آموزش نگهداری از ساکولنت سدوم : سدوم ها ساکولنت های کم توقع و مقاومی هستند که به راحتی میتوان در محیطهای مختلف از آنها نگهداری کرد. تکثیر آسان، رشد سریع و تنوع بالا از دیگر مزیتهای سدوم ها میباشد. در این مقاله خاک مناسب، نحوه آبیاری سدوم ها، نور و دمای مناسب همچنین روشهای تکثیر سدوم ها توضیح داده میشود. مقالات بیشتر را در بخش مقالات آموزشی سایت میهن کاکتوس دنبال کنید.
خاک مناسب سدوم ها:
سدوم ها مانند اکثر ساکولنت ها و کاکتوسها به خاک سبک با زهکشی مناسب احتیاج دارند. از جمله ترکیبات بستر کاشت این گیاه میتوان به این موارد اشاره کرد: ترکیب ماسه با مقدار پیت ماس یا کوکوپیت میباشد. میتوان از ده درصد ورمی یا کود حیوانی کهنه نیز در این ترکیب استفاده کرد. برای تقویت در فصل رشد از کودهای NPK مانند کود دوازده دوازده سی و شش استفاده کرد.
آبیاری:
سدومها شرایط خشکی را تا حدود قابلتوجهی تحمل کنند و خاکهای مرطوب را نمیپسندند. در طی فصول تابستان، بهار گیاه را آب دهید اما آبیاری را در طی زمستان کاهش دهید. پوسیدگی گیاه به دلیل آبیاری بیشاز اندازه یکی از دلایل اصلی از بین رفتن آنان در محیط خانه است. اما این مسئله نباید منجر به آبدهی کم و خشکی دادن به گیاه شود که در این صورت برگها چروکیده و کوچک میشوند زیرا گیاه از ذخایر آب داخل برگها استفاده خواهد کرد. ادامه این شرایط موجب ریزش برگها خواهد شد. بنابراین بهتر است که سطح بستر خاک را بررسی کنید و زمانی که متوجه خشکی بستر خاک شدید گیاه را آبدهید.
نور:
سدوم ها به نور زیادی احتیاج دارند ولی آنها را در فصل تابستان در معرض آفتاب شدید قرار ندهید. همچنین سدوم ها در جاهای تاریک و کم نور از بین خواهند رفت.
دما:
برخی از این گیاهان هوای سرد را به خوبی تحمل و برخی به این شرایط حساس هستند. بهعنوانمثال برخی از سدومها دما را تا ۶- درجه میتوانند تحمل کنند حتی نمونهای ماند Sedum lineare ‘Variegatum’ میتواند سردی هوا را تا ۱۷- درجه سانتیگراد تحمل کند درحالیکه بعضی انواع در دمای زیر ۵ درجه سانتیگراد از بین خواهند رفت. نمونه Morganianum و Sedum sieboldii mediovariegatum که از سدومهای محبوب زینتی هستند در طی تابستان دما را ۲۱-۱۸٫۵ درجه سانتیگراد مناسب است و در زمستان در حدود ۴٫۵ درجه سانتیگراد را میتوانند تحمل کند اما مکان گرمتر در طی زمستان برای آنان مناسب است.
آفات و بیماری:
لکه برگی سدم بر اثر فعالیت قارچهایی همانند آنتراکنوز Anthracnose سرکوسپورا cercospora سپتوریا Septoria و کولتوتریکوم Colletotrichum در شرایط آبیاری زیاد این گیاه و عدم مناسب بودن زهکش بستر کاشت ایجاد میشود. در اثر این بیماری لکههای سیاه خاکستری و یا قهوهایرنگی بر روی برگها شکل میگیرد و میتواند در ابتدا برگها و سپس تمامی گیاه را از بین ببرد. اگرچه با بهبود و مناسب کردن شرایط محیطی میتوان احتمال شیوع این بیماری را کاهش داد اما در مواردی که این بیماری در حال پیشرفت است باید از سموم قارچکش مناسب استفاده کرد. پوسیدگی ریشه با قارچهای ریزوکتونیا Rhizoctonia و یا فوزاریوم Rhizoctonia باعث سیاه و یا قهوهای شدن، افتادن و از بین رفتن ریشه و قسمتهای پایین ساقه میشود. ممکن است زخمهای آبداری در نزدیکی سطح خاک بر روی ساقه تشکیل شود. مصرف قارچکشها چندان مؤثر نیست و باید گیاه آلوده را از بین برد. کپک خاکستری توسط قارچ Botrytis cinerea از دیگر بیماریها است که در سطوح قسمتهای مختلف گیاه پوششی خاکستری رنگ به وجود میآورد و هوای سرد و مرطوب آن را تشدید میکند. رعایت مسائل بهداشتی، بهکارگیری بستر کاشت تمیز و ضدعفونی شده ازجمله روشهای جلوگیری از شیوع آن است و میتوان در صورت لزوم از قارچکشهای مناسب نیز استفاده کرد. سفیدک پودری Erysiphe از بیماریهای دیگر قارچی است که بر روی سطح برگ پوششی از پودری نرم و سفیدرنگ ایجاد میکند. علاوه بر رعایت مسائل بهداشتی و ایجاد شرایط مناسب محیطی جهت کاهش خطر فعالیت این قارچ، از قارچکشهای مناسب نیز میتوان استفاده کرد. بیماری زنگ با عامل Puccinia نقاط کوچک زرد رنگی بر روی گیاه ایجاد میکند و گیاه کوتاه قامت باقی میماند. امکان استفاده از قارچکش برای مبارزه با این بیماری وجود دارد. بیماری پوسیدگی ساقه با عامل Sclerotium rolfsii موجب زرد شدن برگهای پایینی گیاه و سپس مبتلا شدن سایر قسمتها و پژمردن گیاه و از بین رفتن آن است. در قسمت طوقه گیاه میتوان تودهای سفیدرنگ را مشاهده کرد. از بین بردن گیاهان آلوده و استفاده از مخلوط کشت خاکی جدید ازجمله راهکارهای مبارزه با این بیماری است.
از آفات این گیاه میتوان به Black vine weevil اشاره کرد که فعالیت آنان ابتدا منجر به زرد و قهوهای شدن برگهای گیاه و درنهایت از بین رفتن تمامی این گیاه خواهند شد. فعالیت شتهها موجب زردی و یا رنگ قهوهای برگها و بدشکلی آنان خواهد شد. به دلیل تولید ماده چسبناک عسلک برگها چسبناک میشوند و در موارد شدید ریزش برگها روی میدهد. شپشک آردآلود نیز گاهی مشکلاتی را در این گیاهان ایجاد میکنند که موجب زردی و ریزش برگها و ضعف رشد گیاه خواهد شد (برای آشنایی بیشتر با شته ها اینجا کلیک کنید ) حلزونها و رابها میتوانند از قسمتهای مختلف گیاه تغذیه کنند و موجب سوراخ شدن برگها و ساقه شوند. فعالیت حلزونها و رابها در خاکهای مرطوب غنی از مواد غذایی و تا حدودی اسیدی بیشتر است.
آموزش تکثیر سدوم:
سدوم ها را میتوان از طریق بذر یا قلمه یا تقسیم بوته تکثیر میکنند. بذرها را میتوان در مخلوطی از ماسه با کوکوپیت یا پیت ماس کاشت. قلمههای کوچک میتوانند حاوی یک برگ باشند اما به طول ۱۰-۸ سانتیمتر که حداقل سه برگدارند بهتر ریشه خواهد داد. برگ آخر را جدا کنید و دو برگ دیگر را نیز از نیمه قطع کنید. با این کار سطح تبخیر در قلمه کاهش مییابد و در طی روند ریشهزایی آب کمتری را از دست میدهد. از دست دادن آب قلمهها یکی از دلایل عدم ریشهزایی آنان است. طوری قلمه را در بستر کاشت (به عنوان مثال شن و یا مخلوط شن + پیت ماس) قرار دهید که حتماً یک گره (ناحیه اتصال برگ به ساقه) در زیرخاک قرار گیرد. محیط کاشت و هوای اطراف مرطوب نگهداشته شوند و بهتر است که روی بستر کاشت با پلاستیک پوشانده شود تا رطوبت حفظ شود. ریشه دهی قلمهها ۸-۶ هفته طول میکشد. گیاهان بزرگتر را که دچار ازدحام بوته شدهاند میتوان با تقسیم بوته در پاییز و یا اوایل بهار تکثیر کرد. تقسیم بوته روشی است که هر ۵-۴ سال با توجه به ازدحام برگهای گیاه انجام میشود.
برای خرید سم قارچکش مخصوص ساکولنت ها اینجا کلیک کنید
برای خرید کود مخصوص سدوم اینجا کلیک کنید
منبع:میهن کاکتوس