هورمون ریشه زایی چیست؟ روش مصرف محرک ریشه زایی

هورمون ریشه زایی چیست؟

هورمون ریشه زایی چیست؟  هورمون ریشه زایی یا Rooting hormones در گیاهان مواد طبیعی وجود دارند که با نام تنظیم کننده‌های رشد و یا هورمون‌های گیاهی یاد می‌شوند. این مواد وظایف مختلفی را در یک گیاه بر عهده دارند و بر اساس ساختار شیمیایی خود در گروه‌های مختلفی همانند اکسین ها، سیتوکنین ها، جیبرلین ها، اسید آبسیزیک و اتیلن قرار می‌گیرند.

در میان این مواد، گروهی در ریشه‌زایی قلمه‌های گیاهان نقش مثبت دارند. بعد از این محققان دریافتند کدام یک از این مواد نقش مثبت دارند به شکل مصنوعی و در آزمایشگاه ها همانند این مواد را ساختند تا زمانی که در تکثیر گیاهان از طریق قلمه و بخصوص هنگامی‌که قلمه گیاهی به شکل مشکل و دشوار ریشه زایی دارد، از این مواد استفاده کنند تا به ریشه زایی این نوع از قلمه‌ها کمک شود. میهن کاکتوس

هورمون ریشه زایی بیشتر در گیاهانی که به سختی ریشه می‌دهند مانند گل رز یا برخی از گونه‌های خاص کاکتوس‌ها، گل بنفشه آفریقایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی بهتر است برای تسریع در ریشه زایی در هنگام قلمه زدن از آن استفاده شود.

در بین هورمون‌های گیاهی، نقش مثبت اکسین ها بر روی شکل گیری ریشه در قلمه‌ها اثبات شده است. معمولاً پودرهای تجاری با نام هورمون‌های ریشه زایی وجود دارد که توسط کارخانه‌های مختلف ساخته شده‌اند و برای مصرف این مواد می‌بایست به دستورالعمل کارخانه مربوطه مراجعه کرد اما اغلب به شکل پودر هستند و کافی است که ته قلمه‌ها را در درون پودر بزنیم تا این پودر به ته قلمه بچسبد.

اما گاهی نیز می‌بایست ابتدا محلول هورمون را به شکل رقیق یا غلیظ تهیه کرد. معمولاً در محلول رقیق ۲٫۵ سانتیمتر از ته قلمه‌ها به مدت ۲۴ ساعت در محلول قرار می‌گیرد. روش تهیه محلول رقیق هورمون نیز معمولاً به این صورت است که ۱۰۰ میلی گرم از این ماده را در حدود ۱۰ میلی لیتر الکل حل می‌کنند و سپس تا حدی آب اضافه می‌کنند که حجم کل به حدود یک لیتر برسد. محلول غلیظ نیز وجود دارد که ته قلمه‌ها فقط به مدت ۵ ثانیه در محلول فرو می‌رود برای تهیه این گونه از محلول‌ها نیز معمولاً ۴۰۰ میلی‌گرم از ماده هورمون ابتدا در ۱۰۰ میلی لیتر الکل حل می‌شود و سپس تا حدی آب اضافه می‌شود که حجم کل به حدود یک لیتر برسد. توجه کنید روش‌های یاد شده کلی و عمومی هستند و برای یک مارک تجاری خاص حتماً می‌بایست به دستورالعمل کارخانه توجه کرد به طور کل قلمه درختان چوبی و سخت ریشه زا به غلظت بیشتر و قلمه گیاهان گوشتی، علفی و سهل ریشه زا به غلظت کمتری از این مواد نیاز دارند.

به کار گیری هورمون‌های رشد می‌بایست با دقت انجام شود زیرا استفاده بیش از اندازه از این مواد می‌تواند از رشد برگ‌ها و جوانه‌ها و در نهایت رشد مناسب گیاه جلوگیری کند.

نویسنده: خانم رشیدی

منبع:میهن کاکتوس

مقالات مشابه

پیشنهاد خرید

    82 thoughts on “هورمون ریشه زایی چیست؟ روش مصرف محرک ریشه زایی

    1. mahdi.bkh میگوید:

      سلام
      خسته نباشید
      من چند تا قلمه از کراسولا خرفه ای دارم که به هورمون مایع آغشته کردمشون آیا باید بزارم پینه ببنئه یا نه؟؟

    2. امیر میگوید:

      سلام
      ببخشید من یه درخت مینیاتوری انار دارم برگ هاش در حالی که سبز بودن خشک شدن و ریختن.
      این اتفاق بعد از اینکه هرسش کردم و گلدونش رو عوض هم کردم افتاد قبلش تو باغچه بود میخواستم بدونم ممکنه ریشه های نگرفته باشن مشکلش از کجاست لطفا راهنمایی کنید آیا با دادن هورمون میشه تقویتش کرد؟

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، احتمالا ریشه های گیاه اسیب دیدند،چند تا از شاخه ها رو به ارامی خم کنید اگر انعطاف دارند هنوز زنده هست،ولی اگرشاخه ها شکست احتمالا خشک شده، اگر شاخه ها انعطاف داشتند، شرایط روبرای رشد ایدال کنید، ازجمله نور، دما، ابیاری، مجدد شروع به رشد میکنه،فعلا تا شروع به رشد نکرده از هیچ نوع کودی استفاده نکنید.

    3. Mahdi میگوید:

      سلام خسته نباشید
      میخواستم بپرسم آیا میشه از هورمون ریشه زایی به عنوان کود استفاده کرد و به گیاهان آپارتمانی داد

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، ممنون، نه، از کودهای مخصوص گیاهان میتونید برای تقویت گیاهنتون استفاده کنید.

    4. Mahsa میگوید:

      سلام خسته نباشید
      من دو سه تا قلمه ی دارگون فروت دارم میخوام ریشه دارشون بکنم با هورمون ریشه زایی زاک.
      روش نوشته قلمه تازه باشه اما باید کاکتوس دراگون خشک بشه وگر نه میگنده
      بنظر شما باید چیکار بکنم؟
      ممنون

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، ممنون، بعد از اینکه قلمه رو برش زدید انتهای قلمه روبه هورمون ریشه زایی اغشته کنید بعد درجای خنک وسایه نگهداری کنید تا انتهای قلمه خشک بشه بعد بکارید.

          • کارشناس 2 میگوید:

            هورمون ریشه زایی مایع بیشتر برای قلمه ی گیاهان اپارتمانی ودرختان مصرف میشه که خاک باید مرطوب باشه وبا این محلول ابیاری میکنند، برای قلمه کاکتوسها وساکولنتها هورمون ریشه زایی پودری مناسب هست.

    5. گلاره میگوید:

      سلام من یه آگلونما تو آب دارم که بعد دو ماه الان سر ریشه اش در اومده، به من گفتن بزن تو هورمون ریشه زایی تو ماسه بادی بکارش.آیا این صحیحه؟ اصلا میشه هورمون ریشه زایی مایع رو تو آب ریخت و من همینجوری گیاه رو تو آب نگه دارم تا ریشه بزنه؟ ممنون

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، بله میتونید هورمون ریشه زایی رو داخل اب هم بریزید برای ریشه دار شدن سریع میتونید داخل کوکوپیت بکارید.

    6. رضا میگوید:

      سلام و وقت بخیر بنده ژل ریشه زایی تهیه کردم خاستم بدونم ژل بهتره یا پودر و اینکه برای قلمه زدن درخت انجیر الان اقدام کنم نتیجه میده و روش استفاده از ژل را هم بهم توضیح بدید ممنون میشم

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، هر دو جواب میدن، برای انجیر اواخر پاییز تا اوایل زمستان میتونید قلمه بگیرید الان زمان مناسبی برای قلمه گیری از گیاه انجیر نیست، قلمه رو ۲الی۳ دقیقه داخل ژل بگذارید بعد داخل خاک بکارید،اگر میخواهید قلمه رو داخل اب ریشه دار کنید دو قطره از ژل رو داخل اب بریزید وقلمه ها رو داخل اب قرار بدید.

    7. بهاری میگوید:

      سلام میشه از هورمون ریشه زایی برای قلمه سانسوریا استفاده کرد اگه میشه چه هورمونی براش مناسبه و چطور اینکارو بکنم ممنون میشم مثل همیشه کامل توضیح بدید

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، بله میتونید استفاده کنید، انتهای قلمه رو به پودر هورمون ریشه زایی اغشته کنید وداخل خاک بکارید.

    8. پوریا میگوید:

      سلام،خسته نباشید،سوال داشتم،
      هورمون ریشه زایی گرفتم،به من گفتن داخل آب حل کن و داخل گلدان به سانسوریا بریز،برای پاجوش زدن سانسوریا خوبه،
      خواستم ببینم ب نظر شما مشکلی پیش نمیاد این کار؟

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، ممنون، هورمون ریشه زایی بیستر برای ریشه زایی قلمه ها استفاده میشه برای تولید پاجوش تنها هورمون ریشه زایی یا کود دهی کافی نیست، حتما باید خاک وگلدان مناسب،ونور ودما وتهویه مناسب،وابیاری وکوددهی منظمی داشته باشه، این شرایط فراهم باشه گیاه تولید پاجوش میکنه.

    9. هدیه میگوید:

      سلام،روزتون بخیر،من میتونم از پودر بچه به تنهایی به عنوان هورمون ریشه زایی استفاده کنم؟

    10. علی میگوید:

      پودر بچه میتونه یک بستر برای همراهی پودر ریشه زایی باشه. پودر ریشه زایی اسمش ایندول بوتریک اسید هست که بهش میگن iba
      این ترکیب ریشه دهی قلمه ها را افزایش میدهد. اما اگر به میزان زیاد استفاده شود آنها را خراب میکند و از بین میبرد چون از هورمون تهیه شده است.
      مقالاتی که روی ریشه زایی هستن اینطور نوشتن که میتونیم درصدی از پودر ریشه زایی (iba) را داخل پودر بچه استفاده کنیم. مثلا اگر خواستین مثلا ترکیب ۰٫۲ و ۰٫۴ و ۰٫۶ و ۰٫۸ و ۱ و ۱٫۲ گرم پودر ریشه زایی را داخل ۱۰۰ گرم پودر بچه بریزید و حسابی مخلوط کنید و استفاده کنید.ترکیباتی ۰٫۲ و ۰٫۴ برای گیاهان با ساقه علفی مناسب هستن و ترکیبات ۰٫۶ و ۰٫۸ برای گیاهان نیمه علی مناست هستن و ترکیب ۱ و ۱٫۲ بای گیاهان با ساقه چوبی مناسب هست. بهتره که شرایط ریشه زنی هم فراهم بشه. مثلا بعد از اینکه از پودر ریشه زایی استفاده شد برگهای اضافه قلمه حذف شود و روی گلدان را با یک پلاستیک بپوشانید و فضای گلخانه ای درست کنید تا زودتر ریشه زنی استفاق بیفته. گلخانه های گل رز همینطوری ریشه دار میکنند. اونها IBA میخرن و داخل اتانول حل میکنند. سپس انتهای قلمه ها را برای حداکثر دو دقیقه توی محلول میگذارن و در درمیارن و داخل بستر کشت میگذارند. بهتره بستر کوکوپیت و پرلیت باشه تا زود تر ریشه بزنه.

    11. محمد میگوید:

      ممنون از پاسخگوییتون به صورت پودر هست یعنی باید قلمه رو بعد از ۲۰ روز از بستر خاک بیرون بیارم و قلمه رو پودر بزنم؟

      • کارشناس 2 میگوید:

        ممنون از شما ،نه نیازی نیست از خاک خارج کنید، میتونید از هورمون ریشه زایی مایع استفاده کنید، محلول درست کنید وبعد از بیست روز قلمه ها رو با محلول هورمون ریشه زایی ابیاری کنید.

    12. محمد میگوید:

      سلام روز بخیر من هرمون ریشه دهی زاک رو تهیه کردم یه جایی خوندم که برای گیاهانی که دیر ریشه میدن بعد از بیست روز مجدد باید هرمون داد یه جا هم گفته شده اسپری کنید ولی در مورد مقدار و روشش چیزی گفته نشده میخواستم ببین باید با اب ترکیب کرد اگر بله چه مقدار اگه نه امکان داره توضیح بفرمایید چطور باید این کار رو انجام بدم ممنون

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، اگر بصورت پودر هست باید انتهای قلمه رو به پودر هورمون ریشه زایی آغشته کنید، اگر بصورت مایع یا ژل هست، ۲۰ میلی لیتر از آن یعنی ۸ درب انرا در یک لیتر آب حل نموده و پایین قلمه‌ها به مدت ۲۰_۶۰ ثانیه در محلول قرار دهیدو بعد قلمه ها رو کشت کنید ،۲۰ روز بعد مجدد محلول درست کنید وقلمه ها رو با محلول هورمون ریشه زایی ابیاری کنید.

    13. وحید میگوید:

      سلام وقت بخیر
      من هورمون ریشه زایی خریدم بصورت پودری. قوطی کوچکی داره
      اگر بخوام در حجم بالا قلمه استفاده کنم قطعا زمان گیر و سریع تمام میشه.
      میشه در آب حل کرد و قلمه ها را داخل آن گذاشت و سپس کاشت؟ اگر می شود با چه دوزی در آب حل کنم؟

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، اگر پودری هست باید انتهای قلمه هارو به پودر اغشته کنید برای ترکیب داخل اب باید ازهورمون ریشه زایی مایع استفاده کنید،هورمون ریشه زایی پودری داخل اب ترکیب نمیشه داخل اب هم بریزید روی سطح اب میمونه،چون حاوی تالک هست وتالک داخل اب ترکیب نمیشه.

    14. Alireza میگوید:

      سلام من هم تجربه خوبی ندارم نسبت به هورمون ریشه زایی پی پی ام ۱۰۰۰ روباپودری که گفته میشد بلژیکی هست خریدم که دستور کارخونه به سی سی بود ویک گرم در ۵۰سی سی الکل سفید به مدت یک رب هم زدم و۹۵۰ سی سی اب مقطربهش طبق دستور اضافه کردم که میشد پی پی ام ۱۰۰۰ متعسفانه هیچ تاثیری نداشت وقتی به فروشنده لوازم کشاورزی گفتم جالب بود که مقیاس سی سی رو گفتن به همون میلی لیتر حساب کنم واینطور دو گرم هورمون به قیمت شصت هزار تومن پرید و واقعا ادم نمیدونه به چه برندی باید اعتمادکرد پودر ریشه زایی ینکه بهتره یا نه تجربه ندارم اگه تجربه موثری باشه با ذکر نام وبرند شرکت که صد در صد باشه ممنون میشم معرفی بفرمایید

      • کارشناس 2 میگوید:

        سلام، هورمون ریشه زایی اگر بصورت پودر باشه تنها باید انتهای قلمه هارو به پودر اغشته کنیدنیازی نیست پودر رو با هیچ نوع مایعی مخلوط کنید، اگر هم بصورت مایع باشه طبق دستور نوشته روی بسته بندی محصول با اب ترکیب میشه که برای ابیاری قلمه ها استفاده میشه. نمیدونم چرا با الکل ترکیب کردید!

      • Alireza میگوید:

        هورمون ایندول بوتیریک اسید ۲ این اسم دقیق هورمون هست ودستور دقیق مقدارهایی بود که عرض کردم وگفته فروشنده که وقتی ترکیب میشه به حالت یک مایع اکلیلی در میاد نمیدونم اولین تجربم بوده من شما ممنون هستم بابت پاسخگویتون بنده کلا درهر موردی باسایت شما مشاوره وراهنمایی میگیرم ولی نفرمودید چه هورمونی مورد تایید هست تهیه کنیم ممنون میشم اگه بفرمایید.سپاس

        • کارشناس 2 میگوید:

          محلولی رو که درست کردید باید به انتهای قلمه ها اغشته میکردید بعد کشت میکردید این نوع هورمون ریشه زایی بیشتر برای تیمار کردن انواع قلمه درختچه هایی که رشد کندی دارند مثل کاملیا ویا برای قلمه های خشبی یا نیمه خشبی استفاده میشه. میتونید برای هورمون ریشه زایی از مواد دیگری مثل پودر تالک(پودر بچه) ، پودر دارچین ویا عسل طبیعی استفاده کنید،مواد اولیه بیشتر هورمونهای ریشه زایی از پودر تالک تهیه میشه پودر تالک مواد معدنی هست که بصورت طبیعی در طبیعت یافت میشه وحاوی منیزیم هست که برای ریشه زایی انواع قلمه ها کاربرد داره، قیمتش هم مناسب هست، واقعیتش در مورد هورمونهای ریشه زایی نمیشه گفت که کدوم بهتره یا کدوم صد درصد جواب میده، قیمتهاشون هم که واقعا گرون هست. برای همین برند خاصی رو توصیه نمیکنم همین مواد طبیعی رو استفاده بکنید هم نتیجه میده.

    15. فرهاد - مازندران میگوید:

      بهترین راه اینه کسی که گلخونه داره خودش محلول ریشه زایی درست کنه. IBA را از بازار بخره و با دوزهای مختلف محلول درست کنه. یک بار روی هر محصولی تست کنه دستش میاد کدام دوز از اکسین برای ریشه زایی اون گیاه موثره. بیخود پولتون را خرج محلول های ریشه زایی آماده و پودرهای ریشه زایی ایرانی نکنید. یک نمونه اش را ما خریدیم ۱۳۰۰۰۰ تومان اصلا موثر نبود. الان برای گلخانه خودم درست میکنم تازه متوجه شدم اون شرکت اشتباه میکرده. فکر جنس ایرانی را توی این زمینه از سرتون بیرون کنید. همین شرکت یک نمونه برامون ارسال کرده بود که تست کنیم. اون نمونه از حق نگذریم یکم موثر بود اما وقتی ازشون خرید کردیم کلاه گشادی سرمون گذاشتن. ما ۳۱ قوطی خریدیم که ۳۰۰۰۰ تومان هم تخفیف داد خیر سرش! تقریبا ۴۰۰۰۰۰۰ ملیون تومان خرید کردیم که به هیچ وجه موثر نبود همش کلاه برداری است. یا جنس خارجی بخرید یا خودتون درست کنید. آشغال خری نکنید.

    16. محمود ابراهیمیان میگوید:

      سلام و خسته نباشید
      چه نوع الکلی منظورتونه؟
      من یک نوع محلول ریشه زایی المانی گرفتم که حتی فروشنده هم نمی‌دونستم طریقه مصرفش چطوریه اسمش rootonex

      • کارشناس 1 میگوید:

        سلام، ممنون، در مورد الکل فکر کنم الکل سفید باید باشه که الان فقط از اون نوع الکل استفاده میشه. در مورد مصرف هورمون ریشه زایی معمولا طریقه مصرف روی بسته بندی محصول نوشته میشه،موارد مصرف هورمون ریشه زایی روی مقاله توضیح داده شده، یک نوع مصرف هم به این صورت هست که معمولا در هورمون ریشه زایی های مایع صورت میگیره، چند قطره از مایع داخل یک لیتر اب مخلوط میشه وانتهای قلمه ۲۴ ساعت داخل این محلول قرار میگیره بعد از ۲۴ ساعت قلمه کشت میشه و از همین محلول برای ابیاری استفاده میشه.

      • علی میگوید:

        سلام آقای محمود ابراهیمیان براتون توی مقالات سرچ کردم. الکل اتانول و koh میتوانند ایندول بوتریک اسید (IBA) که به اسم هورمون ریشه زایی شناخته میشه را حل کنند. اول اتانول را امتحان کنید فکر کنم ارانتر باشد.

    ارسال دیدگاه بسته شده است.