گیاه شناسی گلهای آپارتمانی
معرفی کاج مطبق
اسفند
معرفی کاج مطبق : کاج مطبق یکی از پرطرفدارترین گونه‌های کاج می‌باشد که به صورت گسترده در ایران پرورش داده می‌شود. این گیاه به دلیل کم بودن نیاز نوری در منازل و آپارتمان‌ها پرورش داده می‌شود. کاج مطبق گیاه حساسی می‌باشد که باید در نگهداری آن دقت کرد البته با رعایت نکاتی به راحتی می‌توان این گیاه زیبا را پرورش و نگهداری کرد.
قیمت کاج مطبق در بازار متفاوت است و بستگی به اندازه، سالم بودن، نوع، و سایر موارد دیگر می باشد. قیمت آن در بازار کنونی بین ۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰۰ تومان متفاوت می باشد.
نام علمی کاج مطبق Araucaria excelsa می باشد. توجه داشته باشید که اگر انتهای ساقه‌های این گیاه آسیب بیند یا قطع شود به جای یک ساقه، چندین ساقه از آن نقطه شروع به رشد می‌کنند و ظاهر گیاه آسیب خواهد دید. بنابراین مراقب ساقه‌ها بخصوص ساقه اصلی این گیاه باشید.
همچنین دست زدن و لمس کردن بیش از اندازه شاخه‌های فرعی نیز می‌تواند موجب تحریک رویش شاخه‌های جدید شود و ظاهر متقارن و زیبای گیاه از بین برود.
نگهداری از کاج مطبق
آبیاری کاج مطبق
کاج مطبق به نسبت به آبیاری زیادی نیاز دارد. و بستر آن می‌بایست همواره مرطوب باشد اما این به معنی خیس و غرقاب بودن خاک نیست و چنین شرایطی موجب ریزش برگهای سبز گیاه خواهد شد. سطح بستر خاک را بررسی کنید و در صورتی که رطوبت خود را تا حدودی از دست داده بود گیاه را آبیاری کنید و معمولاً در تابستان هفته‌ای دو بار و در زمستان هر ۱۰-۷ روز یک بار نیاز به آبیاری این گیاه است. اگر امکان استفاده از آب بدون املاح و گچ وجود داشته باشد نتایج بهتری به‌دست خواهد آمد. غبار پاشی در روزهای گرم موجب حفظ طراوت این گیاه خواهد شد.
دما مناسب کاج مطبق
گرما را البته به شرط آبیاری مناسب و رطوبت مناسب هوا تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد و سرما را تا ۵ درجه سانتی‌گراد تحمل میکندو مشکلی بوجود نمی اید، اما طیف دمایی قابل تحمل برای این گیاه از ۱۵٫۵ درجه الی ۳۲ درجه برای گیاهان جوان ۷ درجه الی ۳۲ درجه و برای گیاهان بالغ است و به طور کل بهتر است که دمای هوا بخصوص در طی زمستان به زیر ۱۳-۱۲ درجه سانتی‌گراد نزول نکند تا در رشد گیاه وقفه‌ای حاصل نشود. هوای گرم و خشک باعث زرد و قهوه‌ای شدن برگهای سوزنی شکل بخصوص در قسمت پایین شاخه‌ها (ناحیه اتصال به شاخه اصلی) می‌شود. هوای سرد نیز موجب خمیدگی سر شاخه‌ها به سمت پایین و کم رنگ شدن برگها می‌شود. هوای سرد در حد صفر درجه موجب از بین رفتن نوک انتهایی گیاه و عدم رشد آن در آینده خواهد شد.
نور مناسب کاج مطبق
این گیاه برای بهترین رشد خود به مکانی پر نور و روشن نیاز دارد. تابش نور مستقیم را تا حدودی دوست دارد اما باید به نکاتی در این رابطه توجه کرد. مثلاً تابش چند ساعت نور مستقیم در طی فصول کم نور سال همانند پاییز و زمستان می‌تواند به رشد بهتر این گیاه کمک کند. در فصول گرم نیز تابش نور مستقیم بهتر است در طی ساعات صبحگاه و زمانی باشد که دمای هوا هنوز افزایش نیافته است. نور شدید و مستقیم آفتاب در ساعات گرم روز در طی تابستان بخصوص اگر از پشت شیشه بتابد، این گیاه را آزار می‌دهد و می‌تواند منجر به رنگ پریدگی، سوختگی و خشکیدگی برگهای آن شود. نور کافی موجب متراکم شدن گیاه و کاهش فاصله طبقات آن می‌شود در حالی که نور کم می‌تواند منجر به افزایش فاصله طبقات این گیاه و رنگ پریدگی، کندی رشد و ریزش برگها بخصوص برگهای پایینی گیاه شود. هر مقدار که نور محیط کمتر، ریزش برگها سرعت خواهد یافت. همچنین گیاهانی که در نور کم پرورش می‌یابند به طور کل برگ‌هایی کمرنگ‌تر و ساقه اصلی ضعیفتری دارند. ساقه اصلی کاج مطبق به تدریج به سمت نور خم می‌شود، بنابراین و بخصوص در فصل‌هایی که نور زیاد است (همانند بهار و تابستان)، هفته‌ای یک مرتبه و هر مرتبه ۱۸۰ درجه گلدان را بچرخانید تا تمامی قسمتهای گیاه از نور یکسانی برخوردار شوند.
خاک مناسب برای کاج مطبق
کاج مطبق خاک سبک با زهکش مناسب و خوب احتیاج دارد. به عنوان مثال می‌توان از مخلوط سه قسمت پیت ماس+ یک قسمت شن استفاده کرد.
میزان مصرف کودها برای این گیاه نیز بستگی به میزان رشد آنها و شرایط نوری دارد. برای گیاهانی که در شرایط نوری مناسب هستند ( مکانی با ۶۰-۳۰٪ سایه در طی روز) در طی فصول رشد از کودهایی با نسبت ۲-۱-۳ (همانند فرمول ۱۰-۵-۱۵) استفاده می‌شود. اگر گیاه در شرایط نوری قوی‌تری قرار داشته باشد (حداکثر ۳۰٪ سایه در طی روز) میزان مصرف کود ۴۰-۲۵٪ (با توجه به شرایط و جثه درخت) افزوده می‌شود. اصولاً درختان کاج مطبق در شرایط نوری قوی‌تر، برگساری کم رنگ‌تر دارند مگر آنکه برنامه کودی قوی‌تری برای آنان اجرا شود تا برگساری تیره‌تر بیابند. همچنین اگر دستیابی به کودهایی با نسبت و فرمول ذکر شده برایتان مشکل است می‌توانید از کودهایی کامل همانند فرمول ۱۰-۱۰-۱۰ هر چهار هفته یک‌بار استفاده کنید. عدم در دسترس بودن مواد غذایی کافی موجب رشد شاخه‌هایی علفی و باریک می‌شود و نوک برگهای گیاه نیز سبز کم رنگ یا زرد رنگ می‌شوند. این مسئله بخصوص برای کاج‌هایی که مدت زمان زیادی گلدان آنها عوض نشده است پیش می‌آید.
در مورد تعویض گلدان این گیاه نیز باید گفت که تا قبل از اینکه گیاه به ارتفاع یک متری برسد می‌توان هر ساله گلدان آن را عوض کرد اما بعد از بزرگ شدن گیاه، می‌توان به تعویض خاک‌های سطح گلدان اکتفا کرد. یعنی خاک‌های موجود در سطح گلدان را به آرامی درآورد و به جای آنان خاک برگ تازه ریخت.
تکثیر کاج مطبق
یکی از راه‌های تکثیر این گیاه استفاده از قلمه آن است. قلمه‌ها از انتهای ساقه‌های جوان (ساقه‌هایی حداکثر با یک سال سن) در طی فصل تابستان و به طول ۲۰-۱۵ سانتیمتر تهیه می‌شوند تا گیاهی با تنه صاف و مستقیم به‌دست آید. البته توجه داشته باشید که تهیه قمله از ساقه‌های جانبی گیاهی با طبقات برگی مرتب و منظمی تولید نمی‌کند و بهتر است که از ساقه‌های انتهایی گیاه قلمه تهیه شود. ریشه دار کردن قلمه‌های این گیاه مشکل است. برای بستر کاشت از موادی همانند مخلوط پرلیت با خاک برگ استفاده می‌شود تا علاوه بر نگهداری رطوبت زهکش خوبی نیز داشته باشد. بهتر از برگهای سوزنی موجود در انتهای قلمه (قسمتی که در بستر قرار می‌گیرد) حذف شوند. این عمل علاوه بر اینکه کمک می‌کند تا قلمه‌ها را راحت‌تر در بستر قرار داد و آنان را مستقر کرد، به دلیل ایجاد زخمی کوچک بر روی پوسته قلمه، به ریشه زایی آن نیز می‌تواند کمک کند. توضیح اینکه در برخی از گیاهان خراشیدن سطحی انتهای قلمه موجب تحریک رشد ریشه‌های جدید از قسمتهای خراش خورده می‌شود. اما این زخم‌ها باید سطحی باشند و به عمق چوب نباید برسند وگرنه تأثیر عکس خواهند داشت و ممکن است موجب از بین رفتن قلمه به دلیل پوسیدن آنان شوند. رطوبت هوا در طی ریشه دار شدن قمله ها باید بالا باشد. به همین دلیل کشیدن پلاستیک شفاف بر روی قلمه‌ها توصیه می‌شود که البته برای انجام عمل تهویه هوا که برای جلوگیری از شیوع بیماریهای قارچی نیز مهم است می‌توان بر روی پلاستیک چند عدد سوراخ کوچک ایجاد کرد. همچنین به‌کارگیری از پاگرما در بستر کاشت با دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد نیز شانس تولید ریشه قلمه‌های کاج مطبق را افزایش می‌دهد. تولید پاگرما در گلخانه‌های تجاری با کمک لوله‌های آب گرم یا کابل‌های حرارتی که از زیر بستر کاشت قلمه‌ها عبور می‌کنند تأمین می‌شود و در محیط‌های خانگی اگر نگوییم این کار عملی نیست اما مشکل است. اگر تمامی شرایط محیطی مناسب باشد قلمه‌ها ظرف مدت ۶-۴ هفته ریشه خواهند داد.
از بذر این گیاه نیز می‌توان برای تکثیر آن استفاده کرد. بذرها بر روی بستر کاشت سبک (همانند مخلوط پرلیت و خاک برگ یا مواد مشابه که سبک باشد و رطوبت را نیز به خوبی حفظ کند) گذاشته می‌شوند و روی بذرها نیز پوشانده نمی‌شود. گلدان حاوی بذرها در مکانی گرم و به دور از نور مستقیم آفتاب گذاشته می‌شوند و نباید اجازه داد تا بذرها و بستر کاشت خشک شوند و برای جلوگیری از جابجای بذرها نیز می‌توان به جای آبیاری از غبار پاشی آب استفاده کرد و به منظور حفظ رطوبت می‌توان پلاستیک شفافی که برای انجام عمل تهویه هوا دارای چند سوراخ ریز بر روی سطح است را بر روی بستر کاشت بذرها قرار داد. در صورت مساعد بودن شرایط محیطی جوانه زنی بذرها ۱۵-۱۰ روز طول می‌کشد.
آفات و بیماری های کاج مطبق
حشرات تریپس، شپشکهای گیاهی و شپشک آرد آلود به این گیاه حمله می‌کنند. در اثر تولید عسلک از این حشرات سطح برگها و مابین برگهای سوزنی این گیاه چسبناک می‌شود. برگها زرد و در نهایت گیاه ضعیف خواهد شد. از بیماریهای معمول و شایع این گیاه می‌توان به بیماری آنتراکنوز اشاره کرد که موجب می‌شود بر روی برگهای سوزنی نواحی نکروزه و مرده کوچک تشکیل شود و به تدریج قسمتهای بیشتری از شاخه‌ها قهوه‌ای شوند و برگهای سوزنی بریزند. اگر از نزدیک نواحی تغییر رنگ داده را مشاهده کنید ذرات سیاه رنگی می‌بینید که محل تکثیر این قارچ است. برای جلوگیری از این آفت باید مانع از خیس شدن و مرطوب شدن برگها در طی آبیاری شد و مکانی با تهویه مناسب در نظر گرفت.
بیماری دیگر این گیاه پوسیدگی ریشه است. که در اثر آن گیاه بسیار کم رشد می‌شود یا اصلاً رشد نمی‌کند. ریشه این گیاهان سیاه و یا قهوه‌ای رنگ است (ریشه‌های سالم سفید رنگ هستند) و به راحتی از گیاه جدا می‌شوند. رطوبت بستر خاک از جمله عوامل اصلی ایجاد این مشکل است.
آبیاری بیش از اندازه گیاه درنهایت موجب پوسیدگی ریشه این گیاه می‌شود. اگر گیاه شما دچار این مشکل شده است گلدان گیاه را عوض کنید و در ضمن عوض کردن تا جایی که امکان دارد خاک‌های قبل را نیز با خاک تازه و ضدعفونی شده عوض کنید. در حین تعویض گلدان، ریشه‌های آسیب دیده گیاه را نیز از آن جدا کنید. قبل از گذاشتن گیاه داخل گلدان ریشه‌ها را با قارچکش آغشته کنید.
دلیل ریزش برگهای کاج مطبق
گاهی برگهای سوزنی شکل موجود بر روی شاخ‌های پایینی گیاه قهوه‌ای شده و می‌ریزند. اگر این مسئله به کندی صورت می‌گیرد، نشانه بزرگ شدن و رشد کردن طبیعی گیاه و یا نور اندک محیط است. اما اگر سرعت قهوه‌ای شدن برگهای سوزنی زیاد است و علاوه بر قسمتهای پایین گیاه مابقی قسمتهای گیاه نیز درگیر شده‌اند این نشانه کمبود و یا بیش‌بود آبیاری است. همچنین نوعی بیماری قارچی نیز این مسئله را ایجاد می‌کند (به قسمت بیماری‌ها در پایین این مبحث مراجعه کنید). نور کم همچنین موجب افتادن و خمیده شدن شاخه به سمت پایین نیز می‌شود (Branch droop) که راه حل آن بردن گیاه به مکانی پر نور تر است.
دلیل کج شدن ساقه اصلی گیاه
تابش یک سوی نور، کمبود مواد غذایی و عدم استحکام کافی در بافت خاک گلدان از جمله دلایل این مشکل هستند اما گیاهانی نیز هستند که هیچ یک از مشکلات ذکر شده را ندارند اما به دلیل سنگین شدن طبقات برگها ساقه اصلی آنها خم می‌شود که برای چنین درختانی باید از قیم مناسب استفاده کرد.
منبع: وبلاگ باغبانی سبز
مقالات مشابه
پیشنهاد خرید
خرید و قیمت بذر یا دانه هویج سیاه بسته ۱۰ گرمی درجه یک
قیمت اصلی ۱۱۰,۰۰۰ تومان بود.۷۹,۰۰۰ تومانقیمت فعلی ۷۹,۰۰۰ تومان است.
خرید و قیمت قیچی باغبانی شمشاد زن و چمن زن آرس ARS K-800 اصل ژاپن
قیمت اصلی ۴,۰۰۰,۰۰۰ تومان بود.۳,۸۵۰,۰۰۰ تومانقیمت فعلی ۳,۸۵۰,۰۰۰ تومان است.
سلام
کاج مطبق من برگ هایش زرد و قهوه ای میشه و میریزه چکار کنم
با تشکر
سلام، شرایط نگهداری از گیاه رو بفرمایید وعکس واضح از گیاه وبرگها بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.
دوتاکاج مطبق دارم یکیش سربرگای دوردیف اولش روبه خشک شدن رفته ۴ساله که خاک گلدونش روعوض نکردم میشه راهنمایی کنیدالبته کودآهن ماهی یباربهشون میدم
عکس واضح از گیاه وقسمتهایی که میفرمایید بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.
سلام وقتتون بخیر
این کاج خیلی بی حاله
نور پشت پنجره و آب هر دو سه روز آب معدنی بهش میدم
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام، برگها ریزش داره؟ ابیاریتون زیاد هست ابیاری رو زمانی که یک بند انگشت از سطح خاک خشک شد انجام بدید وتمام برگهای خشک شده رو جدا کنید.
ممنونم
سلام.این چرا ۹ طبقه بود همش ریختند.ودست میزنی میریزن.
سلام، شرایط نگهداری به چه نحو بوده؟ گیاهتون قارچ گرفته تمام برگهای خشک شده رو جدا کنید وبا محلول قارچ کش گیاه رو دو بار بافاصله یک هفته سمپاشی وابیاری کنید.
سلام .وقتتون بخیر.من بذر مرغوب کاج مطبخ میخوام.میتونم از فروشگاه شما خریداری کنم.آیا موجود دارید؟
درود، متاسفانه موجود نداریم.
سلام
گیاه من چند جا از برگای پایینیش ریخته و قسمت های کمی از برگای بالایی هم یه مقدار خشک شده
داخل منزل جایی قرار داره که نورگیر کمی داره. ابیاری هفته ای دوبار. برگاش هم تقریبا هرروز مه پاشی میشه
توی خاک هم یه جونور سیاه رنگ کوچیک که پاهای زیادی هم داشت دیدیم
سوال اینه این جونور اسمش چیه و برای از بین بردنش چکار باید کرد
دوم اینکه چرا یه جاهایی داره زرد میشه چکار کنیم
کود ۲۰-۲۰-۲۰ و مانکوزب دارم. استفاده کنم یا چیز دیگه
درود،از افتی که داخل خاک هست عکس واضح بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم، اگر برگها میریزه از همه ی قسمتهای گیاه! با محلول قارچ کش گیاه رو دو بار با فاصله یک هفته سمپاشی وابیاری کنید از قارچ کش مانکوزب میتونید استفاده کنید. تا بهبود کامل روی برگها مه پاشی نکنید وبرای تامین رطوبت محیط از جزیره زیر گلدانی استفاده کنید. برای افت داخل خاک میتونید از محلول حشره کش استفاده کنید.
سلام وقت بخیر
کاج من به این شکل در اومده
شرایط نگهداریش تقریبا رعایت میشه
مطبق خودم رو با یه مطبق دیگه در منزل دیگه مقایسه میکنم و شرایط نگهداری هر دو کاملا یکسانه ولی اون بسیار سرحاله و این یکی به این روز افتاده.
خودم احساس میکنم خاکش مشکل داره چون بنظرم گیاه خیلی خفس. ممنون میشم راهنمایی کنید
https://uupload.ir/files/5v5p_20210221_215935.jpg
https://uupload.ir/files/m6ji_20210221_215949.jpg
https://uupload.ir/files/qk25_20210221_215941.jpg
سلام، گیاهتون علائم خوبی نداره و کاملا خشک شده متاسفانه.
آیا کاری می‌توان کرد که عمودی رشد کند
نه متاسفانه ولی جوانه هایی که روی گیاه سبزمیشن میتونید جدا کنید وجداگانه ریشه دار کنید که عمود رشد کنند.
سلام
سر کاج من که از آنجا برگ و شاخه و توپی است در می آید در جابه جایی کنده شده آیا دوباره رشد می‌کند راهنمایی کنید
عکس ندارم
سلام، اگر ریشه های گیاه سالم باشند بله مجدد رشد میکنه ،اگر گیاهتون کاج مطبق هست جوانه هایی که میده عمود نخواهند بود وبصورت افقی رشد خواهند کرد.
درود بر شما.سپاس بابت پاسخگویی و راهنمایی هاتون.سوالی داشتم.
کاج مطبقی خریدم ک شاداب و سرحال بود کمی بعد از گذاشتن در گلدون بزرگب و سفالی که هاوی خاک جنگل بود که مدتهایی توش گل قبلی و دیگه ای بود،برگها پژمرده شدن.خونه کمی گرم هم بود.جاشو عوض کردم زیر پنجره گذاشتمش و ابفشانی رو شروع کردم الان برگهای طبقه بالا سرحال شدن ولی طبقه میانی بیحال و طبقه پایین کامل خشک شدن که جداشون کردم.لطفا بگید الان کود بدم چه کودی باشه و اقدام دیگه ای لازمه انجام بدم.این عکسها برای الانه ک یک هفته ابفشانی و جابجاش کردم.ممنونم
http://s11.picofile.com/file/8394121768/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4%DB%B1%DB%B5_%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B4%DB%B3%DB%B5.jpg
http://s11.picofile.com/file/8394122768/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4%DB%B1%DB%B5_%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B4%DB%B5%DB%B1.jpg
سلام، گیاهتون بیماری قارچی داره احتمالش هست که خاکی که استفاده کردید الوده بوده،زهکش گلدان رو بررسی کنید که گرفته نباشه گیاه رو با محلول قارچ کش مانکوزب یا کاربندازیم به اندازه ی دو گرم در یک لیتر اب مخلوط کنید وگیاه رو با این محلول کامل سمپاشی وابیاری کنید یک هفته بعد سمپاشی وابیاری رو تکرار کنید. کوددهی بعد از بهبود کامل گیاه.
با سلام مجدد خدمت شما
ببخشید نحوه ارسال عکس به چه صورت هست؟
ممنون میشم پاسخ بفرمائید
سلام، آموزش ارسال عکس در قسمت نظرات، روی نوشته ابی رنگ کلیک کنید ومقاله رو مطالعه بفرمایید.
با سلام و خسته نباشید خدمت شما
کاج مطبق حدود ۲ ماه پیش خریدم که اول خیلی برگ هاش صاف بودن ولی بعد از ۱ هفته شروع شد به خمیده شدن. در حال حاضر همه برگ ها خمیده هستن.
و مورد دیگه اینکه از پایین برگ ها شروع کردن به سفت شدن و خشک شدن و قهوه ای شدن و نهایتا ریختن! و این موضوع داره به بقیه برگ ها هم سرایت می کنه. در واقع برگ ها هم به صورت قهوه ای ریزش دارن هم به صورت سبز!
و توضیح اینکه کاج مطبق رو پشت شیشه پنجره با نور غیر مستقیم نگه داری می کنم و هفته ای ۱ بار آب میدم و روی چندین بار آب پاشی می کنم و از اونجایی که در منزل پکیج روشن هست و شاید خیلی وقت ها هوا برای این گیاه زیاد باشه، سعی می کنم روزی ۱ تا ۲ ساعت با استفاده از بخور سرد ، رطوبت لازمه رو براش فراهم کنم و حدود ۱ هفته پیش هم مقداری کود ۲۰۲۰ هم بهش دادم
چه توصیه ای می فرمائید که کاج مطبق مثل روز اول شاداب و بدون خمیدگی برگ ها و بدون قهوه ای شدن و خشک شدن و بدون ریزش برگ های قهوه ای و سبز باشن؟ ( الان عکس هم خدمتتون می فرستم)
خیلی ممنون میشم راهنمایی بفرمائید
با تشکر
سلام، ممنون، آویزان شدن برگها دلیلش دمای زیاد ونور کم میتونه باشه این نوع گیاه به رطوبت زیاد محیط نیاز داره،میتونید برای تامین رطوبت محیط از جزیره زیرگلدانی استفاده کنید تهویه محیط رو بالا ببرید،خاکش هم باید مرطوب باشه هر وقت سطح خاک خشک شد ابیاری کنید.