در این مقاله روش تکثیر سانسوریا به صورت قلمه زدن برگ و ریشه دار کردن آنها در آب و خاک، همراه با طرز کاشت پاجوش ها در دو بخش همراه با عکس توضیح و آموزش داده شده است، مطالعه هر دو بخش میتواند برای شما مفید باشد و اگر سوالی داشتید در زیر همین مقاله بفرستید تا کارشناسان ما به آنها پاسخ دهند.

بخش اول

انواع روش های تکثیر گل سانسوریا

تکثیر سانسوریا از طریق سه روش کلی انجام می شود، کاشت بذر، تکثیر از برگ (قلمه زدن برگ) و تکثیر از طریق ریزروم‌ها (پاجوش ها)، کاشت بذر سانسوریا به دلیل عدم بذر دهی مناسب و سخت بودن کاشت خیلی رایج نیست، در عوض به آسانی میتوان آن را از طریق قلمه برگ و پاجوش تکثیر کرد.

تکثیر گل سانسوریا از طریق برگ (قلمه زدن سانسوریا)

تکثیر سانسوریا از طریق برگ به دو صورت انجام می شود، تکثیر از طریق ریشه دار کردن قلمه برگ در آب و تکثیر از طریق ریشه دار کردن قلمه برگ در خاک

تکثیر گل سانسوریا از طریق برگ در آب

لوازم مورد نیاز

• چاقو یا قیچی تیز و تمیز
• ظرف شیشه ای یا هر ظرفی که بتوان داخل آن آب ریخت
• آب
• هورمون ریشه زایی(اختیاری)

مراحل انجام کار

یک گیاه سالم سانسوریا انتخاب کرده و به وسیله چاقو یا قیچی تیز و تمیز برگ مورد نظر را از نزدیکی خاک کات کنید، اگر برگ بلند است میتوان آن را به چند قسمت تقسیم کرد، بخش پایین برگ ها را به شکل ۸ برش دهید، هرچند این کار ضرورتی ندارد ولی باعث افزایش سطح ریشه دهی شده و مانع از چسبیدن پایین برگ به کف ظرف می شود و برگ را مانند دو پایه بالا نگه می‌دارد.

برای ریشه زنی سریع میتوان از هورمون ریشه زایی استفاده کرد(اختیاری).

یک ظرف مناسب مانند یک لیوان انتخاب کنید و برگها را داخل آن قرار دهید، توجه داشته باشید که جهت برگ ها باید درست باشد و برگهایی که برعکس در داخل آب قرار داده شوند ریشه نخواهند زد.

آب ظرف را بهتر است هر هفته تعویض کنید، ظرف را در مکانی به دور از تابش مستقیم آفتاب و در مکانی با نور ملایم قرار دهید.

برگ ها معمولا بعد از یک تا دو ماه ریشه می زنند، پس از مشاهده ریشه ها میتوان قلمه ها را به گلدان (کاشت در خاک) منتقل کرد.

 

تکثیر گل سانسوریا از طریق کاشت قلمه برگ در خاک

لوازم مورد نیاز

• چاقو یا قیچی تیز و تمیز
• گلدان یا سینی کاشت یا هر ظرف مشابه
• خاک
• هورمون ریشه زایی (اختیاری)

مراحل انجام کار

برگ های مورد نظر را از قسمت نزدیک خاک با چاقو یا قیچی تیز برش دهید، اگر برگها بلند باشند به چند قسمت تقسیم کنید، در اینجا هم میتوان بخش پایین برگ ها را به شکل ٨ برش داد، برگهای برش داده شده را در مکانی به دور از تابش آفتاب شدید قرار دهید تا قسمت های برش خورده خشک شود (پینه ببندد) این کار ممکن است دو تا سه روز طول بکشد، این کار باعث می شود بیماریهای قارچی و ویروسی نتوانند وارد بافت گیاه شوند و آن را آلوده کنند.

سپس در جهت درست در خاک بکارید، خاک کاکتوس و ساکولنت که دارای زهکشی مناسبی است برای قلمه زدن برگ سانسوریا مناسب است، رطوبت خاک بهتر است کم باشد یعنی نه کاملا خشک و نه خیس، یک رطوبت نسبی کم، یا میتوان ظرف کاشت را با پلاستیک کاور کرد، برگ ها پس از یک ماه شروع به ریشه زنی در خاک می‌کنند. پس از ریشه زنی مانند گیاه بالغ انجام می شود.

تکثیر سانسوریا از طریق پاجوش یا رزوم‌

لوازم مورد نیاز

• چند عدد گلدان خالی
• خاک مناسب سانسوریا

شاید بهترین روش تکثیر سانسوریا همین روش باشد، گل سانسوریا ریزروم های زیادی تولید می‌کند، ریزروم از روی ریشه ها تولید می شود و پس از تولید برگ از خاک بیرون می آید که ما به آن پاجوش میگوییم، این پاجوش ها تمامی اعضای یک گیاه بالغ را دارا هستند و تنها کافی است آنها را از گیاه مادری جدا کرده و در گلدان جدید بکاریم.

گیاه مادری که پاجوش های آن بیرون آمده را با احتیاط و به آرامی از گلدان خارج کنید، پاجوش ها را با دقت از ریشه گیاه مادری جدا کرده و در خاک و گلدان جدید بکارید، پس از دو تا سه روز بعد از کاشت آبیاری را شروع کنید، الان دیگه یک گیاه جدید دارید.

از ریزروم ها قبل از بیرون آمدن از خاک یا قبل از تولید برگ نیز میتوان برای تکثیر استفاده کرد.

نویسنده: کاظم دروگریان

پایان بخش اول

بخش دوم

گل سانسوریا از چندین روش تکثیر می‌شود و همه روش‌های آن آسان بوده و به‌راحتی می‌توانید در خانه این گیاه زیبارا تکثیر کنید. به علت کند رشد بودن گیاه سانسوریا عمل تکثیر آن نیازمند کمی صبر و حوصله می‌باشد. در این مقاله قصد داریم تکثیر این گیاه را به روش قلمه برگی که ساده و آسان بوده و در محیط منزل هم امکان پذیر می‌باشد توضیح دهیم.

عمل تکثیر از طرق برگ باید به دقت و مرحله به مرحله صورت بگیرد.  برای قلمه گیری اولین مرحله انتخاب یک برگ بالغ و سالم می‌باشد. یک برگ سالم از گیاه سانسوریا که طول آن تقریباً ۲۰ الی ۳۰ سانتی متر باشد انتخاب کنید و با یک چاقوی تیز وضدعفونی شده آن را برش بزنید.

 

دقت کنید چاقو حتماً تیز وضدعفونی شده باشد، در غیر این صورت محل برش له شده و ریشه زایی صورت نمی‌گیرد. برای جلوگیری از مشکلاتی همچون فعالیت قارچ‌ها و آفت‌ها چاقو را ضد عفونی کنید. برای ضدعفونی کردن چاقو می‌توانید چند ثانیه‌ای آن را بر روی شعله آتش قرار دهید یا آن را آغشته به الکل کنید. بعد از مرحله بریدن، روی محل برش گیاه مادری را با وازلین چرب کنید تا از فعالیت آفت‌ها جلوگیری شود.

 

قلمه را با چاقو به قطعه‌های کوچک‌تر تقسیم کنید. می‌توانید در اندازه‌های ۶ الی ۱۰ سانتی متری قلمه ها را تقسیم کنید. مراقب باشید حین تقسیم کردن قلمه‌ها سر و ته آن‌ها را فراموش نکنید چون قسمت سر قلمه ریشه زایی نمی‌کند. قلمه ها را در یک محل سایه و خنک قرار دهید تا کمی انتهای آن‌ها خشک شود و در همین حین گلدان و خاک را آماده کنید.

 

خاک قلمه‌ها بهتر است خاکی سبک با زهکشی خوب باشد تا از پوسیدگی جلوگیری کند. همچنین خاک باید دارای مواد معدنی مورد نیاز گیاه باشد چون جوانه‌ها برای مدتی از آن خاک تغذیه می‌کنند. می‌توانید از ۴۰ درصد پیتماس، ۳۰ درصد کوکوپیت، ۲۰ درصد پرلیت و ۱۰ درصد ورمی کمپوست یا کود پوسیده گاوی استفاده کنید.

 

بعد از آماده سازی خاک یک گلدان با سایز مورد نیاز تعداد قلمه‌ها انتخاب کنید. کف گلدان را حتماً برسی کنید که برای زهکشی سوراخ داشته باشد. ته گلدان را یک لایه ۲ سانتی متری با سنگریزه پرکنید تا آب اضافی از گلدان خارج شود.

 

در مرحله بعد خاک را در گلدان بریزید و قلمه ها را به طور مرتب و با حفظ فاصله ۲ سانتی متری از یکدیگر درون گلدان قرار دهید. حتماً به سر و ته قلمه‌ها دقت شود و ته قلمه‌ها داخل خاک قرار بگیرد. لازم نیست زیاد داخل خاک فرو روند و به اندازه ۱ الی ۲ سانت داخل خاک فرو بروند کافی است. می‌توانید برای نتیجه بهتر انتهای قلمه ها را به پودرهورمون ریشه زایی یا عسل آغشته کنید، البته این مرحله ضرورتی ندارد و فقط به کیفیت ریشه زایی کمک می‌کند.

 

قلمه ها را درجای خشک و خنک و سایه، به دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. به رطوبت نیازی نیست و هر وقت خاک به طور کامل خشک شد نسبت به آبیاری اقدام کنید. زیاد آبیاری نکنید چون انتهای قلمه‌ها بر اثر افراط در آبیاری خراب شده و ریشه زایی صورت نمی‌گیرد.

 

قلمه‌ها بعد از گذشت ۲ الی ۳ هفته شروع به ریشه زایی می‌کنند. البته بسته به شرایط محیطی و عواملی دیگر ممکن است ریشه زایی بیشتر طول بکشد.

 

بعد از ریشه زایی گیاه پاجوش تولید کرده و سانسوریا های جوان ظاهر شده و سر از خاک بیرون می‌آورند. می‌توانید قلمه ها را با کود فسفر که برای ریشه زایی مناسب است هر دو هفته‌ای یک مرتبه با دز توصیه شده توسط شرکت سازنده تغذیه کنید تا هم ریشه‌ها بیشتر و زودتر گسترش یابند و هم تعداد پاجوش‌ها بیشتر شود. بعد از تشکیل و ظهور پاجوش‌ها صبر کنید تا اندازه آن‌ها بزرگ‌تر شود و پاجوش‌ها قوی‌تر شوند و بعد نسبت به انتقال آن‌ها به گلدان اصلی اقدام کنید. برای انتقال پاجوش‌ها به گلدان دیگر، قلمه را به آرامی از خاک بیرون بیاورید تا به ریشه‌ها آسیب نرسد و پاجوش ها را به آرامی از پایه مادری جدا کنید و داخل گلدان جدید بکارید.

 

توجه به چند نکنه:
۱_ سانسوریا هایی که ابلق هستند با این روش، پاجوش سبز تولید می‌کنند و تبدیل به سانسوریا معمولی می‌شوند. البته در بعضی مواقع استثناهایی وجود دارد که پاجوش آن‌ها نیز ابلق می‌شوند اما احتمال آن کم است. راه‌هایی هم از یکسری افراد با تجربه توصیه شده که مثلاً انتهای قلمه ها را به صورت ۸ برش دهید و بعد بکارید اما با امتحانی که من با این روش‌ها کردم نتیجه‌ای نگرفتم و باز پاجوش‌های سبز تولید کرد.

 

۲_ قلمه ها را نیز می‌توان در داخل آب ریشه دار کرد که البته من این روش را پیشنهاد نمی‌کنم چون هم زمان بیشتری طول می‌کشد تا ریشه دهند و هم کیفیت ریشه زایی کمتر می‌شود و حتی تلفات با این روش بیشتر شده و یکسری از قلمه‌ها از بین رفته یا می‌گندند.

 

اگر شما نیز راه‌ها و تجربه‌هایی در خصوص تکثیر این گیاه از این طریق را دارید در قسمت نظرات حتماً تجربیات خود را بنویسید تا ما و دیگران هم بتوانیم از این تجربه‌ها استفاده کنیم.

در اولین مرحله برش برگ به قطعات پنج تا هفت سانتی و سپس اجازه میدیم محل برش خشک شود

 

 

 

نویسنده: محمد نورعلی
منبع: میهن کاکتوس

پایان بخش دوم