آفتاب سوختگی و درمان آن در گیاهان: همانطور که میدانید هر گل و گیاهی نسبت به زادگاه و محل زیست خود به مقدار معینی نور مستقیم خورشید نیاز دارد. کمتر از میزان معین یا بیشتر از آن باعث پدید آمدن مشکلاتی برای گیاهان ما میشود. همانطور که قبلاً گفته شد نور کمتر از نیاز گیاه باعث پدید آمدن مشکلاتی برای گیاهان از جمله ریزش برگ، ساقههای دراز و برگهای کم و کوچک با فاصله زیاد از یکدیگر، گیاهی ضعیف و غیر شاداب و… بسیاری مشکلاتی دیگر اما در این مقاله میخواهیم درباره نور زیاد و آفتاب مستقیم توضیح بدهیم. هر گیاهی به یک رنج از نور نیاز دارد و همانطور که نور کمتر از رنج باشد گیاه آسیب میبیند نور بیش از اندازه نیز به گیاه آسیب وارد میکند.
گیاهان از لحاظ نیاز به نور به ۲ دسته کلی تقسیم میشوند.
۱_ گیاهان سایه دوست:
این گیاهان که شامل اکثر گیاهان آپارتمانی مانند پتوس، برگ انجیری، بنجامین، بنفشه آفریقایی ،کاج مطبق و… میباشد به سایه آفتاب نیاز دارند. البته منظور از سایه یک مکانی که آفتاب به صورت مستقیم به آن نتابد و محل تاریک برای این گیاهان خوب نیست. آفتاب مستقیم و کامل برای این گیاهان مناسب نبوده و آن ها را از بین میبرد. نور ملایم پشت پنجرهها با فاصله یک متری میتواند برای بسیاری از گیاهان آپارتمانی مناسب باشد.
۲_ گیاهان با نیاز به نور کامل:
این گیاهان که شامل اکثر کاکتوسها و ساکولنت ها، گیاهان گلدار و فصلی و… میباشد. این گیاهان به نور کامل خورشید نیاز دارند هرچند در سایه زنده میمانند اما رشد غیرطبیعی خواهند داشت و در نهایت از بین میروند و گل دهی نمیکنند. اما این گیاهان نیز تا یک رنجی از شدت نور خورشید را تحمل میکنند و نور شدید آفتاب بخصوص زمانی که گیاه را به یکباره به محل با نور شدید منتقل میکنیم میتواند باعث سوختگی گیاه شود.
شدت نور و گرمای خورشید در انواع شهرها و کشورها متفاوت میباشد. همچنین نور خورشید در فصلها متفاوت بوده و در فصل تابستان به صورت مستقیم برگهای گیاهان را سوزانده و آنها را از بین میبرد.
نور زیاد و داغ آفتاب فصل تابستان باعث ایجاد لکههای قهوهای و سوختگی بر روی تنه و ساقه گیاهان میشود که این لکهها به هیچ وجه از بین نمیروند. برگها زرد شده و میریزند، رشد گیاه کند میشود، عمر گلها کم شده و پژمرده میشود و گیاه حالت شادابی خود را از دست داده و در دراز مدت از بین میروند.
بهترین راه در این فصل فیلتر کردن نور خورشید میباشد. میتوانید گیاهان خود را با کمی فاصله از شیشه پنجره قرار دهید تا آفتاب از پشت شیشه به آنها بتابد یا استفاده از روزنامه نیز مناسب میباشد. در گلخانههای بزرگ و کوچک از شید های سبز رنگ استفاده میکنند که نور گیاه را فیلتر کرده و از سوختگی گیاهان جلوگیری میکنند.
محل سوختگی عمیق برای همیشه بر روی گیاه باقی میماند. ولی سوختگیهای سطحی که با تغییر رنگ اولیه مشخص است میتواند برگشت پذیر باشد.
در فصل داغ تابستان مراقب گیاهان خود باشید از آنها در برابر آفتاب سوزان محافظت کنید و حتماً نور را فیلتر کنید تا به گیاهان آسیب وارد نشود.
گیاهانی که از ابتدای بهار در باغچه کاشته میشوند معمولا کمتر دچار آفتاب سوختگی میشوند تا گیاهانی که در گلدان کشت میشوند. این به دلیل خاصیت خاک در جذب گرما و گستردگی ریشه گیاه می باشد.
گیاهان را نباید به یکباره به محلی با نور زیاد منتقل کرد بهتر است از ابتدای بهار جای گیاهان بخصوص کاکتوسها و ساکولنت ها را مشخص کنید و در آنجا قرار دهید تا با افزایش تدریجی نور آفتاب آسیبی به گیاهان نرسد.
آفتاب در مناطق با هوای رطوبت بالا آسیب کمتری به گیاه میرساند تا مناطقی که آفتاب شدید با هوای خشک دارند.
آفتاب سوختگی در گیاهان با افزایش درجه حرارت و از طرفی افزایش شدت نور (افزایش طول روز و زاویه تابش) افزایش می یاید. لازم است برای مقابله با این تنش، فیزیولوژی تنش را بدانیم تا به خوبی جهت انتخاب ترکیبات کودی تصمیم گیری کنیم.
نور عامل اصلی تولید در گیاه و فتوسنتز گیاه است. وقتی نور به سطح برگ میرسد فوتونهای نور در تایلوکویید کلروپلاست گیاه در ابتدای چرخه Z باعث شکستن یک مولکول آب میشود و الکترون آزاد شده توسط منگنز گرفته میشود و در طی چرخه Z با انتقال الکترون اولین عامل انتقال انرژی یا همان NADPH را میسازد که عامل اصلی در تولید قند در فرایند فتوسنتز است.
نکته اصلی اینجاست که نور باید در ابتدا مولکول آب را بشکند و سپس با منگنز الکترون آزاد شده را منتقل کند پس وجود این دو عامل ضروری است. با افزایش دما و تعرق بیشتر در گیاه آب بیشتری از گیاه خارج میشود و کمبود آب در سلول باعث میشود نور وارد شده مسیر صحیح را طی نکند و موجب خسارت نوری شود.
برای رفع این نقیصه گیاه به میزان بیشتری پتاسیم نیاز دارد تا بتواند ضمن بستن روزنهها از هدر روی بی مورد آب جلوگیری کند تا نور در مسیر اصلی صرف شود. با گرما مسئله دیگری هم در گیاه پدیدار میشود که عدم پایداری غشا سلولی است.
در غشا سلولی دو لایه چربی وجود دارد که میبایست در دمای محیط نیمه سیال باشند تا ارگانهایی که در غشا سلول هستند بتوانند به کار خود ادامه دهند. این چربی باید با تبدیل شدن به روغن اشباع در حرارت بالاتر نیمه سیالی خود را حفظ کند. گیرندههای نور در همین غشا سلولی قرار دارند پس حفظ این خاصیت غشا بسیار اهمیت دارد.
علائم کمبود نور را باید بررسی کنید و در صورت مشاهده رنگ پریدگی و باریک شدن و یا کوچک شدن برگها باید نور مورد نیاز گیاه را تأمین کرد.
کمبود نور در کاکتوسها باعث رشد علفی و باریک شدن گیاه میشود. کاکتوسها با تیغهای بلند و زیاد تحمل بیشتری از آفتاب را دارند تا کاکتوسهایی که دارای تیغهای اندکی هستند.
نویسنده: محمد نورعلی
منبع: میهن کاکتوس
سلام وقتتون بخیر
من یه سانسوریا گلدن هانی دارم دیروز گلدانش رو عوض کردم ولی یادم رفت بزارمش کنار بقیه گلدان هام و یه مدت زیادی تو آفتاب موند گذاشتمش تو سایه و آبیاری کردم نمیدونم باید چی کار https://s4.uupload.ir/files/img_20210902_144327_8pxb.jpg
سلام، بمدت یک هفته درمحیط خنک وسایه نگهداری کنید افتاب سوخته شده.
سلام. خسته نباشید.
من ۱۵ روز پیش یک هسته انبه که ریشه داشت رو داخل گلدان کاشتم. چند روز بعد ساقه سر از خاک بیرون آورد و سرعت رشد اون خیلی زیاد بود. حالا حدودا سه چهار روزی هست که برگ ها حالت آفتاب سوختگی پیدا کرده و رشد هم کم شده. به نظر شما باید چکار کنم گیاه به به حالت طبیعی برگرده؟
پشت پنجره گذاشته بودیمش ولی دو روز پیش ۲-۳ متر از پنجره دورش کردیم ولی بهتر نشد و برگ ها بیشتر آفتاب سوخته شدند.
خاک گلدان هم ترکیبی از نصف خاک برگ و نصف خاک معمولی هست به طوری که تا ۱۰ روز هم رطوبت رو نگه میداره. به نظرتون رطوبت زیاد خاک هم تاثیر در به وجود اومدن این مشکل داشته؟
ممنون.
درود،خاکش مشکلی نداره حتما زهکش گلدان رو بررسی کنید که گرفته نباشه اگر در منزل کولر روشن هست در محیطی قراربدید که باد کولر با گیاه در تماس نباشه این نوع سوختگی در اثر باد کولر یا اب دارای املاح ویا اب سرد بوجود میاد برای ابیاری از اب بدون املاح وهمدمای محیط استفاده کنید.
سلام.خسته نباشین.
من در تهران پشت بوم خیار،گوجه و لوبیا چیتی کاشتم روز هوا خیلی گرم میشه، دماسنجو گذاشتم زیر نور مستقیم خورشید حدود ۵۰ درجه شد اگه بیشتر میموند دما بالاتر هم میرفت
خیارا زیر نور مستقیم پژمرده میشن بعضی از غنچه ها هم خشک میشن.یه اسکلت گلخانه مانند ساختم سقفشو که حدودا از ساعت ۱۲ تا ۳ ظهر از اونجا نور میتابه گونی کنفی کشیدم تقریبا مثل شید ۵۰% هستش.
به نظرتون چیکار کنم گیاها گرمازده نشن؟
کل روز رو نور فیلتر شده بخورن برای محصول دهی اشکال نداره؟
ممنون.
سلام، ممنون، کار خوبی کردید مشکلی بوجود نمیاد فقط از کناره ها حتما باز بگذارید تا هوا رد وبدل بشه تا افت نگیرند. میتونید برای خنک شدن، گونی رو هم هر از گاهی مرطوب کنید.
سلام وقتتون بخیر
ببخشید ی شفلر دارم که آفتاب برگهای بالاییشو سوزونده ممنون میشم اگه راهنماییم کنید چکارش کنم
سلام، ممنون، حتما نور رو فیلتر کنید کار خاصی نمیشه کرد اگر سوختگی سطحی باشه گیاه قسمتهای اسیب دیده رو ترمیم میکنه ولی اگر عمیق باشه جاش روی برگها میمونه بعد از اینکه برگها کامل خشک شدند میتونید جدا کنید.
سلام من یک پیتوس سرحال داشتم الان در نور آفتاب سوخته لطفا راهنمایی کنین
سلام، باید در محیطی که نور فیلتر شده داره نگهداری کنید تمام برگهای سوخته شده رو جدا کنید وگیاه رو در محیط خنک ونیمه سایه نگهداری کنید ورطوبت محیط رو افزایش بدید بمرور زمان بهبود پیدا میکنه.
چجور عکس گل رو بفرستم؟
این مقاله آموزشی را مطالعه کنید
آموزش آپلود عکس در قسمت نظرات
سلام من یه گلدون تازه خریدم انواع گل داره توش که اسم هاشون رو نمی دونم اصلا جلو افتاب نبوده ولی یکی از برگ هاش زرد شده چیکار باید کنم درست بشه
دمای نگهداری هم توی دمای محیط شهر کرج که الان زیاد گرم نیست
از وقتی خریدم فقط یکبار اب رو اسپری کردم رو برگ هاش
سلام، تغییر محیط نگهداری باعث این مشکل میشه که طبیعی هست صبر کنید کامل خشک بشه بعد جدا کنید.
سلام من یه کاکتوس دارم یه قسمت از بالاش ژرد شده انگار افتاب سوخته شده ولی اون قسمت اصلا افتاب نخورده می شه بگین چرا اینجوری شده و چیکار کنم ؟
http://uupload.ir/files/o4kd_20200819_111454.jpg
http://uupload.ir/files/uaac_20200819_111447.jpg
سلام، افت کنه تار عنکبوتی هست، گیاه رو در محیطی که رطوبت داره نگهداری کنید واز سایر گیاهان جدا نگهداری کنید،با محلول کنه کش گیاه رو دو بار با فاصله یک هفته سمپاشی وابیاری کنید.
سلام و خسته نباشید
من یه ماه پیش یه گلدون کورتون خریدم امروز دیدم مگس سفید داره،(یه تعداد زیادحشره های سفید خیلی ریز پشت برگ گل جمع شده بودن،که با تکون دادن برگ پرواز میکنن)به نظرم باید مگس سفید باشه،میشه بگید باید چیکار کنم از بین بره؟ممکنه به گل های دیگه هم بزنه؟
سلام، ممنون، بله به گیاهان دیگرهم سرایت میکنه که بهتر هست گیاه الوده رو از سایر گیاهان جدا نگهداری کنید،پشت برگها رو با پنبه اغشته به الکل پاک کنید و شب ویا اوایل صبح قبل از طلوع افتاب گیاه وپشت برگها رو با محلول حشره کش سپاشی وابیاری کنید سمپاشی رو دو بار با فاصله یک هفته انجام بدید.
خیلی ممنون،فقط اینکه میشه لطف کنید بفرمایید با چه محلول حشره کشی این کار رو انجام بدم؟و اینکه سم شپشک ارد آلو برای مگس سفید موثر هست؟
ممنون از شما از سم حشره کش دلتامترین یا دیازینون میتونید استفاده کنید،مقدار مصرف یک سی سی در یک لیتر اب،بله میتونید استفاده کنید، برای شپشک ارد الود ابتدا حتما باید حذف فیزیکی کنید بعد سمپاشی رو انجام بدید.
سلام این کاکتوس رو دو ساله که نگهداری میکنم چند روزی هوا مثل زمستون سرد شده بود و امروز یهو گرم شد، و یکی دوتا از کاکتوس ها شوک شدن و تا مرز آفتاب سوختگی پیش رفتن از جمله گروزونی که مچاله شده بود الیته بعد از غروب آفتاب و آبیاری به حالت اول برگشت
اما این کاکتوس روش لکه های سیاه رنگی ظاهر شده یهو که میترسم قارچ باشه، همون قارچی که در اثر آبیاری زیاد از پایین باعث پوسیدگی میشه
اما خب نزدیک تاج و مریستم گیاه ظاهر شده و دقیق نمیدونم چیه و باید چیکار کنم ممنون میشم راهنماییم کنید
همینطور گونه این کاکتوس هم همیشه شک داشتم که دقیقا چیه اگه میشه در این زمینه هم راهنماییم کنید
اینم تصویرش
http://uupload.ir/files/j64m_img_20200808_202004.jpg
سلام،پاچی سرئوس پرینگلی هست،لکه ها رو تحت نظر داشته باشید اگر گسترش داشتند باید بوسیله جراحی لکه ها رو خارج کنید ویا کلا از اون قسمت گیاه رو کات کنید. سرما باعث بوجود اومدن لکه ها شده.
سلام من این گیاه رو از یه فروشگاه سفارش دادم عکسی که برام ارسال شده بود گیاه سرحال بود ولی وقتی تحویل گرفتم دیدم که برگ های نو و جدیدش به این شکل جمع شدن و سوختن برگ سالم هم داره ولی برگ های بیحال و سوخته هم داره اگه اشتباه نکنم گیاه سنکی باید باشه میشه بگین وصعیتش چجوریه و اینکه میشه نجاتش داد دیروز ابیاری و اسپری اب زدم لطفا بگید که چشه خیلی دوسش دارم.
http://uupload.ir/files/pgsi_۲۰۲۰۰۷۲۷_۱۴۲۹۱۸.jpg
http://uupload.ir/files/yjqp_۲۰۲۰۰۷۲۷_۱۴۲۸۰۷.jpg
http://uupload.ir/files/0w6n_۲۰۲۰۰۷۲۷_۱۴۲۷۵۹.jpg
سلام، گرما وکمبود رطوبت محیط باعث این مشکل میشه گیاه رو در محیط خنکی نگهداری کنید ورطوبت محیط رو افزایش بدید،پشت برگها رو از نظر وجود افت بررسی کنید روی عکسها افت مگس سفید دیده میشه.
سلام ببخشید میخواستم بدونم من نمیتوتم یجوری کاکتوس هامو به نور مستقیم عادت بده بیشترشون از وقتی که خریدم پشت پنجره بوده و فرق زیادی با مستقیم نداشته میخواستم بدونم اگه میشه چطور این کارو انجام بدم و ابیاری رو باید بیشتر کنم ساکن کردستان هستم نور کامل میگیره بالکن رو و دما تا ۳۶ یا ۳۷ درجه بالا میره گاهی اوقات خیلی ممنون
سلام، برای عادت دادن به نور مستقیم بهتر هست اوایل بهار واز نور مستقیم صبح شروع کنید که گیاهان افتاب سوخته نشن، الان هوا گرم وشدت نور اوایل صبح هم زیاد هست واحتمال افتاب سوختگی زیاد هست.
من در فصل زمستان به کاکتوس هام هفته ای یک بار آب میدادم الان که فصل گرما هست باید هفته ای دو بار آب بدم ??
ساکن تهران هستم
هر زمان خاک کامل خشک شد بهتر هست ابیاری انجام بشه.
سلام
من یه نخل ماداگاسکار دارم که نوک برگاش سیاه و خشک میشن اول گفتم شاید به خاطر نور آفتاب باشه در سایه گذاشتم بازم نوک چند تا برگ سیاه شدن در آفتاب گذاشتم شدت سیاهی نوک برگ ها بیشتر شد
بعد از سیاه شدن نوک برگ ها هم چند روز بعد برگش یاخشک میشه میفته یا همین طوری میوفته
چیکار باید بکنم ??واقعا گیج شدم :’(
طول نخلم هم تقریبا ده سانته ریشه هاشم چک کردم سالمن
اگر همه برگ هاش در این فصل بریزه برای گیاه ضرر داره ??
بستگی داره که چه عاملی باعث ریزش برگها شده باشه!
سلام، شرایط نگهداری از گیاه رو بفرمایید وعکس واضح از گیاه وبرگها بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.
سلام به سایت خوب میهن کاکتوس و کارشناسان زحمت کشتون ببخشید این کاکتوس من آبیاریش منظمه و اینکه با دقت نگا کردم حشره ای روی گیاه ندیدم ولی کاکتوسم از اون قسمت داخلی تقریبا قهوه ای رنگ شده میخواستم بدونم بخاطر آفتاب سوختگیه و اینکه گیاه دیگه رشد نمیکنه آیا و یا درست میشه؟ خیلی ممنون
http://uupload.ir/files/0shk_img_20200620_131232_817.jpg
سلام، ممنون توجه شما، اچینو پسیس هست به افت کنه قرمز مبتلا شده،گیاه رو از سایر گیاهان جدا نگهداری کنید ورطوبت محیط رو افزایش بدید گیاه رو دو بار بافاصله یک هفته با محلول کنه کش سمپاشی وابیاری کنید. افت از بین بره مجدد شروع به رشد میکنه ولی جای خسارت کنه روی گیاه باقی میمونه.