بررسی اثرات روش‌های مختلف تیمار کردن بذر کاکتوس

بررسی اثرات روش‌های مختلف تیمار کردن بذر کاکتوس ها: بعضی از بذرهای کاکتوس حتی زمانی که در شرایط مناسب نیز قرار می‌گیرند قادر به جوانه زنی نیستند به این نوع بذرها، بذرهای خواب گفته می‌شود. در برخی از این گونه‌ها باید تغییرات مورفولوژیکی اتفاق بیافتد تا بذر شروع به جوانه زنی کند. در برخی دیگر تغییرات فیزیولوژیکی برای جوانه زدن بذر نیاز می‌باشد. در طبیعت این تغییرات به تدریج و قرار گرفتن تحت شرایط رطوبتی، دمایی و نوری مختلف رخ می‌دهد. آب باران هم که آبی اسیدی است یکی از دلایل اصلی جوانه زنی بذرها می‌باشد.

طی آزمایشی که در آزمایشگاه میهن کاکتوس انجام داده شد بذرهای گونه کاکتوس Opuntia gosseliniana که دارای پوسته بسیار ضخیمی می‌باشد و در حالت طبیعی به سختی جوانه می زند در پنج محیط کشت مختلف کشت داده شد. در این آزمایش از روش‌های شیمیایی همچنین مکانیکی برای تصریح جوانه زنی استفاده شد. شرح آزمایش در ادامه توضیح داده می‌شود.

در این آزمایش از ظرف‌های آزمایشگاهی با قطر ۱۰ سانتی متر در محیطی کاملاً استریل استفاده شده است. محیط کشت پنبه استریل شده می‌باشد. دمای محیط روی ۲۵ درجه ثابت می‌باشد با رطوبت ۸۰ درصد و روزانه ۱۰ ساعت نور. در هر ظرف ۲۵ عدد بذر Opuntia gosseliniana کاملاً یکسان و به صورت تصادفی از یک پک انتخاب شده است.

بذرها با پنج روش به شرح زیر مورد آزمایش قرار گرفت:

۱- ظرف اول با محلول اسید سولفوریک H2SO4 با غلظت ۵ درصد به مدت ۲۰ دقیقه خیسانده شد.

۲- ظرف دوم با محلول هیدروژن پراکسید یا آب‌اکسیژنه H۲O۲ با غلظت ۱۵ درصد به مدت ۲۰ دقیقه.

۳- ظرف سوم توسط محلول اسید جیبرلین C19H22O6 با دز ۲۵ میلی گرم در یک لیتر آب. اسپری بر روی بذرها.

۴- ظرف چهارم حذف مکانیکی قسمتی از پوسته بذر طبق تصویر شماره یک.

۵- ظرف پنجم با روش کاملاً عادی و با آب مقطر کاشت شد.

نتیجه آزمایش: نتیجه این آزمایش پس از ۴ هفته به شرح زیر بود:
میزان بذرهای سبز شده در ظرف اول که بذرها با اسید سولفوریک تیمار شده بود ۱۰ درصد. ظرف حاوی هیدروژن پراکسید ۷۰ درصد، ظرف سوم که حاوی اسید جبرلین بود ۷۰ درصد. حذف مکانیکی باعث شد ۴۰ درصد بذرها سبز شود و بذرها در حالت عادی و بدون تیمار تنها ۱۰ درصد سبز شدند.

پس می‌توان نتیجه گرفت تیمار کردن بذرها توسط هیدروژن پراکسید و اسید جبرلین بیشترین تأثیر را در تحریک و جوانه زنی بذرها داشتند. باید توجه داشت این ارقام می‌تواند در گونه‌های مختلف متفاوت باشد و ممکن است، بذرهای گونه‌های مختلف کاکتوس‌ها واکنش‌های متفاوتی از خود نشان دهند. ولی از این آزمایش می‌توان به طور کلی نتیجه گرفت که تیمار کردن بذرهایی که به سختی سبز می‌شوند روش مفیدی می‌باشد.

توجه: استفاده از مواد شیمیایی که در این آزمایش نام برده شد خطرناک می‌باشد، حتماً باید تحت شرایط کاملاً ایمن و با رعایت موارد ایمنی مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از مواد در داخل منزل توصیه نمی‌شود.

درصورتی‌که از مواد مختلف برای جوانه زنی بذرها استفاده کرده‌اید برای ما بفرستید تا مورد آزمایش علمی قرار دهیم.

منبع: میهن کاکتوس