گیاه شناسی ساکولنت ها, گیاه شناسی سایر گیاهان
معرفی گیاه یوکا
فروردین
معرفی گیاه یوکا : یوکا گیاهی مقاوم و همیشه سبز می‌باشد با برگهای شمشیری شکل دارای گل‌های کرمی رنگ که بومی آمریکای شمالی و مرکزی می‌باشد در ایران به گل زنگوله‌ای نیز معروف می باشد.
پرورش آن ساده بوده و به راحتی در گلدان و بیرون از خانه میتوان پرورش داد. نام علمی یوکا yucca می‌باشد. در این مقاله به آمورش نگهداری و تکثیر گل یوکا می‌پردازیم.
شرایط نگهداری یوکا:
آبیاری: این گیاه تا حدودی به خشکی مقاوم است اما خشکی کشیدن بیش از اندازه و عدم آبیاری به موقع گیاه منجر به سوختن نوک و حاشیه برگها می‌شود، البته کیفیت آب نیز در بروز چنین مشکلی (سوختن نوک و حاشیه برگ) نقش دارد زیرا استفاده از آب‌های حاوی فلوراید نیز چنین مشکلی را ایجاد می‌کند.یوکا به آبیاری زیاد و خیس و غرقابی بودن بستر کاشت بسیار حساس است و این مسئله احتمال بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به سیاه شدن برگها شود بنابراین زمانی که سطح بستر گلدان تا عمق حدود ۲-۳ سانت خشک شد گیاه را آب دهید.هنگامی که نور کم است بخصوص در فصل پاییز و زمستان برای جلوگیری از شیوع پوسیدگی ساقه و ریشه بگذارید حدود ۷۰% خاک گلدان خشک شود بعد آبیاری کنید. یوکا به خشکی هوا مقاوم است با این حال در روزهای گرم تابستان غبار پاشی روزانه به شادابی آن کمک می‌کند.
نور: روزانه حداقل به ۳ ساعت نور کامل نیاز دارد و بیش از این نیز به رشد گیاه کمک می‌کند، محیط سایه را برای مدت کوتاهی تحمل می‌کند اما به تدریج برگهای پایین زرد شده و می‌ریزد اگر گیاه شما مدتی در محیط کم نور بوده و قصد دارید آن را به محیطی پرنور ببرید این کار را به تدریج انجام دهید در غیر این صورت ممکن است که در ناحیه پشت برگها نواحی سفید رنگی تشکیل شود.با اینکه یوکا نور دوست است اما نور شدید در ظهرهای گرم تابستان موجب پریدگی رنگ برگها و سوختگی آنان می‌شود.
خاک: به خاکی سبک با زهکش خوب نیاز دارد تا آب اضافی محیط اطراف ریشه خارج شود، بنابراین کاربرد شن در ترکیب بستر کاشت این گیاه بسیار کمک می‌کند. میتوان برای ترکیب از دو قسمت شن +سه قسمت پیت ماس استفاده کرد، کمبود عناصر غذایی موجب کاهش رشد. ریز ماندن برگهای جوان و رنگ پریدگی آنان می‌شود در طی فصل رشد میتوان ماهی یکبار با کودهای کامل نظیر ۲۰٫۲۰٫۲۰ آن را کود دهی کرد.یوکا گیاهی کند رشد است و لازم نیست هر سال گلدان را عوض کنید زمانی که ریشه از منافذ انتهایی یا سطح رویی خاک بیرون زد زمان تعویض گلدان است که در بهار باید انجام شود، اگر گلدان بیش از اندازه بزرگ و سنگین است و خاک بستر مواد غذایی را از دست داده میتوان خاک سطحی آن را با خاکی جدید و غنی تعویض کرد.
توجه کنید که در زمان تعویض، گلدان را بیش از اندازه بزرگ برای گیاه انتخاب نکنید در غیر این صورت گیاه بعد از مدتی خود را خواهد انداخت.
آفات و بیماری:
لکه برگی یکی از بیماری‌های قارچی است که البته عوامل قارچی مختلفی باعث ان می‌شود و در طی ان زخم‌هایی بر روی برگها ایجاد می‌شود، اما بر اساس نوع قارچ ممکن است رنگ زخم‌ها متفاوت باشد مثلاً قارچ coniotyrium موجب بروز زخم‌هایی زرد رنگ به‌اندازه ۲ میلی‌متر بر روی برگ بخصوص برگهای مسن‌تر گیاه می‌شود، زخم‌ها به تدریج بزرگ و قهوه‌ای رنگ می‌شوند و معمولاً بر روی سطح رویین برگ تشکیل می‌شوند، گاهی هاله زرد رنگ نیز در اطراف لکه‌های قهوه‌ای رنگ شکل می‌گیرند سرعت شیوع این لکه‌ها از برگی به برگ دیگر نسبتاً زیاد است.لکه‌های زرد با مایه نارنجی رنگ عاملش بیماری قارچی است که هاله‌ای با رنگ تیره تر ان را احاطه کرده است لکه‌ها می‌توانند به قطر حدود نیم سانت و به رنگ کرم الی قهوه‌ای رنگ باشند.لکه‌های به رنگ خاکستری و حاشیه قهوه‌ای بخصوص که در نوک و حاشیه برگها ایجاد می‌شود، عاملش قارچ cytosporina است و به تدریج موجب زوال و از بین رفتن برگ می‌شود مکان‌هایی با تهویه نامناسب هوا و خیس شدن برگسار در زمان آبیاری از جمله دلایل شیوع این بیماری است.
پوسیدگی ساقه: فوزاریوم یکی از شایع‌ترین بیماری‌های یوکا بخصوص قلمه‌های این گیاه است که موجب پوسیدگی ساقه، قسمت پایین گیاه، پژمردگی و از بین رفتن گیاه خواهد شد.
سوختگی جنوبی: به تمامی قسمت‌های گیاه بخصوص ساقه حمله می‌کند و موجب پوسیدن و از بین رفتن آنان می‌شود، استفاده از بسترهای کشت ضد عفونی شده،عدم خیس شدن برگسار حین آبیاری، عدم خیس و غرقابی شدن بستر کاشت و در نهایت به‌کارگیری قارچکش‌های مناسب از جمله راهکارهای مبارزه با بیماری قارچی است.
از آفات این گیاه میتوان به شپشک آرد آلود اشاره کرد که در زیر برگها و بر روی ریشه گیاه فعالیت می‌کند و موجب رشد ضعیف، زردی برگسار و ریزش برگها می‌شود.
آفت دیگر یوکا تریپس است از شیره گیاه تغذیه می‌کند برگها چروکیده و بدشکل می‌شوند و لکه‌های خاکستری نقره‌ای بر روی برگ شکل می‌گیرد.
روش‌های تکثیر یوکا :
پاجوش: جداسازی پاجوش‌ها یکی از روش‌های تکثیر این گیاه است.
پاجوش گیاهان کوچکی هستند که از روی ریزومها گیاه مادری شروع به رشد کرده‌اند و میتوان آنان را از گیاه مادری جدا و به صورت مستقل کاشت زمان تعویض گلدان گیاه مادری بهترین زمان برای جدا کردن پاجوش‌ها است، ابتدا گیاه مادری را از گلدان خود بیرون آورده سپس تا جایی که ممکن است باید خاک را از اطراف ریشه‌ها تمیز کرد برای این منظور می‌توانید از جریان ملایم آب استفاده کنید تا به خوبی خاک‌ها از روی ریشه‌ها پاک شوند سپس با وسیله‌ای تیز وضدعفونی شده پاجوش‌ها را از منطقه طوقه گیاه مادری از ان جدا کنید.
توجه داشته باشید که هر پاجوش زمانی که ۴ برگ دارد مناسب جداسازی از گیاه مادری است.
قلمه گیری: تهیه قلمه از ساقه گیاه راه دیگر تکثیر یوکا است البته اگر قلمه را از نواحی جوان گیاه تهیه کنیم این نوع قلمه آسان‌تر از قلمه‌های که از قسمت پایین ساقه تهیه می‌شوند ریشه می‌دهد اندازه قلمه‌ها بین هشت تا ده سانت باشد اگر از قسمت ساقه که دارای برگ است برای قلمه گیری استفاده می‌کنید قبل از کاشت قلمه باید برگهای قسمت پایین را جدا کنید.
برای قلمه گیری از وسیله‌ای تیز وضدعفونی شده استفاده کنید تا ساقه گیاه مادری آسیب نبیند برخی از پرورش دهندگان قلمه‌ها را ۴-۵ روز در مکان سرد و خشک و به دور از نور افتاب قرار می‌دهند و اعتقاد دارند که این کار به ریشه زایی بهتر قلمه‌ها کمک می‌کند فرو بردن انتهای قلمه در هورمون‌های ریشه زایی به رشد و توسعه ریشه کمک می‌کند برای کاشت قلمه‌ها از محیطی سبک که رطوبت را به خوبی نگه دارد میتوان برای کاشت قلمه‌ها استفاده کرد بهترین محیط ریشه زایی قلمه‌ها شن است که مرتباً باید مرطوب نگه‌داشته شود ریشه زایی مناسب قلمه‌ها حتی ممکن است شش ماه طول بکشد.
تقسیم ریزوم: راه دیگر تکثیر یوکا تقسیم ریزومهای این گیاه به قطعات ۸ سانتی و کاشت آن در بستر شنی کم عمق است بستر کاشت را در محیطی گرم قرار دهید تا جوانه‌های موجود بر روی ریزومها رشد کرده و سر از خاک درآورند.
گیاه جوان را از ناحیه‌ای که کمترین اتصال را به گیاه مادری دارد جدا کنید.
هرس یوکا :
این گیاه به هرس خاصی نیاز ندارد فقط باید برگهای زیرین و زرد یوکا مسن را از گیاه جدا کرد.
همچنین با جدا کردن برگهای زیرین یوکا و سرزنی میتوان گیاهی ساقه بلند که در انتهای هر ساقه دسته‌ای برگ وجود دارد تربیت کرد.
یوکا در طبیعت در هوای خنک دو بار در سال به گل می‌رود یکی اردیبهشت و دیگری در پاییز.
پس از پایان اولین گلدهی باید ساقه گل دهنده را قطع کرد.
این گیاه در ایران و سایر مناطق غیر بومی بذر نخواهد داد زیرا در منطقه بومی خودش حشره‌ای به نام پرونووا زندگی می‌کند که توسط این حشره گرده افشانی صورت می‌گیرد به همین دلیل پراکنش این گیاه محدود و تکثیران با قلمه و تقسیم ریزوم صورت می‌گیرد.
منبع:میهن کاکتوس
مقالات مشابه
پیشنهاد خرید
-
خرید و قیمت بذر یا دانه هویج سیاه بسته ۱۰ گرمی درجه یک
قیمت اصلی ۱۱۰,۰۰۰ تومان بود.۷۹,۰۰۰ تومانقیمت فعلی ۷۹,۰۰۰ تومان است.
-
بذر تفرو کاکتوس جئومتریکوس میکس بسته ۱۰ عددی
۴۸,۰۰۰ تومان
وبازم سلام.
دوسه تا یوکا دارم سوالم اینه که چرا رشد این گیاه آنقدر کمه
سوال دومم اینه چرا یکی شون برگهاش بلند میشه و آویزون ولی اون یکی کوتاه و سیخ در صورتی که هر. دواز یه گیاه مادر میباشن
وشرایط نگهداری هم مثل هم.
وسوم کودی که باعث تقویت و رشد این گیاه میشه چیه چون من آهن دادم هیچ تاثیری نکرد
وآیا کود پرنده به میزان کم مناسب گلدان هست یا خیر؟
سلام، اگر از یک گیاه مادری هستند وشرایط نگهداری یکسانی دارند گلدان گیاه سمت راست کوچک شده واحتمالا ریشه متراکم شده که رشدش متوقف شده میتونید گلدانش رو یک سایز بزرگتر کنید، گیاه رو زمانی که سطح خاک دو سانت خشک شد ابیاری کنید برای تقویت از کودهای کامل میتونید استفاده کنید. کود پرنده اگر بخواهید استفاده کنید باید مقدارش خیلی کم باشه اندازه یک قاشق یا داخل خاکش ترکیب کنید یا داخل اب خیس کنید واب حاصله رو موقع ابیاری روی خاک گیاه برید.
اتفاقا گلدانش اول بزرگ بود همینجوری بود خودم عوضش کردم تو گلدون کوچکت تر گذاشتم به نظر شما کدام طبیعیه برگ بلند و آویزون یا کوتاه که سیخ میشه
یوکاها واریته های زیادی دارند که برگهای اویزان یا عمودی دارند هر دو طبیعی هست. احتمالش هست بدلیل تعویض گدان کمی بیحال شده باشه بمرور زمان با خاک وگلدان جدید ادابته بشه بهبود پیدا میکنه.
ir/files/d3113e20-f370-4a27-bd46-bdbe67543b3a_7rmv.jpeg
سلام و عرض ادب خدمت شما دوستان
سوال اولم: این تصویر اول که از محیط راه رو فرستادم و جای پر نوری هست طبقه دو جایی هست که الان تمام گلدونارو انجا به ردیف چیدم و آیا جای خوبی رو انتخاب کردم یا نه؟
سوال دومم: این گلدون یوکا ممکنه بخاطر نور زیاد این مشکل براش پیش اومده باشه؟ ابیاری سطح خاک خشک میشه آب میدم زهکش خوبی داره
سوم اینکه روی تمام گلدونام دو ماه پیش پوکه معدنی درشت ریختم ، و روی خاک چندتا از گلدانها رو حشره مثه مگس ریز گرفته نمیدونم از پوکه هست یا چی؟
سلام، لینکی که فرستادید مشکل داره لینک مستقیم رو کپی وارسال کنید، مگس ریز سیاه یا پشه قارچ بیشتر از رطوبت زیاد خاک هست رطوبت خاک رو کاهش بدید وکنار گیاهان کارت زرد نصب کنید.
https://s4.uupload.ir/files/7bce7976-10a5-40e6-b69a-1bbea15210f0_fe2.jpeg
افتاب سوختگی هست بهتر هست نور رو فیلتر کنید ویا گیاه روبافاصله از پنجره بگذارید.
سلام.من گیاه یوکا رو چند ماهه گرقتم ولی رشدی ندیدم ازش.بیماری هم نگرفته .نه زرد شده نه قارچ زده.علتش چیه
سلام، شرایط نگهداری از گیاه رو بفرمایید وعکس واضح ازگیاه بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.
سلام همین عکسی که خودتون در سایت استفاده کردید به عنوان بیماری یوکا با چه قارچ کشی درمان میشه و چطور؟
سلام، ابتدا باید برگهای الوده حذف بشه بعد با محلول قارچ کش کاربندازیم یا مانکوزب گیاه رو ابیاری وسمپاشی کنید.
سلام،یوکای من بعد نوک برگهاش سوختگی پیدا کرده .علتش چیه؟؟ گلدون رو کنار پنجره شمالی گذاشتم نور خوبی داره و هر ده روز یکبار بهش آب میدم و برگها و ساقه رو هفته ای دوبار آبپاشی میکنم.
سلام، از گیاه وبرگها عکس واضح هم بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم،آموزش اپلود عکس در قسمت نظرات.
سلام.وقت بخیر.دو ماهی میشه یه یوکا گرفتم و خدا رو شکر سالمه.از همون اول که گرفتمش سرش رو زده بودن و سرش سیاه بود که فروشنده گفت سیاهیش بخاطر اینه که خودمون سرش رو سوزوندیم و روال یوکا همینطوره که بعد از زدن سرش باید سرش رو سوزوند.موقع خریدنش تو بازارگل از هر فروشنده ای که می پرسیدم این یوکاها که همه شون سرشون زده شده رشد می کنن و بزرگ میشن به مرور زمان؟ ولی هرکی یه چیزی می گفت.یکی میگفت نه ثابت می مونن یکی میگفت کم کم بزرگ میشن
وقتی خریدیمش از بغلهاش سه دسته برگ داشت که الان هم پرپشت‌تر شدن هم دو تا دسته برگ جدید هم درآورده.خواستم بدونم یوکای من قدش بلندتر میشه یا رشدش فقط همینجوره که از قسمت بالا و بغلهای بدنش برگ درمیاره؟ کلا میخوام بدونم راهی واسه بلندتر شدنش هست؟ یکی هم اینکه یوکاهایی که تو خونه تو گلدون نگه میداریم هم از پایین ممکنه پاجوش بزنن؟
بهترین خاک برای یوکا چه ترکیب خاکیه؟ اگه با درصد بگید ممنون میشم.و اینکه برای یوکایی که طول ساقه چوبیش دو وجبه(بدون درنظر گرفتن برگها) و قطرش دو بند انگشته تو گلدون چه سایزی باید کاشته شه؟
https://uupload.ir/files/360p_img_20210211_075048.jpg
سلام، ممنون، تنه ی اصلی که سرزنی شده رشد نمیکنه بمرور زمان فقط قطور میشه ولی تنه جوشهایی که میزنه اونا قد میکشن وبزرگ میشند، بعد از سرزنی برای اینکه اوند گیاه الوده به بیماری قارچی نشه قسمت بریده شده رو یا میسوزونند ویا روی قسمت بریده شده موم شمع ویا چسب پیوند میزنند تا اوند هوا نکشه و گیاه خشک نشه. چون چسب پیوند وموم شمع مقرون به صرفه نیست بیشتر سوزونده میشه، معمولا یوکاها بعد از سرزنی تنه جوش میزنند وبیشتر از بالای ساقه، از قسمت تنه که نزدیک خاک هست تنه جوش نمیزنند. خیلی به ندرت پیش میاد که از قسمت ریشه تنه جوش یا پاجوش بزنند، برای انتخاب گلدان، سایز گلدان دو الی سه سایز باید از حجم ریشه بزرگتر باشه، برای خاک میتوند از خاک متخلخلی استفاده کنید ،از ترکیب مساوی ماسه وخاک لوم و۵۰ درصد مواد الی مثل پیت ماس وترکیبی از کود دامی پوسیده شده.
سلام.سپاس برای جوابهای کاملتون
منظور از تنه جوش هایی که گفتید قد میکشن و بلند میشن اینها هستن؟ برای تکثیر وقتی بخوام اینها رو از تنه یوکا قطع کنم باید از همین قسمت چوبی شده که به بدنه وصله ببرم؟برای اینکه قسمت زخم شده از بدنه یوکای مادر قارچی نشه فقط ضدقارچ اسپری کردن روش کافیه یا باید حتما چسب محافظ تنه درخت بخوره روش؟
جایی از بدنه یوکا که ازش تنه جوش رو جدا میکنم دیگه تنه جوش نمیزنه؟چون اگه نزنه یه سمت سرش کچل میشه
https://uupload.ir/files/z1rm_img_20210212_100714.jpg
سلام، ممنون از توجه شما، بله منظور همین تنه جوشها هستند هنوز خیلی کوچک هستند وبرای جدا کردن مناسب نیستند صبر کنید کمی بزرگتر بشن بعد جدا کنید، برای برش ابتدا باید با یک چاقوی تیز وضدعفونی شده درست از محل اتصال تنه جوش به گیاه مادری جدا کنید. روی قسمت بریده شده گیاه مادری میتونید چسب پیوند ویا موم شمع بزنید تا اوند خشک نشه، گیاه جدا شده رو هم بعد از جدا کردن یک لایه ازبرگهای پایینی داخل خاک سبک مثل کوکوپیت بکارید وخاک رو مرطوب نگهدارید ودر جای خنک ونیمه سایه نگهداری کنید تا ریشه بزنه.
شرایط نگهداری نزدیک پنجره با تور فیلتر شده کافی و الان که هوا سرد شده هفته ای یکبار آبیاری ، برگها را هم به تازگی تمیز کردم با پارچه نرم.
آیا امکان جوانه زدن دوباره را دارد؟ و برای تکثیرش اگر نخوام این دو شاخه را ببرم باید چطور تکثیر کنم؟
ممنون از توجه و زحمتهای شما.
عکسها:
https://my.uupload.ir/dl/4aV70
https://my.uupload.ir/dl/zv7rN
https://my.uupload.ir/dl/OLJb7
https://my.uupload.ir/dl/6azgW
سلام، گیاهتون سرحال هست ومشکلی نداره عکس اول سوختگی روی برگ هست زمانی که نور روی گیاه هست روی برگها اب نریزید،ابیاری رو هم کاهش بدید ترکیدگی های روی برگ نشان از ابیاری زیاد هست در این فصل گیاهان رشدشون کم میشه ویا کلا رشدشون متوقف میشه،بهار میتونید گلدانش رو هم کمی بزرگتر کنید متراکم شدن ریشه ها هم باعث توقف رشد گیاه میشه. فعلا بهتر هست صبر کنید شاخه جدید بزنه بعد تکثیر کنید.