استفاده کرد.





درمانهای خانگی سفیدک پودری :
برخی از مواد طبیعی وجود دارند که در محیط منزل میتوان با استفاده از ان فعالیت بیماری سفیدک پودری را محدود کرد البته این مواد نسبت به مواد شیمیایی و سموم نیاز به مصرف بیشتری دارند تا بتواند پیشرفت بیماری را تحت کنترل خود دربیاورد.
بهترین راه این است که هر هفته گیاهان خود را برای یافتن نشانههای این بیماری کنترل کنید و در صورت لزوم از مواد ارگانیک استفاده کنید.
بنابراین اگر در مورد قارچکشهای شیمیایی گفته میشود که برای ۲_۳ مرتبه به فاصله ۷_۱۴ روز یکبار باید از سم استفاده کرد تا به میزان قابل اطمینان بتوان این بیماری را از بین برد، در مورد مواد ارگانیک شاید لازم باشد که هر هفته از این مواد استفاده کرد فاصله استفاده از این مواد بستگی به عکسالعمل عامل بیماری به مواد استفاده شده و همچنین نوع گیاه و شرایط محیطی دارد.
توجه داشته باشید که قارچهای مختلفی بیماری سفیدک پودری را ایجاد میکند. بنابراین عکسالعمل آنان در برابر یک نوع ماده ارگانیک میتواند متفاوت باشد همچنین شاید در مورد یک گیاه و با توجه به شرایط محیطی ۱_۲ مرتبه استفاده از این مواد کافی باشد و در مورد گیاهی دیگر شرایط متفاوت باشد.
درمانهای خانگی و مواد ارگانیکی که اثر مثبت آنان در کنترل و محدودسازی بیماری سفیدک پودری اثبات شده است.
۱- شیر
۲- جوش شیرین
۳- سیر
۴- دارچین
۵- روغنهای گیاهی
۱-شیر:
جدیدترین ماده است که اثرات آن بر روی برخی از عوامل قارچی ایجاد کننده بیماری سفیدک پودری (همانند قارچهایی که بر روی گلهای رز یا برخی ارقام انگور سفیدک پودری ایجاد میکند) مطرح شده است.
محققان استرالیایی دریافتهاند که محلول شیر با غلظت ۱۰% میتواند به خوبی برخی از قارچکشهایی شیمیایی و همچنین گوگرد در کنترل این بیماری بر روی رز و برخی ارقام انگور عملکرد مؤثری داشته باشد، البته احتمال ایجاد مقاومت عامل قارچ در برابر این روش و بی اثر شدن این ماده وجود دارد، به هر حال برای بیشترین اثر بخشی مصرف این محلول هفتهای یک مرتبه به شکل اسپری و غبار پاشی بر روی برگسار گیاهان مبتلا توصیه میشود اما برای جلوگیری از مقاومت هر چند وقت یکبار باید از موادی دیگر جهت مبارزه با قارچها استفاده کرد.
۲- جوش شیرین :
بی کربنات سدیم یا جوش شیرین در واقع در کیک پزی کاربرد دارد اما میتوان آن را بر علیه سفیدک پودری نیز بکار برد. به نظر میرسد که این ماده به گیاه کمک میکند تا موادی ترشح کنند که بر ضد عاملین بیماری سفیدک پودری است، البته این ماده زمانی مؤثر است که با نوعی روغن باغبانی مخلوط و استفاده شود. اگر بخواهید این مخلوط را خودتان تهیه کنید باید نیم گرم بی کربنات سدیم (جوش شیرین) را داخل یک لیتر آب مخلوط و این محلول را بر روی قارچهای سفیدک پودری اسپری کنید.
اگر میخواهید با این محلول گیاهتان را درمان کنید بهتر است اول بر روی تعداد محدودی از برگسار امتحان کنید. اسپری این محلول باید هر هفته انجام شود. قبل از اسپری روی سطح خاک را با نایلون یا روزنامه بپوشانید (برای گلدان) وجود این ماده بخصوص در خاکهایی که از مقدار آبیاری کمتری برخوردارند میتواند موجب عدم جذب و کمبود عناصری چون کلسیم. منیزیم. آهن در گیاه شود.
۳- سیر:
برای تهیه محلول سیر برای مداوا باید دو عدد سیر تازه تهیه کرده و به همراه حدود یک لیتر آب و چند قطره صابون مایع در مخلوط کن بریزید تا له شود از صافی عبور داده تا مایعی یکدست بدهد، بعد این ماده را با آب رقیق کرده و به شیوه اسپری روی برگسار گیاه مبتلا استفاده کنید این محلول حاوی ۲۵_۵۰ قسمت در میلیون ماده مؤثره الیسین است که منجر به کاهش جوانه زنی هاگهای عامل سفیدک پودری میشود.
۴- دارچین:
دارچین ۵۰ تا ۷۰ درصد بر روی بیماری سفیدک پودری مؤثر است هر چند وقت یکبار از آن استفاده کنید تا علاوه بر تأثیری که در جلوگیری از پیشرفت بیماری دارد در برنامه مبارزه ارگانیک علیه بیماری سفیدک پودری نیز تنوعی ایجاد شود.
اگر برای مدت طولانی فقط از یک ماده استفاده کنیم احتمال ایجاد مقاومت عامل قارچی بیماری سفیدک در برابر ماده مصرف شده وجود دارد، بنابراین بهتر است که هر چند وقت یکبار از مادهای متفاوت استفاده شود.
برای امادهسازی محلول دارچین ابتدا باید آب را به جوش آورد حدود ۳۰ گرم چوب دارچین را در سه چهارم لیتر آب ریخته اجازه دهید که این مایع در دمای اتاق خنک شود سپس به میزان یک چهارم لیتر الکل طبی به محلول اضافه کنید. محلول را صاف کنید و با افشانه روی گیاه اسپری کنید.
۵- روغنهای گیاهی:
برخی از روغنهای گیاهی مانند روغن کانولا را میتوان بر ضد این بیماری استفاده کرد برای این کار باید ۳ قاشق از روغن را در یک گالن به همراه یک چهارم قاشق صابون مایع حل کرد و بر روی برگها اسپری کرد البته روغن در آب دو فاز جداگانه را شکل میدهند بنابراین قبل مصرف باید به خوبی محلول تکان داده شود و بعد به سرعت بر روی برگسار اسپری شود.
روغن تهیه شده از درخت چریش که با نام neem oil شناخته میشود نیز بر روی این بیماری مؤثر است.
برای تهیه مخلوط مناسب میتوان به میزان ۲/۵ قاشق از این روغن را در یک گالن آب ریخت و آن را تکان داد و بلافاصله بر روی برگسار گیاه بیمار اسپری کرد.
تکرار این عمل هر ۷_۱۴ روز یکبار میتواند در کاهش فعالیت سفیدک پودری مؤثر باشد.
منبع:میهن کاکتوس