معرفی و آموزش تکثیر گیاه سرخس

معرفی و آموزش تکثیر گیاه سرخس : سرخس یکی از گل‌های زیبای آپارتمانی و بیرونی می‌باشد. این گیاه بومی نواحی گرمسیری و مرطوب می‌باشد. نام علمی سرخس Nephrolepsis می‌باشد.

این گیاه ساقه ندارد و برگ‌ها مستقیماً از ساقه‌های زیرزمینی بیرون می‌آیند. طول برگ‌های آن معمولاً ۷۰-۲۰ سانتیمتر است که البته در زادگاه اصلی خود می‌تواند حتی به ۲۵۰ سانتیمتر نیز برسد. عرض برگ‌ها ۱۵-۶ سانتیمتر و هر برگچه مثلثی شکل آن نیز ۸-۲ سانتیمتر طول دارد.

ارتفاع کل گیاه در محیط خانه می‌تواند به ۹۰-۶۰ سانتیمتر برسد. در پشت برگ‌های گیاه لکه‌های کوچک قهوه‌ای رنگی مشاهده می‌شود که طبیعی است و مکانی برای تولید اسپورهای این گیاه می‌باشد.

سرخس به دلیل جذب مواد مضر همانند فرمالدئید formaldehyde و گزیلن xylene از هوا و تجزیه آنان به‌عنوان گیاه تصفیه‌کننده هوا شناخته‌شده است. از نام‌های دیگر آن می‌توان به Wild boston fern, Tuber ladder fern, Fishbone fern,Sword fern اشاره کرد.

آبیاری:
سرخس بوستون به بستر کاشتی مرطوب اما نه خیس و غرقابی نیاز دارد. رطوبت هوا نیز در رشد این گیاه بسیار مؤثر است زیرا اگر رطوبت هوا به زیر ۸۰٪ نزول کند می‌بایست عمل غبار پاشی برگسار را به شکل روزانه انجام داد. کمبود رطوبت محیط یکی از عوامل قهوه‌ای شدن و سوختن حاشیه برگ‌های این گیاه است. همچنین در صورت خشکی هوا می‌توان برای تأمین رطوبت مورد نیاز این گیاه اقدام کرد، بدین صورت که ابتدا یک زیر گلدانی را که بزرگ‌تر از زیر گلدانی گیاه است تهیه کنید و داخل آن را تا لبه آن سنگریزه‌های درشت بریزید. سپس زیرگلدانی را تا نیمه ارتفاع دیواره آن آب بریزید و گلدان سرخس را بر روی سنگریزه‌ها قرار دهید. مراقب باشید تا ته گلدان سرخس با آب موجود در زیر گلدانی دوم، تماس نداشته باشد.

گرمای محیط، آب داخل زیر گلدانی دوم را به تدریج تبخیر کرده و رطوبت مورد نیاز برگسار گیاه را فراهم می‌کند. با اتمام آب زیر گلدانی دوم، مجدد داخل آن آب بریزید تا عمل تبخیر ادامه یابد. خشکی کشیدن گیاه منجر به سوختن و قهوه‌ای شدن نوک برگسار و آبیاری بیش از اندازه آن موجب خفگی ریشه‌ها و زردی و ریزش برگسار می‌شود. یکی از مواردی که در آبیاری سرخس باید به آن توجه کرد عدم وجود املاحی همانند فلوئور، بُر و کلسیم در آب است. فلوئور و بُر موجب سوختن و قهوه‌ای شدن حاشیه برگ‌های گیاه می‌شوند و حضور کلسیم به تدریج موجب افزایش اسیدیته بستر کاشت خواهد شد و از آنجایی که سرخس به بستری تا حدودی اسیدی نیاز دارد، قلیایی شدن خاک آن می‌تواند منجر به کاهش رشد گیاه و عدم توانایی جذب برخی دیگر از عناصر همانند آهن از بستر کاشت و در نهایت زردی برگسار شود. اگر استفاده از آب بدون املاح همیشه برای شما امکان پذیر نیست حداقل ماهی یک مرتبه گیاه را به خوبی آبیاری کنید.

نور:
اگر چه این گیاه مکان کم نور را به خوبی تحمل می‌کند اما وجود نور متوسط تا کامل در محیط به رشد خوب آن کمک می‌کند. به هر حال این گیاه را به دور از نور مستقیم آفات نگهدارید. نور مستقیم آفتاب موجب چروکیدگی برگ‌ها می‌شود و لکه‌های قهوه‌ای رنگ در حاشیه یا پهنک برگ‌ها تولید می‌شوند.

دما:
سرخس سرمای هوا را تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد و گرما را تا ۳۰ درجه تحمل می‌کند اما بهترین دما برای آن ۲۲-۱۶ درجه است. در هوای گرم باید میزان رطوبت هوا را افزایش داد.

خاک:
به خاکی همیشه مرطوب نیاز دارد که البته غرقابی نشود. همچنین خاک باید غنی از مواد غذایی باشد و بافتی سبک با زهکشی مناسب داشته باشد. به عنوان مثال مخلوط خاکی که از سوی کالج کشاورزی دانشگاه جورجیای ایالات متحده برای این گیاه مناسب معرفی شده است عبارت است از: ۱/۳ قسمت خاک لومی+۱/۳ قسمت شن یا پرلیت+ ۱/۳ قسمت پیت ماس یاخزه اسفاگنوم+ یک قسمت کود گاوی کاملا پوسیده+ نصف پیمانه زغال+نصف پیمانه سنگریزه کوچک.

یکی از نکات قابل‌توجه راجع به اسیدیته بستر کاشت سرخس این است که این گیاه به محیطی تا حدودی اسیدی با Ph در حدود ۶-۵٫۶ نیاز دارد، بنابراین در تهیه ترکیب بستر کاشت بهتر است از پیت ماس استفاده کرد که به کاهش اسیدیته بستر کمک می‌کند و همچنین از آب‌های بدون املاح بخصوص بدون کلسیم باید استفاده کرد. عدم وجود مواد غذایی کافی موجب پریدگی رنگ برگسار می‌شود. بنابراین در طی ماه‌های رشد هر دو هفته یکبار با کودهای مخصوص گیاهان اپارتمانی با فرمولی سبک همانند ۱۰-۱۰-۱۰ البته با نصف غلظت معمول تغذیه کنید. کوددهی بیش از اندازه گیاه یکی از دلایل سوختن و قهوه‌ای شدن حاشیه برگسار گیاه است. گیاه را در طی ماه‌های سرد با فواصل بیشتری کود دهید به عنوان مثال ماهی یک مرتبه البته با همان غلظتی که نصف غلظت معمول است.

آفات و بیماریهای سرخس:
این گیاه را معمولاً بیماری‌های قارچی همانند لکه برگی و پوسیدگی ریشه تهدید می‌کند تا آفات. برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی از بستر کاشت ضدعفونی شده استفاده کنید و گیاهان را در صبح آبیاری کنید تا با رسیدن شب رطوبت اضافه بستر کاشت از آن خارج شده باشد. وجود آب اضافه و غرقاب بودن بستر کاشت در طی شب یکی از عوامل تحریک کننده فعالیت عوامل بیماری‌های قارچی است. البته آفاتی همانند شپشک آرد آلود و دیگر شپشکهای گیاهی و مگس سفید بخصوص زمانی که محیط خشک است ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند. شپشک های گیاهی موجب زردی و زیرش برخی از برگچه‌ها و حتی مرگ کل گیاه می‌شوند.

توصیه میشود این مقاله را هم مطالعه کنید: دلیل زرد شدن و ریزش برگ گل‌ها چیست؟

تکثیر گل سرخس:
این گیاه ریزوم (ساقه زیرزمینی) دارد و از طریق آن مرتباً برگسار جدید تولید می‌کند به نحوی که در شرایط مساعد نگهداری بعد از مدتی انبوه خواهد شد و می‌توان در فصل بهار و با کمک عمل تقسیم بوته به آسانی آن را به چند گروه تقسیم کرد و هر یک را به شکل گیاه جداگانه کاشت.

تکثیر سرخس با کمک روش تقسیم بوته. در تصاویر ۱ و ۲ تقسیم بوته مادری را مشاهده می‌کنید. البته اینکه هر بوته مادری به چند قسمت تقسیم شود بستگی به بزرگی آن و همچنین نظر شخصی خود شما دارد. در تصویر ۳ قسمتی از پایین گیاه جوان جدا شده است و دلیل این کار تحریک گیاه جوان به ریشه زایی بیشتر و بهتر است البته این کار می‌تواند انجام نشود. در تصاویر ۴ و ۵ نیز گیاه جوان داخل گلدان جدید گذاشته می‌شوند و گلدان از مخلوط خاکی پر می‌شود.

هرس سرخس:
سرخس اصولاً برگساری انبوه دارد که این خود یکی از دلایل جذابیت این گیاه است. اما ازدحام فراوان برگسار از دلایل تحریک شیوع برخی بیماری‌های قارچی است همچنین تماس بیش از اندازه برگسار موجب قهوه‌ای شدن حاشیه برگسار خواهد شد. بنابراین در صورت ازدحام برگسار بخصوص در مرکز گیاه، یا گیاه را با عمل تقسیم بوته کوچک کنید و از یک گیاه دو یا چند گیاه تهیه کرده و هر یک را به شکل گیاهی مستقل بکارید و یا آنکه از تعداد برگسار آن البته در طی چند مرحله کم کنید.

منبع: باغبان سبز

انتشار:میهن کاکتوس