آموزش نگهداری کاکتوس‌ برای همه از مبتدی تا حرفه ای

اگر تازه به کاکتوس‌ها (cactus) علاقه‌مند شده‌اید با مطالعه این مقاله می‌توانید به آسانی این گیاهان زیبا را پرورش داده و از نگهداری آنها لذت ببرید. کاکتوس‌ها گیاهان گوشتی با تنوع زیاد هستند که دارای شکل‌ها و رنگ‌های مختلفی می باشند. کاکتوس گیاه بسیار مقاومی است که نگهداری از آن بسیار ساده است و به راحتی میتوان در خانه، آپارتمان، محل کار و هر جایی که نور باشد پرورش داد. البته نگران نباشید بدون نور هم میشه کاکتوس نگهداری کرد با استفاده از لامپ های مخصوص رشد گیاهان.

مزایای نگهداری کاکتوس در خانه

کاکتوس ها دارای فواید زیادی هستند مانند تولید اکسیژن، تصفیه کننده قوی هوا، جذب پارازیت ها و امواج وای فای(ثابت نشده)، افزایش رطوبت هوا که باعث شادابی پوست می شود، دیزاین خانه و کلی مزیت دیگر.

آموزش نگهداری کاکتوس

برای داشتن یک کاکتوس شاداب و زیبا که بتواند مانند یک دستگاه اکسیژن ساز کیفیت هوای خانه را بالا ببرد رعایت نکات زیر ضروری است.

نور
آبیاری
دما
خاک
آفت و بیماری‌ها
تکثیر
نکاتی برای خرید

نور مناسب برای کاکتوس

کاکتوس ها برای رشد و زندگی به نور کافی نیاز دارند. نور خورشید بهترین منبع نوری می باشد ولی درصورتی که به نور خورشید دسترسی نداشته باشید میتوان از لامپ های مخصوص رشد گل و گیاه استفاده کرد. در فصل رشد یعنی بهار و تابستان کاکتوس روزانه حداقل به ۴ تا ۵ ساعت نور ملایم آفتاب نیاز دارد.

آیا از نور مصنوعی میتوان برای پرورش کاکتوس استفاده کرد؟

بله از انواع لامپ های مخصوص رشد گیاهان میتوان برای پرورش و نگهداری کاکتوس استفاده کرد.

چرا کاکتوس من باریک میشه؟

در صورت تامین نشدن نور کافی کاکتوس ها باریک رشد کرده و به اصطلاح علفی میشوند. و اگر این شرایط ادامه یابد در نهایت کاکتوس از بین می رود. اولین نشانه های کم نوری در کاکتوس رنگ پریدگی در قسمت نوک آن است. با مشاهده این حالت باید کاکتوس را به جای پر نورتر منتقل کرد.

بهترین مکان برای نگهداری کاکتوس در منزل؟

پشت پنجره های جنوبی معمولا مکان خیلی خوبی برای پرورش کاکتوس می باشد. ولی اگر احساس کردید آفتاب خیلی شدید است باید نور را به وسیله شیشه مات کن یا توری فیلتر کنید. یعنی با این کار از شدت تابش نور کاسته می شود و کاکتوس دچار آفتاب سوختگی نمی شود.

اصول آبیاری کاکتوس‌ها

کاکتوس ها معمولا در مناطق کم آب مانند جنوب قاره آمریکا زندگی میکنند و به خوبی با شرایط کم آب سازگار شده اند و میتوانند مدت ها بدون آب زندگی کنند. پس نباید کاکتوس ها را زیاد آبیاری کنیم زیرا آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه خواهد شد.

فاصله بین دو آبیاری در کاکتوس ها به عوامل زیادی مانند دمای محیط، میزان نور، رطوبت محیط، بافت خاک، زهکشی گلدان و عوامل دیگر بستگی دارد. در بین دو آبیاری باید خاک کاملا خشک شده باشد.

کف گلدان کاکتوس حتما باید دارای سوراخ هایی برای خروج آب اضافه باشد.

کی به کاکتوسم آب بدم؟

به طور کلی در فصل رشد(بهار و تابستان) هر هفت روز تا ده روز یک مرتبه آبیاری کافی است و در فصل های سرد هر دو تا سه هفته یا بیشتر، یک مرتبه آبیاری کافی می باشد.

چه آبی برای کاکتوس مناسب است؟

آب های تا حدودی اسیدی مثل آب باران یا آب رودخانه خیلی عالیه ولی خیلی مهم نیست از آب لوله کشی میتوان برای آبیاری کاکتوس استفاده کرد. از آب های شور و دارای املاح خیلی زیاد برای آبیاری کاکتوس استفاده نکنید.

آیا ریختن آب روی کاکتوس مشکلی دارد؟

خیر ریختن آب بر روی تنه کاکتوس مشکلی برای گیاه ایجاد نمی کند، ولی بهتر است زمانی که هوا سرد است یا در زیر تابش آفتاب مستقیم روی کاکتوس آب نریزیم.

چقدر آب بدم؟

در حدی که خاک خیس شود و آب به تمامی بخش های ریشه برسد. درصورتی که کف گلدان سوراخ باشد و خاک ماسه ای، آب اضافی فورا باید از کف گلدان خارج شود. در فصل گرم بیشتر و در فصل سرد کمتر آب بدید.

آیا میتوان به کاکتوس کود داد؟

بله برای افزایش رشد و گلدهی در فصل رشد میتوان از کودهای مخصوص کاکتوس استفاده کرد. هر ۲۰ تا ۴۰ روز یک بار کودهی در فصل رشد کافی است.

بهترین دما برای نگهداری کاکتوس چند درجه است؟

دمای مناسب بستگی به فصل نگهداری دارد. در فصل بهار و تابستان دما در حدود ۱۸ تا ۳۵ درجه بسیار مناسب خواهد بود و در فصل پاییز و زمستان ۱۰ تا ۲۰درجه سانتی گراد دمای مناسبی برای نگهداری کاکتوس هاست(ممکن است این دماها برای گونه های مختلف متفاوت باشد). با کوتاه شدن روزها کاکتوس ها کم کم برای خواب زمستانی آماده می شوند و با کاهش دما به خواب می روند و رشد نمی کنند، دقیقا در همین زمان است که باید آبیاری کاکتوس ها کاهش داده شود.

آیا خواب زمستانی ضروری است؟

برای رشد بهتر در فصل رشد و شکوفایی، کاکتوس ها هم مانند درختان نیاز به طی کردن خواب زمستانی هستند.

آیا کاکتوس ها یخ می‌زنند؟

کاکتوس ها آب زیادی در بافت های خود ذخیره می‌کنند و درصورتیکه دما به زیر صفر درجه برسد خیلی زود دچار یخ زدگی می شوند پس بهتر است دمای محل نگهداری کاکتوس به زیر صفر درجه نرسد.

از قرار دادن کاکتوس در مقابل باد کولر و یا روی بخاری و رادیاتور خودداری کنید.

بهترین خاک برای کاکتوس چه خاکی است؟

یکی از موارد مهم در سلامت کاکتوس‌ها خاک مناسب است. برای کاکتوس از انواع خاک‌ها میتوان استفاده کرد. خاک‌هایی که دارای زهکشی مناسبی باشند یعنی آب کمتری در خود نگه دارند مانند خاک‌های ماسه‌ای برای کاکتوس‌ها مناسب است. از ترکیب ماسه با پیت ماس، کوکوپیت، ورمی و بسیاری از ترکیب‌های دیگه می‌توان استفاده کرد. خاک‌های رسی و خاک باغچه یا خاک برگ برای کاکتوس‌ها خیلی مناسب نیست.

کی خاک گلدان کاکتوس را عوض کنم؟

بهتر است هر یک تا دو سال یک مرتبه خاک گلدان کاکتوس را عوض کنید تا هم ریشه های جدید تولید شود و هم کاکتوس رشد بیشتری داشته باشد.

چه نوع گلدانی برای کاکتوس مناسب است؟

از انواع گلدان‌های پلاستیکی، سفالی، فلزی و سنگی میتوان استفاده کرد. گلدان کاکتوس نباید خیلی بزرگ باشد چون رطوبت زیادی در خاک باقی می ماند و نه خیلی تنگ که ریشه تحت فشار باشد. کف گلدان باید دارای سوراخ هایی برای خروج آب اضافی باشد.

بهترین زمان برای تعویض گلدان کاکتوس چه فصلی است؟

تقریبا در همه طول سال میشه در صورت اضطراری بودن گلدان کاکتوس رو تعویض کرد ولی بهترین زمان برای تعویض گلدان و خاک کاکتوس اواخر زمستان و اوایل بهار می باشد.

آفت و بیماری‌های اصلی کاکتوس

پوسیدگی ریشه کاکتوس

اصلی ترین مشکل کاکتوس ها که در اثر آبیاری زیاد اتفاق می افتد. در مراحل اولیه پوسیدگی را میتوان با حذف کردن یا هرس کردن ریشه های پوسیده و استفاده از سموم قارچ کش از بین برد و از گسترش پوسیدگی جلوگیری کرد. ولی در صورت پیشرفت پوسیدگی درمان سخت خواهد بود. کاکتوس های ستونی را میتوان از محل پوسیدگی کات کرده و پس از خشک شدن محل بریدگی به صورت قلمه در گلدان جدید کاشت کرد تا ریشه جدید بزند.

شپشک آرد آلود

این آفت که به صورت نقاط سفید و پودری در ریشه و تنه کاکتوس مشاهده می شود به شدت میتواند به کاکتوس ها آسیب برساند. در صورت مشاهده گیاه را از بقیه جدا کرده و به تمامی گیاهان سالم و آلوده سم مخصوص شپشک آرد آلود بزنید. هم بصورت آبیاری به خاک بریزید تا ریشه به سم آغشته شود و هم بر روی تنه گیاه اسپری کنید. بهتر است یک هفته بعد یک مرتبه دیگر سمپاشی را تکرار کنید تا آفت کامل از بین برود.

کنه ها

این آفت هم به کاکتوس حمله میکند و مانند شپشک ها از شیره کاکتوس برای تغذیه استفاده میکند. رنگ کاکتوس مبتلا به کنه معمولا کدر می شود و نقاط ریزی روی پوست مشاهده می شود. برای از بین بردن کنه ها باید از سم مخصوص کنه کش استفاده کرد.

سایر آفت های کاکتوس

ممکن است انواع آفت های دیگر مثل تریپس ها، شته ها به کاکتوس حمله کنند که باید از سموم حشره کش برای از بین بردن آنها استفاده کرد. بیماری های ویروسی که معمولا درمان خاصی ندارند.

نکاتی که هنگام خرید کاکتوس‌ها باید به آن توجه کنید

ظاهر کاکتوس باید سالم باشد و اگر مشکوک به بیماری بود از خرید آن خودداری کنید.
اسم و نحوه نگهداری کاکتوس ها را از فروشنده سوال کنید.
کاکتوس‌های تازه خریداری شده را قرنطینه کنید تا در صورت داشتن بیماری به سایر کاکتوس ها منتقل نشود. مدت مناسب قرنطینه یک ماه و بیشتر می باشد.
از خرید کاکتوس‌های رنگ شده و دارای گل مصنوعی خودداری کنید. زیرا عمر آنها کوتاه است.
برای آگاهی از قیمت کاکتوس ها به سایت گل یاب (Golyab.net) مراجعه کنید.
سعی کنید بذر کاکتوس را کشت کنید تا بتوانید با هزینه کمتر گونه‌های بیشتری داشته باشد. برای آموزش کاشت بذر کاکتوس اینجا کلیک کنید.

فیلم آموزش نگهداری از کاکتوس در آپارتمان در ۳ دقیقه

چرا کاکتوس من گل نمی دهد؟

کاکتوس برای گلدهی باید به سن گلدهی رسیده باشد. در بعضی از کاکتوس ها مثل مامیلاریا ها سن گلدهی دو تا سه سال می باشد و در برخی مثل اچینو گروزنی ۲۵ سال است. برای گل دادن کاکتوس نیاز است که کاکتوس خواب زمستانی را طی کرده باشد. خاک مناسب و نور کافی نیز از موارد دیگر برای گلدهی کاکتوس ها هستند. میتوان برای گلدهی بیشتر کاکتوس را کود داد.

تکثیر کاکتوس‌ها

روش های اصلی تکثیر کاکتوس ها عبارتند از: کاشت بذر، قلمه زدن و پیوند زدن کاکتوس

کاشت بذر کاکتوس

برای کاشت بذر کاکتوس از خاک پیت ماس استفاده می‌شود. بذرها را پس از ضدعفونی کردن خاک پیت ماس با سم قارچ‌کش بر روی سطح خاک قرار داده و روی آنها آب اسپری کنید. ظرف کاشت را جهت تامین رطوبت داخل یک پلاستیک قرار داده و درب آن را کامل ببندید و در مکانی با نور ملایم قرار دهید. بذرها پس از چند روز شروع به جوانه زنی می‌کنند. تا چند ماهگی در همین شرایط نگهداری کنید و در صورت کم شدن رطوبت بر سطح بستر کاشت آب اسپری کنید. در صورت استریل نگه داشتن محیط کاشت هیچ خطری جوانه های کاکتوس را تهدید نخواهد کرد و خیلی زود رشد خواهند کرد. برای افزایش رشد جوانه های میتوان پس از سه ماهگی به آنها کود داد.

بهترین فصل برای کاشت بذر کاکتوس چه زمانی است؟

در هر فصلی که بتوان شرایط را فراهم کرد می‌توان کاشت کرد.

بهترین دما برای کاشت بذر کاکتوس چند درجه است؟

دمایی در حدود ٢٠ تا ٣۵ درجه سانتیگراد برای جوانه زنی اکثر بذرها مناسب است.

کاشت بذر کاکتوس در خانه

قلمه زدن کاکتوس

با کات کردن شاخه ها یا بخشی از تنه کاکتوس میتوان آنها را ریشه دار کرد. قلمه جدا کرده را در مکانی به دور از تابش شدید آفتاب به مدت یک تا سه روز قرار می‌دهند تا قسمت کات شده پینه ببندد. سپس در خاک کاکتوس می‌کارند تا ریشه دار شود. یک هفته اول به دلیل نداشتن ریشه نباید قلمه را آبیاری کرد.

قلمه زدن کاکتوس

پیوند زدن کاکتوس

برای افزایش رشد در گونه های کم رشد و همچنین تسریع گلدهی کاکتوس ها از پیوند کردن استفاده می شود. برای پیوند قسمتی از یک کاکتوس کات شده و بر روی کاکتوس دیگری قرار میدهند که بهم جوش بخورند. هنگام پیوند باید آوندها در نقاطی بر روی هم قرار بگیرند تا پیوند موفقیت آمیز باشد. کاکتوس بالایی پیوندک و پایینی پایه پیوند نامیده می شوند.

روش پیوند کاکتوس