روش صحیح آبیاری گیاهان در گلدان: آب مایع حیات بوده است و تمام موجودات زنده به وجود آب نیاز دارند. در گیاهان و پوشش گیاهی که یکی از پرجمعیتترین موجودات زنده دنیا هستند نیز، نیاز به آب وجود دارد. در اندامهای گیاهان آب وجود داشته و گیاهان با جذب آب عمل فتوسنتز را انجام داده و مواد عالی ساخته میشود. گیاهان بخش عمده آب مورد نیازشان را از طریق ریشه جذب میکنند و به اندامهای دیگر میرسانند و گستردهترین بخش در گیاهان ریشههای آنها میباشد. آب به داخل خاک نفوذ میکند و مواد معدنی خاک را درون خود ترکیب میکند و از طریق ریشه این مواد را به گیاه میرساند و در ریشهها بخشی وجود دارد به اسم تارهای کِشنده که وظیفه جذب آب را دارند. برخی از گیاهان قادرند از طریق ساقه و برگهای خود نیز آب را جذب کنند.
نیاز آب در گیاهان متفاوت بوده و برخی از گیاهان آب را درون اندامهای خود ذخیره میکنند و در زمان خشکی از آنها استفاده میکنند مانند کاکتوسها و ساکولنت ها که آب را درون بافت و اندامهای گوشتی خود ذخیره میکنند و قادرند مدت زمان طولانی را بدون آب زنده بمانند اما بعد از مدتی آنها نیز از بین میروند و این نشان میدهد که هیچ گیاهی بدون آب زنده نمیماند. کمبود آب در گیاهان نشانههایی دارد و از جمله این نشانهها عدم رشد و گسترش شاخهها، خشک شدن و ریزش برگها و در آخر مرگ گیاه را به همراه دارد و همچنین افراط در آبیاری نیز مشکلاتی همچون بیماریهای قارچی، پوسیدگی و گندیدگی گیاه، زرد شدن و ریزش برگها و در نهایت مرگ گیاه را به همراه دارد.
روشهای مختلفی برای ابیاری گیاهان وجود دارد مثلاً در گلخانههایی که کشت و پرورش انبوهی دارند آب را به صورت پاشیدن با فشار یا آبیاری قطرهای انجام میدهند اما در خانهها یا گلخانههای کوچک معمولاً آبیاری را به روش سنتی و معمولی از بالای گلدان به گیاه میرسانند. ریزش آب بر روی برگ و ساقه برخی گیاهان دچار ایجاد بیماریهایی میشود مانند گیاه بنفشه آفریقایی، به همین علت آبیاری باید از کف گلدان صورت بگیرد و بهترین آبیاری ممکن برای گیاهانی که در گلدان هستند جذب آب از کف گلدان است. این روش ممکن است کمی وقت گیر باشد اما بسیار آسان بوده و چندین مزایا دارد. یکی از مزایای آن جلوگیری از هدر رفتن مواد معدنی خاک میباشد که وقتی آبیاری را به روش سنتی از بالای گلدان انجام میدهیم مواد معدنی خاک را شسته و از کف گلدان خارج میکند و در دراز مدت خاک را ضعیف میکند.
آبیاری از کف گلدان بسیار راحت میباشد. یک ظرف کمی بزرگتر از گلدانتان را انتخاب کنید به طوری که گلدان داخل آن قرار بگیرد و ارتفاع آن نیز تا وسط گلدان یا کمی پایینتر از سطح خاک قرار بگیرد، ظرف را از آب پرکنید به طوری که آب کمی از سطح خاک گلدان پایینتر باشد و گلدان را به آرامی داخل آن قرار دهید. خاک به تدریج و به آرامی آب را جذب میکند. ممکن است چند دقیقهای طول بکشد. هر وقت سطح خاک خیس و نمناک شد گلدان را از ظرف برداشته و کمی صبر کنید تا آب اضافی از زهکش کف گلدان خارج شود.
دیگر مشکلات آبیاری، آبیاری با آب سرد یا آب گرم است که برای گیاهان مضر میباشد. بهترین روش برای اینکه دمای آب مناسب گیاه شود و به آن آسیب نزند قرار دادن آب در محیط اطراف گیاه است. آب را درون ظرفی مناسب بریزید و به مدت ۲۴ ساعت در محیط اطراف گیاه قرار دهید تا هم دمای محیط شود و سپس برای آبیاری اقدام کنید.
گیاهان به میزان سختی آب و وجود کلر در آب حساس هستند و اینگونه آب میتواند به آنها آسیب برساند. از آب سبک و فاقد املاح استفاده کنید و اگر از آب لوله کشی استفاده میکنید بهتر است که آن را به مدت ۲۴ ساعت در محیط قرار دهید تا هم املاح آن ته نشین شود، هم کلر آن از بین برود و هم آب با دمای محیط یکی بشود و سپس آبیاری کنید.
برخی از افراد باور دارند که آب باران برای گیاهان بسیار مفید میباشد. میتوان گفت آب باران به علت میزان اسیدی بودن خود و وجود برخی مواد معدنی برای برخی از گیاهان بسیار مفید بوده و باعث شادابی آنها میشود از جمله برای کاکتوس ها اما بعضی گیاهان نسبت به اسیدی بودن خاک حساسیت نشان داده و آبیاری با آب باران برای آنها ممکن از مضر باشد. آب باران در ابتدای شروع باراندگی ممکن است حاوی مواد زائد به دلیل آلودگی هوا باشد و بهتر است بعد چند دیگه از بارش آب تهیه شود. یکی از جالبترین نکات این است که اکثر گیاهانی که در خانه و محیط کار نگهداری میشوند بجای اینکه از کمبود آب آسیب ببینند از افراط در آبیاری رنج میبرند و میتوان گفت اکثر گیاهانی که از بین میروند به علت افراط در آبیاری میباشد. برای آبیاری بهتر است دو بند انگشت خود را درون خاک فرو برده و اگر رطوبتی حس نکردید آبیاری کنید ولی اگر کمی رطوبت حس کردید آبیاری نکنید و باز به خاک فرصت دهید تا بیشتر خشک شود. از این روش میتوان برای اکثر گیاهان استفاده کرد تا از افراط در آبیاری جلوگیری شود. برخی گیاهانی که خشکی دوست هستند مانند انواع کاکتوسها بهتر است اجازه دهید که خاک به طور کامل خشک شود و سپس آبیاری کنید.


