دانستنیهای کاکتوسی

دانستنیهای کاکتوسی

کاکتوس ها گیاهان گوشتی اغلب خار دار هستند که دارای تنوع و پراکندگی گسترده ای هستند. کاکتوسها توانایی زندگی در نقاط خشک زمین را دارند و گاهی به عنوان منبع آب و حتی غذا برای حیوانات آن منطقه مورد استفاده قرار می گیرند.

اغلب کاکتوسها برگهای حقیقی خود را از دست داده اند و خارهای آنان نیز در حقیقت برگهایی تغییر شکل یافته ای هستند، به همین دلیل تبخیر و از دست دهی آب در کاکتوس ها به حداقل ممکن رسیده است. زیرا خار در مقایسه با برگ آب بسیار کمتری را از طریق تبخیر از دست می دهند.
البته شکل خاص ساقه بسیاری از کاکتوسها که اکثرا به شکل استوانه یا کره ای است موجب کاهش نسبت مساحت به حجم کل گیاه می شود و این مسئله نیز به کاهش تبخیر آب و همچنین تاثیر گرمای خورشید کمک می کند. همچنین پوششی واکس مانند بر روی سطح ساقه وجود دارد که آن نیز مانع از تبخیر آب می شود.

 

بر روی سطح کاکتوسها، ساختاری به نام آرئول Areol وجود دارد که در بسیاری موارد سبز رنگ و گاهی زرد و یا قهوه ای رنگ است. آرئولها مجموعه سلولهای هستند که در اثر رشد زیاد ، ظاهری همانند بالشتک پیدا می کنند که در سطح پراکنده هستند. آرئولها از نظر شکل می توانند دایره ای یا بیضی شکل باشند. آرئول یکی از کلیدهای شناسایی گیاهانی است که به خانواده کاکتوسها تعلق دارند. خارها ، برگ و همچنین گلهای کاکتوس از میان آرئول تولید می شود. البته یک آرئول برای مدت زمانی همانند چند سال فعال است و بعد فعالیت خود را از دست می دهند.

برای آموزش پیوند آرئول اینجا کلیک کنید.

آرئول کاکتوس
آرئول

بیشترین میزان آب در کاکتوسها در ساقه ذخیره می شود و همچنین ساقه این گیاه نقش بسیار مهمی در فتوسنتز و غذاسازی ایفا می کند. توجه داشته باشید که اگر بیشتر گیاهان عمل فتوسنتز را در حضور نور و در طی روز انجام می دهند اما کاکتوسها (همانند سایر گیاهان گوشتی Succulent) عمل فتوسنتز را در طی شب انجام می دهند زیرا در شب هنگام به دلیل کاهش درجه حرارت محیط میزان آب کمتری تبخیر می شود و در طی فعالیت غذاسازی گیاه آب کمتری از دست می رود.

 

گیاه گوشتی چیست؟ گیاهانی که دارای برگها و ساقه و دیگر اندامهای آبدار هستند به نام گیاهان گوشتی Succulent شناخته می شوند. بجز کاکتوسها گیاهان دیگری همانند آگاو، گل ناز و یا آکمه آ نیز مثالهای دیگری از گیاهان گوشتی هستند.

 

همانطور که اشاره شد اغلب کاکتوسها برگ ندارند و به جای آن خار دارند و این مسئله به کاهش تبخیر آب از سطح گیاه کمک فراوان کرده است. اما برخی از کاکتوسها بخصوص تمامی گونه های جنس پرسکیه Pereskia گیاهانی برگدار و شبیه درختان ویا درختچه هستند . شکل و اندازه کاکتوسها بسیار متغیر و متنوع است. بلندترین نوع کاکتوس با نام علمی Pachycereus pringlei به ارتفاع حدود ۱۹ متر و کوچکترین نوع آن با نام عملی Blossfeldia liliputana به طول یک سانتیمتر می رسد.

Pachycereus pringlei یکی از بزرگترین کاکتوسها می باشد.
Pachycereus pringlei یکی از بزرگترین کاکتوسها می باشد.

 

Blossfeldia liliputana جز کوچکترین کاکتوسهایی است که تا کنون شناخته شده است
Blossfeldia liliputana جز کوچکترین کاکتوسهایی است که تا کنون شناخته شده است

حتی برخی از انواع کاکتوس ها از نظر ظاهری کاملا با کاکتوسهای دیگر متفاوت هستند و همانند سایر گیاهان به نظر می رسند .بخصوص کاکتوسهای جنس پرسکیه Pereskia که برگهایی پهن همانند سایر درختان پهن برگ و پوسته بر روی ساقه دارند و یا کاکتوسی که با نام کاکتوس کریسمس شناخته می شود که به جنس Schlumbergera تعلق دارد و با وجودیکه کاکتوس است اما علاوه بر اینکه خار ندارد، ساقه های آن پهن و برگ مانند هستند و گلهای بسیار زیبایی نیز تولید می کنند. گیاهان یاد شده تنها به دلیل وجود آرئول جز خانواده کاکتوسها قرار می گیرند.

کاکتوس کریسمس با ظاهری متفاوت نسبت به سایر کاکتوسها
کاکتوس کریسمس با ظاهری متفاوت نسبت به سایر کاکتوسها

 

برخی از کاکتوسها به عنوان منابع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند . به عنوان مثال کاکتوس اپونتیا Opuntia یا گلابی خاردار،  در برخی از کشورها حتی به عنوان گیاهی که محصولات آن به فروش می رسد مورد پرورش قرار میگیرد. در سال ۲۰۰۷ این صنعت برای کشور مکزیک در حدود ۱۵۰ میلیون دلار درآمد داشته است! بجز مکزیک، میوه این کاکتوس در برخی از کشورهای آفریقایی هماند نیجریه و مراکش طرفداران بسیاری دارد. بجز کاکتوس یاد شده گونه هایی همانند Carnegiea gigantea بخصوص در مکزیک و جنوب غربی ایالاتت متحده و همچنین میوه گونه های متعلق به جنس Stenocereus همانند Stenocereus queretaroensis در قسمتهایی از آمریکای شمالی ، Hylocereus undatus که میوه آن در جنوب شرقی آسیا طرفداران خود را دارد که با نام میوه اژدها نیز شناخته می شود نیز تحت کشت و کار قرار می گیرد . از سایر گونه های کاکتوس که میوه های آن مصرف خوراکی نسبتا گسترده تری نسبت به دیگر انواع این گیاه دارند می توان به Echinocereus, Ferocactus, Mammillaria, Myrtillocactus, Pachycereus, Peniocereus و Selenicereus اشاره کرد.

میوه کاکتوس
میوه کاکتوس

بر اساس اطلاعات منتشر شده در قرن ۲۱ کاکتوسها تنوع کم نظیری دارند به طوری که تا کنون ۱۳۰-۱۲۵ جنس و ۱۵۰۰-۱۴۰۰ گونه مختلف در کاکتوسها شناسایی شده است . بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی انجمن بین المللی مطالعات گیاهان گوشتی International Organization for Succulent Plant Study برای طبقه بندی بهتر و مناسب تر این گیاهان، خانواده کاکتوسها بر اساس خصوصیات و ویژگیهای شناسایی شده در کاکتوسها به چهار زیر خانواده تقسیم شده است و سپس در هر یک از این زیرخانواده ها ، کاکتوسها در گروهای مختلفی بر اساس ویژگیهای مشابهی که دارند قرار می گیرند.

منبع: میهن کاکتوس

مقالات مشابه

مقالات مشابه

پیشنهاد خرید

37 دیدگاه برای “دانستنیهای کاکتوسی

    • کارشناس 2 گفته:

      گیاه مادری رو میتونید کوددهی کنید ولی برای قلمه ها باید ریشه دار بشند بعد کوددهی رو شروع کنید، از کودهایی که پتاس بیشتری از ازت دارند بهتر هست استفاده کنید.

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، از قسمتی که زرد شده با یک چاقوی تیز وضدعفونی شده کات کنید قسمت زرد شده رو جدا کنید قسمت بالایی رو مجدد میتونید قلمه بزنید وبکارید، قبل از کاشت بهتر هست چند روزی استراحت بدید تا قسمت بریده شده پینه ببنده بعد بکارید، گیاه مادری از قسمتی که تنه جوش زده رشد خواهد کرد.

  1. Maziyar گفته:

    سلام و عرض ادب
    من روی خاک کاکتوس هام رو با لیکاپون ریز پوشاندم بصورت کامل پوشاندم همون طور که در تصویر میبینید
    حالا میخواستم بپرسم کاکتوسام رو خراب نمیکنه؟؟
    گندیدگی ریشه یا قارچی شدن ؟؟؟؟

    https://uupload.ir/files/2150_photo_2021-04-18_21-46-40_(2).jpg

    https://uupload.ir/files/yj20_photo_2021-04-18_21-46-40.jpg

    https://uupload.ir/files/bfgl_photo_2021-04-18_21-51-46.jpg

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، لیکا رطوبت رو جذب میکنه ومدت زمان زیادی حفظ میکنه لیکاهایی که کنار طوقه گیاهان هستند رو بردارید یا کمی کنار بزنید تا با طوقه درتماس نباشندچون باعث پوسیدگی طوقه گیاهان میشن، برای ابیاری هم باید کمی لیکاها رو کنار بزنید تا ببینید خاک کامل خشک شده تا ابیاری رو بتونید انجام بدید.

      • Maziyar گفته:

        ممنون از پاسخگویی شما پس اگر از طوقه گل دور باشن و اونهایی که چسبیده بخ طوقه هستن رو بردارم مشکلی ایجاد نمیکنه؟؟؟؟؟

  2. حیدر گفته:

    سلام

    من خیلی کاکتوس ها رو دوست دارم ولی نمیدونم چرا هرچی کاکتوس میخرم خراب میشه تمام نکات نگه داری کاکتوس ها رو بلدم و از سایت شما خوندم ولی نمیدونم چرا خراب میشه یا رنگشون زرد میشه یا از داخل کاکتوس میپوسه اخریش یه دونه نوتو خورشیدی بود که اول چروک شد بعد زرد سد وبعد از چند هفته خشک شد اب هم بهصورت منظم وا موقه ای که خاک خشک نشده بهش اب نمیدم جاش رو هم عوض نکردم میخواستم ببینم مشکل از کجاست

    پیشاپیش از جوابتون ممنونم

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، ترکیب خاکی که استفاده میکنید چی هست؟ سایز گلدان چقدر هست؟ با چه نوع ابی ابیاری رو انجام میدید؟چند ساعت در روز نور دریافت میکنند وتهویه محیط به چه صورت هست؟

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، برای جدا کردن خیلی کوچک هست صبر کنید کمی بزرگتر بشه بعد جدا کنید وقلمه بزنید میتونید به همین صورت هم نگهداری کنید بزرگ بشه گیاهتون زیباتر میشه.

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، جوانه های استروفیتومها برخی مواقع به این صورت قرمز هم میشن اگر بذرهاتون ابلق نیستد احتمالش هست که دما ونور زیاد باشه حتما دما ونور رو بررسی وایدال کنید. از قسمتهایی که میفرمایید عکس واضح بفرستید تا بهتر راهنماییتون کنیم.

  3. GPD گفته:

    یه چیز دیگه فراموش کردم، گونه Blossfeldia liliputana در بازار کشور یافت میشود؟ خیلی تمایل به داشتنش دارم آیا چقدر امکانش هست بذر این گونه رو در اختیار بگیرید و برای فروش آماده کنید؟

  4. GPD گفته:

    جسارت نباشه
    عکس پنجم اصلا شبیه پرسکیا نیست چون ضخامتش اندازه یه گوش پاکنه! برگاش هم سوزنیه اطلاعاتی در مورد این گونه در اختیار دارید؟

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام،اگاور ویکتوریا هست سایز گلدانش خیلی بزرگ هست نسبت به گیاه، بتازگی خاک وگلدان ویا محیط نگهداری تغییر کرده؟

  5. GPD گفته:

    سال نو مبارک امیدوارم در این سال خدمات بیشتر و بهتری ارائه دهید.
    لطف کنید اسامی علمی و کامل این کاکتوس ها رو نام ببرید و به سوالاتم پاسخ دهید.
    https://uupload.ir/files/lioq_۲۰۲۱۰۳۱۴_۱۲۵۳۴۱.jpg
    این بمبی سینا هست؟ از چه خانواده ایه؟
    https://uupload.ir/files/q4o7_۲۰۲۱۰۳۱۴_۱۲۵۳۲۶.jpg
    فکر کنم تیتانوپسیس باشه ولی از چه نوع واریته ای؟
    https://uupload.ir/files/xzbc_۲۰۲۱۰۳۱۴_۱۲۵۴۱۲.jpg
    این یکی وقتی خریدم گوشه برگاش سرخ بود اما کاملا سبز شده علتش چیه و ایا به حالت قبل بر میگردد؟
    https://uupload.ir/files/19qa_۲۰۲۱۰۳۲۵_۱۳۰۷۰۸.jpg
    این یکی اپونتیاس؟ چرا تیغ هاش اینجوریه؟
    https://uupload.ir/files/ry38_۲۰۲۱۰۳۲۵_۱۳۰۷۵۳.jpg
    این یکی از هرچی کاکتوسه که دیدم باریک تر و ریز تره چطوری هرسش کنم که پرشاخه بشه؟ هرچی سر زنی میکنم فقط یه جوانه میزنه!
    https://uupload.ir/files/08gi_۲۰۲۱۰۳۲۵_۱۳۱۰۵۵.jpg
    این یکی اچینو گروزنویه درسته؟ الان چقدر عمر داره حدودا؟
    https://uupload.ir/files/y1t7_۲۰۲۱۰۳۲۵_۱۳۰۸۵۵.jpg
    اون قسمت خشک شده چطور بوجود اومده؟ چطور از افزایشش جلو گیری کنم؟
    در اخر آیا همه این گونه ها گل میدن؟ و پیشنهادتون چیه؟
    تشکر

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، ممنون، همچنین،عکس اول مامیلاریا بمبی سینا هست،
      عکس دوم تیتانوپسیس Titanopsis calcarea هست،
      عکس سوم کراسولا اواتا، کمبود نور باعث میشه برگها تغییر رنگ بدن نور بیشتری دریافت کنه مجدد کناربرگها قرمز میشه.
      عکس چهارم اپونتیا هست بشدت کمبود نور داره برای همین تیغ ها رشد نکردن بمرور زمان به محیط پرنوروفیلتر شده انتقال بدید.
      عکس پنجم پرسیکا هست که کمبود نور داره پرسیکا بیشتر برای پیوند جوانه کاکتوسها مناسب هست.
      عکس ششم نوتو خورشیدی هست در حدود سه ساله هستند.
      عکس هفتم واریته ای از اچینو هست بیماری قارچی داره میتونید قسمتهایی رو که لکه دارند بصورت جراحی خارج کنید ویا از قسمتهای سالم گیاه قلمه بگیرید وگیاه رو با محلول قارچ کش ابیاری وسمپاشی کنید، ،همه ی این گیاهان گل میدند سن گلدهیشون متفاوت هست.

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، جوانه هست در حال رشد هست، قلمه های ادنیومها قبل ازاینکه ریشه دار بشن شروع به جوانه زنی میکنند. فعلا درهمین شرایط نگهداری کنید بمرور زمان ریشه دار می شن.

  6. امید گفته:

    سلام
    آیا بر روی کاکتوس پایه آبی و اپونتیتا می توان جوانه ی کاکتوس پیوند زد و اگر می شود چه خانواده هابی را می توانیم پایه بزنیم

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، میشه پیوند زد ولی باید جوانه ها بالای دو الی سه ماهگی باشند کوچک باشن ریسک هست واحتمال از بین رفتنشون زیاد هست ،هر نوع از کاکتوسی بجز افوربیاها رو میتونید روی این دو نوع پایه پیوند بزنید.

  7. امید گفته:

    سلام
    دوسال پیش خریدم
    پشت پنجره ی جنوبی قرار دارد
    نور مستقیم
    وقتی خریدم گل باز کرده بود و میوه داشت
    از وقتی خریدم نه گل باز کرده و فکر کنم رشد هم نکرده از وقتی خریدم گلدانش و عوض نکردم حدودا بهش کود هم ندادم.

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، چروک شدنش از کم ابی ویا پوسیدگی ریشه میتونه باشه میتونید از خاک در بیارید وریشه ها رو از نظر پوسیدگی بررسی کنید. حتما خاکش رو عوض کنید ولی سایز گلدانش اندازه هست بزرگتر نکنید.

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، ممنون، کمبود نور دارند وباریک وعلفی دارند میشند بهتر هست بمرور زمان به محیط پرنور و فیلتر شده انتقال بدید.

دیدگاه‌ها بسته شده است.