آموزش نگهداری از گل سیکلامن در منزل، آبیاری خاک نور دما بیماری

معرفی گل سیکلامن : سیکلامن دارای ۲۳ گونه از گیاهان چند ساله، علفی، گلدار، غده دار از تیره پامچال سانان بومی اروپای مرکزی و جزایر مدیترانه‌ای است.

امروزه گونه‌های پرورشی و گلدانیان طرفداران زیادی بین علاقه‌مندان به گل و گیاه دارد. نگونسار نیز معروف است.

سیکلامن را به دلیل شکل خاص گلبرگ‌هایش که به سمت بالاست پرورش می‌دهند هر گل ساقه مخصوص به خود را دارد که در قسمت انتهایی ۱۵۰ تا ۱۸۰ درجه به طرف پایین خم می‌شود اما گلبرگ‌ها به سمت بالا رشد می‌کند.

سیکلامن سراسر زمستان گل می‌دهد. شاخ و برگ متراکمی دارد. گلهای زیبایش به عقب برگشته و روی دمگل‌های دراز قرار گرفته‌اند.

برگ‌ها کروی، قلبی شکل و سبز تیره است در بعضی واریته ها لکه‌های سفید یا نقره‌ای رنگ روی برگ دیده می‌شود.

برگهای زینتی نقره‌ای و سبز رنگ به آن زیبایی خاصی می‌دهد گلهای معطر به طول ۳ تا ۵/۲ سانتی متر به رنگ قرمز، صورتی، سفید، ارغوانی، خرمایی رنگ دارد.

اکثر واریته های سیکلمن به عنوان گیاه گلدانی نگهداری می‌شود تنها واریته cyclamen repandum ssp به شکل گلدانی خوب رشد نمی‌کند و حتماً باید در فضای باز کشت شود.

گونه hedorifolium به سرما مقاوم است و می‌توان در فضای باز کشت کرد.

سیکلامن ایرانی یک گیاه بومی فلات ایران است. شکل اولیه گیاه در جنگل‌های شمال ایران از چالوس تا لاهیجان و بعضی از جنگل‌های استان گلستان دیده می‌شود.

ارتفاع ان به ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر می‌رسد، گل‌هایش معمولاً در اوایل بهار ظاهر می‌شود. سیکلامن گیاه وسیع الرشد ولی کند رشدی است و نیاز به یک دوره طولانی برای گلدهی و ورود به دوره زایشی دارد. این گیاه در تمام مراحل رشد تا گلدهی نیاز به مراقبت ویژه دارد.

ارقام وحشی سیکلامن پنج گلبرگ دارند. گلبرگ واژگون به رنگهای صورتی،بنفش، سفید است. اما ارقام پرورشی دارای برگهای بسیار درشت و متنوع بوده و برای مدت طولانی به گل می‌روند دوره گلدهی تا زمانی که درجه حرارت در وضعیت مطلوبی است ادامه دارد. در ارقام وحشی گلدهی برای مدت کوتاهی است.

در سیکلامن ریشه گل و برگ از قسمتی که غده نامیده می‌شود می‌روید. غده قسمتی است که مواد غذایی را در خود ذخیره کرده دوران استراحت را طی می‌کند و هر سال به اندازه آن اضافه می‌شود.

بعد از دوران استراحت ریشه‌ها از قسمت انتهایی گیاه یا همه قسمت‌های فوقانی بیرون زده رشد می‌کنند. شکل غده در ارقام مختلف متفاوت است اما معمولاً کروی شکل است، برگهای گیاه از غده بیرون می ایند ساقه گل و برگ در اوایل رشد شبیه هم هستند اما یک تفاوت عمده دارند. نوک ساقه گل به طرف پایین خمیده است اما نوک ساقه برگ به سمت بالا قرار دارد.

در ارقام مختلف شکل برگ متفاوت است برخی برگهایی با لبه صاف دارند و در برخی برشهایی پهنه برگ را به چند قسمت تقسیم کرده است.

فصل گلدهی گیاه سیکلامن:
در سیکلامن فصل گلدهی متفاوت است مثلا واریته persicum در زمستان و واریته repandum در بهار ، واریته purpurascens و hederifolium در طی تابستان و پاییز گل میدهند.گلهای سیکلامن پنج گلبرگ دارند و گلبرگها گاهی در طول خود پیچ میخورند از گلها میوه های گرد با شکل مدور به وجود می اید که حاوی چندین بذر با سطوح چسبنده است که در زمان بلوغ قهوه ای رنگ میشود.

فصل استراحت گیاه سیکلامن:
تمام واریته های سیکلامن یک دوره استراحت دارند اما زمان ان در گونه‌های مختلف متفاوت است. انواعی که بومی مدیترانه است، برگها در پاییز جوانه میزند و زمستان و بهار رشد فعال دارد و تابستان فصل خواب و استراحت را تجربه کرده برگهای خود را از دست می‌دهد اما برخی واریته ها در طی فصل استراحت برگهایشان را از دست نداده و تنها با رشد برگهای جدید برگهای قدیمی از بین می‌روند.براساس فصل فعالیت و رشد و گلدهی می‌توان سیکلامن را در دو گروه کلی زمستانه و بهاره (با فصل خواب در تابستان) و تابستانه و پاییزه (با فصل خواب در زمستان) طبقه بندی کرد.در دوره استراحت گلدان سیکلامن را در مکان خشک و نسبتاً تاریک قرار دهید دوران خواب معمولاً ۳ تا ۴ ماه طول می‌کشد.در این مدت دمای ۴ تا ۱۰ درجه سانتی گراد لازم است در دوران استراحت نباید گیاه را آبیاری کرد.اما باید از خشک و سفت شدن خاک جلوگیری کرد.

آبیاری گیاه سیکلامن:
فصل رشد و فعالیت گیاه باید به خوبی آبیاری شود اما بین هر دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک کمی خشک شود.بهتر است عمل آبیاری را از قسمت‌های کناری گلدان انجام دهید و روی غده و مرگز گیاه آب نریزید. آبیاری زیاد و خیس و غرقابی شدن خاک گلدان موجب پوسیدگی غده می‌شود.آبیاری کم و خشکی کشیدن گیاه طی فصل رشد موجب ریزش برگها و غنچه‌های گل می‌شود، بعد از اتمام گلدهی کم کم آبیاری را کاهش داده و در نهایت قطع کنید بعد دوره رکود مجدداً آبیاری را شروع تا خواب گیاه شکسته شده و تحریک به رشد شود.

نور مناسب گیاه سیکلامن:
سیکلامن به مکانی با نور روشن نیاز دارد مخصوصاً سیکلامن هایی که در طی پاییز الی بهار فعال هستند محیط پر نور لارم دارند. گیاه را دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید. نورهای شدید و طولانی مدت باعث سوختگی گیاه و یا عدم رشد برگها می‌شود.نور کم موجب عدم شکل گیری گلها، ریزش غنچه، کم شدن برگ، بلند شدن بیش از اندازه دم برگ می‌شود.

دمای مناسب برای نگهداری گیاه سیکلامن:
سیکلامن به دمای پایین نیاز دارد. هوای خنک و مرطوب ایده آل این گیاه است. در تابستان گلدان‌های سیکلامن را در یک گلخانه سایه و بافاصله از یکدیگر بگذارید جوری که برگها با هم تماس نداشته باشد.سیکلامن مقاوم به سرما مثل purpurascens تا ۲۰-درجه را تحمل می‌کند.بقیه سیکلامنها در دمای روزانه ۱۶ تا ۱۸ و شبانه ۱۰ درجه بهترین رشد را دارند.دمای بیش از ۲۰ موجب به خواب رفتن یا غیر فعال شدن سیکلامن می‌شود.گرم شدن محیط مخصوصاً برای سیکلامن هایی که تابستان فصل استراحت دارند موجب عدم باز شدن گلها، ریز شدن بیش از اندازه گل، و برگ شده و گیاه زودتر به خواب می‌رود .اگر دما بالاتر از ۱۶ رفت از زیر گلدانی حاوی آب و سنگریزه جوری که انتهای گلدان با آب تماس نداشته باشد برای تأمین رطوبت استفاده کنید.

خاک مناسب گیاه سیکلامن:
خاک سبک با زهکش بالا بستر مناسبی برای سیکلامن است ۲ قسمت پیت ماس یک قسمت لوم یک قسمت شن یا ۱ قسمت پیت ماس*۱ قسمت شن یا کوکوپیت پرلیت پیت ماس.

کوددهی گیاه سیکلامن:
در مراحل مختلف رشد رویشی گیاه نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی دارد. در مراحل اولیه رشد تا ۸ برگی شدن کود نیتروژن بالا و در زمان گلدهی کود پتاس بالا به طور کلی سیکلامن به دما و کوددهی بسیار حساس است. دماهای بالا و کوددهی زیاد باعث ایجاد گیاه با برگهای کلمی شکل و عدم گلدهی می‌شود. دمای پایین و کوددهی کم باعث ایجاد گیاهان کوچک با برگهای ریز و طویل شدن دم گل می‌شود.

 آفات و بیماری های سیکلامن:

کنه سیکلامن: کنه موجب سیاه شدن نوک برگ و بد شکل شدن ان می‌شود گل‌ها باز نمی‌شود. ساقه گل به هم پیچیده، گلبرگ چروکیده و گیاه کوتاه قد باقی می‌ماند.

تریپس: از دیگر آفات سیکلامن تریپس است که در سطح برگ فعالیت کرده از شیره گیاه می‌مکد در همان نقاط رنگ برگ تغییر کرده و در شرایط حمله شدید برگ زرد می‌شود.

پژمردگی فوزاریوم: از بیماری‌های قارچی سیکلامن است که همه قسمت‌های گل را تحت تأثیر قرار می‌دهد، برگهای آلوده در ناحیه اتصال پهن برگ به ساقه زرد رنگ می‌شود.

پوسیدگی نرم باکتریالی: موجب زرد شدن و پژمردگی، نرم شدن و پوسیدگی غده و در نهایت مرگ گیاه می‌شود.

بیماری ویروسی: علاوه بر بروز لکه ها و خطوط زرد یا کرم رنگ بر روی برگسار گیاه نیز کوتاه قامت و برگها و گلها در هم پیچیده است. بیماری ویروسی درمان ندارد تنها راه حذف قسمت‌های آلوده می باشد.

لایت بوتریتیس: موجب بروز لکه‌های کرم، قهوه رنگ روی گلبرگ و همچنین برگها شده در نهایت نواحی آلوده با قارچی خاکستری رنگ پوشانده می‌شود. شرایط سرد و مرطوب بخصوص مرطوب شدن قسمت مرکزی گیاه در طی آبیاری و تهویه نامناسب از جمله دلایل شیوع این بیماری است.

سرخورطومی انگور: به سیکلامن آسیب زده شب از برگ تغذیه کرده باعث سوراخ شدن برگ می‌شود. خسارت اصلی را لارو این حشره به گیاه میزند. لارو در اواخر تابستان و پاییز فعال است. از ریشه و غده تغذیه کرده و موجب عدم توانای گیاه در جذب آب، و مواد غذایی شده کم کم گل پژمرده شده از بین می‌رود.

برای خرید بذر انواع گل اینجا کلیک کنید

منبع:میهن کاکتوس

معرفی و شرایط نگهداری گل پتوس

چگونه گل شفلرا را در داخل خانه نگهداری کنیم: راهنمای جامع

معرفی کاکتوس افوربیا لاکتی

معرفی گیاه یاس رازقی

معرفی گل سینره

معرفی گیاه سونریلا

فهرست گیاهان و گل های آپارتمانی

آموزش نگهداری از گل سیکلامن در منزل، آبیاری خاک نور دما بیماری