سموم قارچکش برای پیشگیری و درمان بیماریهای قارچی در گیاهان مورد استفاده قرار میگیرد، بیماری های قارچی جز بزرگترین آفت های گیاهان هستند که باعث پوسیدگی در ریشه، پوسیدگی در ساقه، لکه برگی، زرد قهوه ای و سیاه شدن برگها، ریزش برگها و کلی مشکل دیگر در گلهای آپارتمانی ، گلهای بیرونی، درختان و صیفی جات می شوند، در شرایط بد نگهداری گیاهان مانند رطوبت زیاد، نور کم، آبیاری زیاد و استفاده از خاک نامناسب بیماری های قارچی بیشتر مشاهده میشوند.
برای جلوگیری از ابتلای گیاهان به بیماریهای قارچی بهترین راه پیشگیری است، بیماریهای قارچی تنها در مراحل اولیه قابل درمان هستند و در صورتی که بخش زیادی از گیاه آلوده شود درمان آن دشوار خواهد بود.
در این مقاله به نحوه عملکرد قارچ کش ها و انواع قارچکشها میپردازیم شما همواره میتوانید سؤالات خود را در پایین مقاله برای ما بفرستید.
سموم قارچکشها به عنوان پیشگیری و درمان بیماری های قارچی در گیاهان و درختان استفاده میشود، همچنین برای ضدعفونی بذرها و ضدعفونی خاک مورد استفاده قرار میگیرند، قارچکشها به دو دسته قارچ کش های سیستمیک و تماسی تقسیم میشوند.
برای گیاهان آپارتمانی و کاکتوس بیشتر از قارچ کش هایی مانند مانکوزب، کاربندازیم، کاپیتان، پرویکور، توپسین و بنومیل استفاده میشود، البته از انواع دیگر قارچ کش ها میتوان برای کاربردهای مختلف استفاده کرد.
زمان مناسب سم پاشی
زمان سمپاشی ساعتهای خنک صبح یا عصرها که روزنههای برگها باز هستند و دمای هوا خنکتر است و نیز عدم سمپاشی در هوای بادی و بارانی که امکان هدر رفت و عدم پوشش مناسب و نیز شستشوی سم وجود دارد را باید لحاظ کرد.
بهترین دز مصرف نیز روی بروشور و لیبل سم درج گردیده است و حاصل سالها آزمایش مورد اطمینان سازندگان و تایید کنندگان است و هر چند کمی و زیادی مصرف چه اثرات مخربی روی گیاه یا آفت میگذارد روی بروشور درج نمیگردد ولی تجربه استفاده قبلی خود و دیگران میتواند بسیار مثمر ثمر باشد.
نحوه اثر قارچکشها
اکثر سم های قارچکش را میتوان به صورت اسپری روی شاخ و برگ گیاهان و برای جلوگیری و درمان پوسیدگی ریشه به خاک گلدان یا ریشه به صورت آبیاری استفاده کرد.
از بین بردن قارچ از طرق گوناگون صورت میپذیرد؛ از راه آسیب زدن به بافتهای سلولی، غیرفعال کردن آنزیمها و پروتئینهای حیاتی و مداخله در روندهای کلیدی مانند تولید انرژی و تنفس. این نحوهٔ اثر مهار کننده یا بازدارندههای چند نقطه اثر است و سموم مسی همانند قارچ کش ترکیب بردو و قارچ کش بردوفیکس از جمله مهار کنندههای چند نقطه اثر هستند. این نوع قارچ کشها سبب ایجاد مقاومت در عامل بیماری نمیشوند زیرا فرایند اثر آنها پیچیده است. قارچ کشهای مهارکننده یک نقطه اثر در یک روند متابولیک و تنها در یک نقطه بر عامل بیماری اثر میکنند. این نوع از قارچ کشها به سادگی در معرض مقاوم شدن عامل بیماری نسبت به آنها قرار دارند.
اختلاط سموم نیز بحث مهمی است که در بروشور اغلب سموم نحوه آن قید شده است اختلاط برخی سموم باهم دیگر مثل حشره کش با قارچ کش (علیالخصوص ترکیبات مسی) و و یا کنهکشها و حتی کودهای مایع (مثل ترکیبات کلسیم دار) دقت فراوانی را میطلبد.
بررسی چند سم قارچ کش رایج در بازار
- سم قارچ کش مانکوزب
مانکوزب قارچ کشی تماسی با اثر محافظت کننده از گروه دی تیو کاربامات ها میباشد. مانکوزب کمپلکسی از روی و مانب است که حاوی ۲۰% منگنز و ۲/۵۵% روی است. این قارچ کش سبب اختلال عمومی در متابولیسم سلولی می گردد. مانکوزب قارچکشی با طیف اثر وسیع و نسبتاً پایدار بوده که جهت ضدعفونی بذر، کنترل سیاهک و طیف بسیار وسیعی از بیماریهای قارچی مورد استفاده قرار میگیرد.
موارد مصرف
پیشگیری و درمان بیماریهای قارچی گیاهان آپارتمانی و ضدعفونی بستر کشت
سیاهک پنهان گندم: ضدعفونی بذر به نسبت ۲ در هزار
سفیدک داخلی یونجه: محلول پاشی ۲ در هزار
سفیدک دروغی توتون: محلول پاشی ۲-۱ در هزار
برق زدگی نخود: ضدعفونی بذر و محلول پاشی به نسبت ۲ در هزار
زنگ میخک: ۱/۵ تا ۲ در هزار، بهصورت پیشگیری، هفتهای یکبار همراه با مویان (۵/. در هزار)
کنه نقرهای مرکبات: محلول پاشی ۲ در هزار
لکه آجری بادام: محلول پاشی ۲ در هزار، نوبت اول پس از ریزش گلبرگها و نوبتهای بعدی به فاصله ۱۲ روز

- – قارچکش لاماردور (تبوکونازول ۱۵۰ گرم برلیتر+پروتیوکونازول ۲۵۰ گرم برلیتر) FS40% ساخت شرکت بایر آلمان لاماردورقارچکشی با طیف اثر وسیع _ مؤثر روی بیماریهای بذری و برخی بیماریهای خاکزی دو مولکول (ماده مؤثر) موجود در ساختمان شیمیایی لاماردور موجب ایجاد تعادل خوب مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در گیاه و در نتیجه تنظیم رشد در گیاه میشود. این قارچکش بهعنوان یک ضدعفونی کننده بذر مورد استفاده قرار میگیرد، بعلاوه روی بیماریهای کپک برفکی.
(Microdochium nivale) وسپتوریا (Septoria nodorumm) از طریق ضدعفونی بذر تأثیر خوبی دارد. - قارچ کش کولیس (بوسکالید + کروزکسیم متیل) SC 30% ساخت BASF آلمان اختصاصاً” جهت کنترل سفیدک سطحی – میزان مصرف نیم در هزار
کولیس توسط برگها جذب و در داخل برگ به خوبی منتشر شده و تمام بافتها را میپوشاند و ضمناً در پشت برگ نیز بیماری را کنترل خواهد کرد. و در خاک کاربردی ندارد. - قارچ کش رانمن (سیازوفامید) سوسپانسیون ۴۰٪ ساخت ایشهارا سانگیو کایشا ژاپن جدیدترین قارچ کش موجود در بازار برای مبارزه با سفیدک داخلی.
این قارچ کش بهصورت محافظتی با اثر تماسی میباشد. دارای خاصیت سیستمیک محدود و حرکت به سمت جوانهها قدرت کنترل بیماری در برگهایی که پس از سمپاشی ظاهر میشوند را نیز دارد. رانمن اغلب بیماریهای ناشی از قارچهای فیکومیست، بخصوص جنس فیتوفترا را کنترل میکند. - قارچ کش دومارک (تتراکونازول) EC 10% ساخت ایساگرو ایتالیا برای کنترل سفیدک حقیقی سبزیجات و جالیز بهترین قارچ کش از جهت دز و تأثیر در بازار است. این قارچ کش بر لکه سیاه نیز مؤثر است.
- قارچ کش اپوس (اپوکسی کونازول) SC 12/5% ساخت BASF آلمان جهت کنترل سفیدک سطحی
- قارچ کش بایکور (بیترتانول) WP 25% ساخت بایر آلمان جهت کنترل لکه سیاه و حتی سفیدک حقیقی جالیز و گیاهان زینتی
- قارچکش مونسرن (پنسیکورون) WP 25% ساخت بایر آلمان. مونسرن قارچکش غیر سیستمیک با خاصیت حفاظتی و دوام اثر طولانی میباشد که علیه بیماری شوره سیاه به کار میرود. مونسرن را میتوان با حشره کش گاچو به صورت همزمان مخلوط و مصرف کرد.
- قارچ کش ردومیل (متالاکسیل) گرانول ۵% ساخت سینجنتا جهت کنترل بیماریهای خاکزی مثل پوسیدگیهای ریشه.
- قارچ کش متالاکسیل – مانکوزب از ترکیب دو نوع قارچ کش است که جهت کنترل سفیدک دروغی جالیز توصیه میشود میزان مصرف ۲ در هزار
- قارچ کش داکونیل (کلروتالونیل) SC 72% ساخت سینجنتا جهت کنترل سفیدک دروغی استفاده میشود.
- پریویکور انرژی نام تجاری: پریویکور انرژی PREVICUR ENERGY
نام: ۳۱% فوستیل آلومینیوم + ۵۳% پروپاموکارب
موارد مصرف: بوته میری (پیتیوم – فیتوفتورا) جالیز
سبزیجات و بذر کاری

- قارچ کش توپسین
قارچ کش سیستمیک از گروه بنزیمیدازول علیه بیماریهای سیاهک گندم، پوسیدگی سفید ریشههای گیاهان و پوسیدگی آرمیلاریائی ریشه در درختان میوه سردسیری استفاده میشود. - کاربندازیم ۶٠٪ wp
قارچ کش سیستمیک از گروه بنزیمیدازول میباشد و روی تعداد زیادی از پاتوژنهای قارچی خطرناک اثر بخشی زیادی دارد. این قارچ کش سیستمیک برای پیشگیری و درمان از طریق ریشه و نسوج سبز، جذب شده و منتقل میشود. این قارچ کش دارای نمکهای فسفات هیدروکلراید هیپو فسفیت است. قارچ کش کاربندازیم روی قارچهای سیاه تأثیر به سزایی دارد.

منبع: میهن کاکتوس