شپشک آرد آلود و راههای درمان و مبارزه با آن

شپشک آردآلود

آفت شپشک آردآلود چیست؟

شپشک آردآلود یکی از آفت‌های خطرناک گیاهان است که به صورت گروهی به گیاه حمله کرده و با ایجاد زخم و مکیدن شیره گیاه باعث نابودی آن می‌شود. این آفت در ریشه و تنه گیاهان دیده می‌شود بخصوص مکان‌های مخفی و سایه گیاه. به صورت نقاط سفید و پودری دیده می شود. نام علمی شپشک آردآلود Pseudococcus است.

این آفت به شدت گیاهان آپارتمانی را مورد حمله قرار می‌دهد و در صورت عدم درمان به سرعت گیاه را از بین می‌برد.

این آفت به شکل گروهی بر روی قسمت‌های مختلف گیاه همانند ناحیه اتصال برگ به ساقه، بین زوایای موجود بین ساقه‌های گیاه، در زیر پوسته‌های زخمی و نه چندان محکم ساقه گیاه، لابه‌لای گلبرگ‌ها و کاسبرگ‌ها گل‌ها و حتی بر روی ریشه گیاه بخصوص در ناحیه اتصال ساقه به ریشه جمع می‌شود و مشکلاتی را برای رشد گیاه به وجود می‌آورد.

 

شناسایی آفت شپشک آردآلود

گونه‌های مختلفی از این حشره وجود دارد که احتمال دارد هر یک با دیگری از نظر چگونگی طی شدن چرخه رشد، اندازه حشرات در مراحل مختلف زندگی، زوائد و رشته‌های اطراف بدن دوره تخم‌گذاری و …متفاوت است.

شپشک آرد آلود مرکبات یکی از شایع‌ترین انواع شپشک است که علاوه بر مرکبات، بر روی گیاهان زینتی از جمله سرخس، کاکتوس، ساکولنت، بنفشه افریقایی، گل کاغذی، باباآدم، سانسوریا، آدنیوم، بنجامین، فوشیا، گل ساعتی، گاردنیا، آفتابگردان و انواع گلهای آپارتمانی دیگر فعالیت می‌کند، البته انواع دیگر شپشک نیز می‌توانند گیاهان زینتی را مورد حمله قرار دهند.

 

این حشره دو جنس نر و ماده را دارد، ماده‌ها در مرحله نیمف (شفیره یا نیمف یکی از مراحل رشد و دگردیسی قبل از بلوغ حشرات است. مرحله نیمف مرحله قبل از شکل گیری حشره کامل است) فعالیت خود و مصرف شیره گیاهی را آغاز می‌کند. حشرات ماده بیضی شکل به طول ۳-۱ میلی‌متر بدون بال هستند اما توسط پاهایشان می‌توانند حرکت کنند و جابجا شوند.

در اطراف بدن حشره چندین جفت رشته‌های کوتاه سفید رنگ مویی وجود دارد که ضخامت و بلندی برخی از آنان بخصوص آنهایی که در انتهای بدن حشره قرار گرفته متفاوت با دیگران است و ضخیم‌تر و طویل‌تر است.

 

حشرات نر بالغ بال دارند و توانایی جابجایی بین گیاهان مختلف را دارند و به ندرت قابل مشاهده هستند.

شپشک نر بالغتصویر بالا شپشک آردآلود نر را نشان میدهد.

Pseudococcus

تصویر بالا شپشک آردآلود ماده را نشان میدهد.

آفتی که به عنوان شپشک آرد آلود بر روی گیاهان جلب توجه می‌کنند در واقع نوع مادگان است که از شیره قسمت‌های مختلف گیاهان تغذیه می‌کنند و در طی فعالیتشان خود را به گیاه چسبانده و لایه‌ای از پوشش پودری به دور خود ترشح می‌کنند که نقش حفاظت از آنان را به عهده دارد.

 

رنگ شپشکهای ماده سفید و گاهی صورتی و یا زرد است البته بعد از پوشانده شدن با پوشش آردی همگی شبیه یکدیگرند. حشرات نر بر خلاف حشرات ماده عمر کوتاهی دارند شپشک آرد آلود در طی فعالیت خود عسلک که ماده‌ای چسبناک است تولید می‌کند. این ماده بسیار مورد علاقه مورچه‌ها است، بنابراین مورچه‌ها برای ادامه مصرف این ماده از شپشکها به نحوی در برابر سایر حشرات شکارچی محافظت می‌کنند.

 

چرخه زندگی و تولید مثل شپشک آرد آلود

حشرات ماده بعد از جفت‌گیری با حشرات نر تخم می‌گذارند. تخم در بین ترشحات آرد مانند قرار می‌گیرد تا از آن در برابر شرایط نامساعد محافظت شود در حدود ۱۰ روز بعد از گذاشته شدن تخم خزندگان کوچک یا نیمف از آن خارج می‌شود که هر دو جنس نر و ماده در بین آنان وجود دارد. نیمفها به قسمت‌های مختلف گیاه راه می‌یابند و تا بالغ شدن حدود ۴_۸ هفته را در این مرحله طی می‌کنند، احتمال اینکه شپشکهای ماده آرد آلود به شکل کامل دگردیسی نکنند و در همان مرحله نیمف بیشترین آسیب را وارد آورند وجود دارد حشرات نر در طی زندگی خود از نظر شکل و ظاهر تغییرات اساسی می‌کنند و تبدیل به حشرات بالدار می‌شوند.

چرخه زندگی شپشک آرد آلود

خسارت ناشی از آفت شپشک آرد آلود

هیچ یک از قسمت‌های گیاه از این آفات در امان نیست بنابراین اگر گیاه شما علائمی از مشکلات رشد را نشان می‌دهد، تمامی قسمت‌های گیاه بخصوص نواحی اتصال برگ‌ها به شاخه یا شاخه‌ها با یکدیگر و همچنین زیر برگ‌ها را بررسی کنید، در ابتدا علائم وجود این آفات به شکل نواحی برآمده و سفید رنگ جلب توجه می‌کند، که بر روی ناحیه اتصال برگ به ساقه یا پهنک برگ و یا در ناحیه اتصال ساقه به ریشه درست در زیر خاک شکل می‌گیرند.

 

حشرات و یا تخم‌های صورتی، نارنجی آنان را در زیر این پوشش می‌توان یافت با افزایش تعداد شپشکها تولید عسلک افزایش می‌یابد که موجب چسبناک شدن و شکل گیری قارچ دوده‌ای می‌شود، این مسئله موجب ظهور لکه‌های سیاه رنگ بر روی برگسار گیاه می‌شود.

ادامه فعالیت موجب کاهش رشد. بد رنگ و زرد شدن برگ‌ها و ریزش برگ‌های جوان و نابالغ می‌شود.

انواع شپشکهای آرد آلود ریشه کاکتوس‌ها را مورد حمله قرار می‌دهند که علائم آن همانند نواحی سفید رنگ بر روی ریشه‌ها می‌شود، اگر یک گیاه نشانه‌های رشد ناسالم و همچنین ضعف را نشان می‌دهد، اما بر روی برگسار آن افتی مشاهده نمی‌کنید، حتماً ریشه آن را نیز بررسی کنید شاید بتوانید مجموعه‌هایی از شپشک ها را بر روی قسمت‌های مختلف ریشه پیدا کنید.

 

راه‌های کنترل و مبارزه با شپشک آرد آلود

برای مبارزه با این آفات حتماً برگ‌های مرده و یا قسمت‌های هرس شده گیاه را از محیط خارج کنید. در مبارزه بیولوژیک علیه این افت از کفشدوزک در نوع cryptolaemus montrouzieri می‌توان محیط‌های سر بسته همانند گلخانه برای مبارزه با این افت استفاده کرد. توجه کنید که لارو کفشدوزک شباهت‌های زیادی با لارو شپشک آرد آلود دارد. هم لارو و هم حشره بالغ کفشدوزک می‌توانند از شپشکها تغذیه کنند.

یکی دیگر از حشراتی که از شپشکها تغذیه می‌کنند زنبور پارازیت با نام علمی leptomastix spp است هم کفشدوزک و هم زنبور پارازیت برای فعالیت خود به دمای بالایی نیاز دارند و در برابر بسیاری حشره کشها حساس هستند.

برای مبارزه شیمیایی باید از سموم سیستمیک استفاده کرد زیرا پوشش آرد آلود این حشره از آن در برابر سموم محافظت می‌کند بنابراین بهترین راه استفاده از سمومی است که وارد جریان شیره گیاهی شده و به دلیل استفاده حشره از شیره گیاه در نهایت وارد بدن حشره می‌شود، چنین سمومی را اصطلاحاً سموم سیستمیک می‌نامند.

 

در مورد شپشکهای آردآلود که بر روی ریشه فعالیت می‌کنند علاوه بر استفاده از سموم مناسب باید خاک گلدان را نیز عوض کرد و ریشه‌ها را نیز از وجود مخلوط خاک قدیمی پاک کرد و سموم را بر روی قسمت‌های مختلف ریشه استفاده کرد و دوباره گیاه را در گلدان با مخلوط خاکی ضد عفونی شده کاشت تا احتمال شیوع مجدد این افت به حداقل ممکن برسد از جمله سموم مؤثر بر روی این نوع حشرات که پوشش محافظ دارند می‌توان به Deltamethrin. Dinotefuran. Imidacliprid pyriproxifen اشاره کرد.

 

روش‌های خانگی مبارزه با شپشک آردآلود

در محیط منزل و وقتی تعداد گلدان کم است از چند روش خانگی می‌توان برای از بین بردن شپشک استفاده کرد که البته این روش‌ها بستگی به شدت حمله آفات و مکان فعالیت آنان دارد.

به عنوان مثال اگر شپشکها بر روی برگ‌های گیاه وجود دارند و هنوز جمعیت آنان به شدت زیاد نشده است می‌توان از مخلوط آب گرم و مایع ظرف‌شویی برای مبارزه با این افت استفاده کرد مایع ظرفشویی برای نفوذ کردن در پوشش محافظتی آرد مانند شپشکها و کاهش چسبندگی شپشکها به سطح گیاه استفاده می‌شود.

کافی است که ۱ قاشق چای‌خوری از مایع ظرفشویی را با نیم لیتر آب مخلوط کرده و بعد به شکل اسپری بر روی ناحیه اجتماع و زندگی شپشکها اسپری کرد و شپشکها را با تکه‌ای پنبه یا پارچه جمع کرد.

برای افزایش اثر مایع ظرف‌شویی در جدا کردن شپشکها از سطح گیاه می‌توان در ترکیب یاد شده ۱ قاشق چای‌خوری روغن مایع استفاده کرد.

 

مخلوط صابون مایع و الکل نیز مورد دیگری است که توصیه می‌شود نصف لیوان الکل با یک لیتر صابون مایع مخلوط شود و این مخلوط را روی نواحی آلوده اسپری کنید. اگر این حجم از صابون مایع برای مصرف خانگی شما زیاد است کافی است با یک تناسب ساده برای هر مقدار صابون مایع که می‌خواهید استفاده کنید میزان حدود الکل را نیز حساب کنید.

 

بعد از مصرف این محلول‌ها بعد از گذشت ۲۰ دقیقه گیاه را با آب خوب بشویید.

ضمناً به یاد داشته باشید که قبل از مصرف این مواد سطح خاک را با نایلون و یا چند لایه روزنامه بپوشانید تا این مواد روی خاک نریزد و در خاک فرو نرود زیرا به ضرر ریشه است.

اگر این ترکیب را استفاده می‌کنید باید بین دفعات مصرف حدود ۳ تا ۴ روز فاصله باشد و در زمان استفاده گیاه در معرض نور مستقیم خورشید نباشد.

حتماً قبل از مصرف محلول را بر روی قسمتی از برگ‌ها امتحان و حدود ۲۴ ساعت بگذرد و اطمینان حاصل کنید که محلول روی برگسار اثر منفی ندارد.

گیاهان متفاوت از یکدیگرند و عکس‌العمل‌های متفاوتی نیز می‌توانند نشان دهند. برای جداسازی شپشکها که در زوایای ناحیه اتصال برگ با ساقه و با هر ناحیه زاویه دار دیگر به سطح گیاه چسبیده‌اند می‌توانید از وسیله‌ای همانند مسواک استفاده کنید.

ساکولنت
حمله به ساکولنت توسط شپشک آرد آلود

شپشک آردآلود

شپشک آردآلود

منبع: میهن کاکتوس

مقالات مشابه

مقالات مشابه

355 دیدگاه برای “شپشک آرد آلود و راههای درمان و مبارزه با آن

  1. amirhosseinmohammadi2828 گفته:

    سلام.
    از سم کلرپیریفوس میشه برای از بردن شپشک آرد آلود در کاکتوس استفاده کرد؟؟؟
    مقدار دز مصرفی باید چقدر باشه و چند وقت یک بار اسپری کرد؟ به خاک کاکتوس سم حشره کش بخوره مشکل پیش نمیاد؟

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، به میتونید استفاده کنید، میزان مصرف معمولا روی بسته بندی محصول نوشته میشه ولی دز استانداردش یک سی سی در یک لیتر اب هست، بافاصله یک هفته، دز مصرف استاندارد باشه نه مشکلی بوجود نمیاد.

  2. Mochi گفته:

    سلام
    من یکی از گلام آردآلود داشت چون خیلی زیاد نبود خودم ازش جداشون کردم و بعدش به مدت دو هفته مخلوط آب و مایع ظرفشویی رو روش اسپری کردم ولی هنوزم به مقدار کمی بازم روش هست الان دیگه چه کاری میتونم براش انجام بدم ؟ و اینکه اگه با فاصله یه متری با بقیه گلام باشه ایرادی داره ؟
    و دیفن باخیام رو پشت پنجره میزارم و نور غیر مستقیم بهش میخوره حدود دو سال اینطوری به خوبی رشد کرده ولی الانا برگاش به سرعت زرد میشد و ریشه هاش چک کردم دیدم سفیدی داشت ریشه هاشو جدا کردم و گذاشتمش تو آب ممکنه به خاطر آردآلود باشه؟ و اینکه این شپشک به دلیل گرما و رطوبت زیاد به وجود میاد؟

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، از سایر گیاهانتون جدا نگهداری کنید در اتاق جداگانه، تهویه محیط رو بالاببرید ،هر روز همه ی قسمتهای گیاه رو بررسی کنید واگر مورد مشکوکی بود حذف فیزیکی کنید با پنبه اغشته به الکل، بهتر هست دو بار با فاصله یک هفته با محلول حشره کش کل گیاه رو سمپاشی کنید. احتمالش هست شپشک باشه شپشکها از نبود تهویه مناسب وگیاهی که از قبل الوده شده وبه سایر گیاهان اضافه شده بوجود میاد هر روز بهتر هست هوادهی کنید تا گیاهان اکسیژن کافی دریافت کنند.

  3. محیا گفته:

    سلام وقتتون بخیر.من به تازگی یه گیاه سینگونیوم خریدم ومتوجه شدم دارای شپشک ارد الود هست که مقدارش زیاد نبود با پنبه والکل پاکشون کردم.میخواستم بدونم که اگر یک روز در میان گیاه رو چک کنم و اگر موردی بود با پنبه واکل پاک کنم چه مدت زمان میبره تا گیاهم کاملا پاک بش ه و نیاز به چکاپ یه روز در میان نداشته باشه؟و اینکه نیاز هست خاک وگلدونش روکاملا عوض کنم؟اگه هست چطور ریشه اش رو مقاوم کنم؟همچنین به تازگی برای گیاهام قارچ کش الیت گرفتم میخواستم ببینم با چه فاصله زمانی ازش میتونم به گیاهام کود بدم ایا تداخلی باهم دارن؟وایا نیاز هست از یه حشره کش سیتماتیک استفاده کنم؟ با چه فاصله زمانی از دو مورد قبل؟

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، اگر بعد از حذف فیزیکی بامحلول حشره کش سمپاشی انجام بدید تا یک هفته بهتر هست هر روز یک بار تمام قسمتهای گیاه رو بررسی کنید اگر مایل به سمپاشی نیستید میتونید دوبار بافاصله یک هفته گیاه رو با محلول اب ومایع ظرفشویی شستشو بدید فقط مواظب باشید ازمحلول داخل خاک گیاه نریزه همینطور بررسی تمام قسمتهای گیاه رو تا دوهفته انجام بدید، اگر گلدانش اندازه هست نیازی به تعویض گلدان نیست چون محیط نگهداری گیاه تازه تغییر کرده گیاه چند شوک رو یکجا نمیتونه تحمل کنه وضعیف میشه میتونید صبر کنید وبهاراقدام به تعویض خاک وگلدان بکنید تا اون موقع افتها هم از بین میرند، فاصله سمها وکودها از هم بهتر هست یک ماه الی دو هفته باشه فعلا قارچ کش یا کوددهی نکنید صبر کنید افتها از بین برند کامل که بهبود یافت کوددهی رو شروع کنید تا تقویت بشه یک ماه بعد ازکوددهی هم میتونید با محلول قارچ کش گیاه روابیاری وسمپاشی کنید. برای شپشک بله بهترهست از یک حشره کش سیستمیک استفاده کنید.

  4. behrouz گفته:

    سلام .این بیماری چند تا از گلهای زیبامو از بین برده هر کاری میکنم خلاص نمیشم از شرشون نمیدونم چکار باید کرد

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، شپشک اردالود اگر منظورتون هست ابتدا باید گیاهان الوده رو از گیاهان سالم جدا کنید، تهویه محیط رو بالا ببرید تمام قسمتهای سفید وپنبه ای رو با قلمو اغشته به الکل حذف فیزیکی کنید بصورتی که هیچ نقطه ی سفیدی روی گیاه باقی نمونه، بعد گیاه رو با یک حشره کش سیستمیک سمپاشی کنید دو بار بافاصله یک هفته در این یک هفته هر روز یک بار تمام قسمتهای گیاه رو هم بررسی کنید اگر مورد مشکوکی بود حذف فیزیکی کنید.

  5. نرگس گفته:

    باسلام و خسته نباشید.
    اگر گیاه مبتلا به شپشک اردالود در کنار سایر گیاهان با فاصله ۱متری باشد باتوجه به بال نداشتن نوع ماده بازم سایرین ایا مبتلا میشوند؟ باتشکر.

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، ممنون، بله مبتلا میشند، گیاه الوده باید کلا در محیط جدایی نگهداری بشه.

  6. نرگس گفته:

    باسلام و خسته نباشید.
    گیاه۱هفته خریداری شده از اول روی۵تا از برگاش لک گرد زرد بود نمیدونم قارچ کاری نکردم الان فقط روی یک برگ تازه جوونه زدش نقاط سفید پنبه ای دیدم لطفا راهنمایی بفرمایید؟ قارچکش برودوفیکس و کاربندازیم دارم نیاز بزنم یا برگی قطع کنم؟ باتشکر. https://s4.uupload.ir/files/img_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B1%DB%B1%DB%B1%DB%B3%DB%B0_%DB%B2%DB%B3%DB%B3%DB%B0%DB%B1%DB%B4_h1nk.jpg
    https://s4.uupload.ir/files/img_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B1%DB%B1%DB%B1%DB%B3%DB%B0_%DB%B2%DB%B3%DB%B3%DB%B2%DB%B5%DB%B9_bfmj.jpg

    • کارشناس 1 گفته:

      سلام، ممنون، قارچ نیست افت هست شپشک ارد الوده هست تمام قسمتهای سفید وپنبه ای رو با پنبه اغشته به الکل پاک کنید وگیاه رو با محلول حشره کش سمپاشی وابیاری کنید دو بار بافاصله یک هفته، از سایر گیاهانتون هم جدا نگهداری کنید تهویه محیط رو بالاببرید ودر این یک هفته هر روز همه ی قسمتهای گیاه رو بررسی کنید اگر مورد مشکوکی بود حذف فیزیکی کنید.

      • نرگس گفته:

        ممنون.
        حشره ندیدم احتمالا زیرحالت پنبه ای پنهان بودن. سم مالاتیون دارم از همین روی برگا بریزم عیب نداره و آیا بلافاصله باید برگارو پاک کنم؟
        گیاه دیگه داشتم کرم خاکی داشت ازهمین سم کل خاک کامل ریختم ۱ساعت بعدکرما سالم روی خاک بودن از همین روش خانگی ک در سایت زدین میشه استفاده کنم؟باتشکر.

        • کارشناس 1 گفته:

          حشره ها داخل همون قسمت سفید وپنبه ای هستن که موقع فشار دادن از بین میرند وبه رنگ صورتی درمیان، بله ازهمین سم میتونید استفاده کنید، باید محلول درست کنید وروی برگها اسپری کنید به اندازه ی سی سی داخل یک لیتر اب ترکیب کنید ومحلول رو داخل اب پاش یا ابفشان بریزید وروی همه ی قسمتهای گیاه وبرگها اسپری کنید.

          • نرگس گفته:

            باعرض معذرت.
            باتوجه, به بوی نامطبوع ومواد شیمیایی مالاتیوم میشه سم ارگانیک بدون بو معرفی کنید چون سرما میخوام در حمام سمپاشی انجام بدم.باتشکرفراوان.

            • کارشناس 1 گفته:

              خواهش میکنم، بله مالاتیون بوی نامطبوعی داره اگر سم ارگانیک بخواهید استفاده کنید ازپالیزین میتونید استفاده کنید از سم شیمیایی که بوی کمتری داشته باشه واذیت نشید از کنفیدور هم میتونید استفاده کنید.

              • نرگس گفته:

                شرمنده.
                به علت اینکه فقط رویک برگ افت,بوده, و مابقی سالم بودن و همون برگ کلا کات کردم آیا بازم نیاز حشره کش بزنم؟ اگر ۱هفته,قرنطینه بمونه بعد هیچ حالت, پنبه, ای, مشاهده, نشه دیگه, سالم؟

                • کارشناس 1 گفته:

                  اصلا نیازی نبود برگ رو کات کنید با پنبه اغشته به الکل برگ رو پاک میکردید افتها از بین میرفتند. استفاده از سم برای این توصیه میشه که اگر تخم افت باقی مونده باشه با سم پاشی ازبین بره اگر از سم نمیتونید استفاده کنید بمدت یک هفته هر روز یک الی دوبار تمام قسمتهای گیاه رو بررسی کنید واگر مورد مشکوکی چون قسمتهای سفید پنبه ای بوجود اومد با پنبه اغشته به الکل حتما حذف فیریکی کنید.

                • نرگس گفته:

                  باسلام و تشکر.
                  چندباربصورت فیزیکی جداکردم ولی بعد مدتی بازهجوم اوردن باتعدادخیلی بیشتر سموم معرفی شده پیدا نکردم فروشنده سم آکتارا معرفی کرد ک ۲بارفاصله۱۰روزبزنم عالیه ولی نخریدم هنوز آیا شما برای شپشک این سم تاییدمیکنید؟

                • کارشناس 2 گفته:

                  سلام، ممنون، بله میتونید استفاده کنید. بهتر هست بمدت ۲۰ روز هر روز تمام قسمتهای گیاه رو بررسی کنید واگر مورد مشکوکی بود حتما حذف فیزیکی کنید وتهویه محیط رو بالاببرید.

                • نرگس گفته:

                  باسلام و خسته نباشید.
                  سم اکتارا ۲بار بافاصله ۲هفته به گیاه زدم الان خود حشره بالغ ریز ندیدم حتی لابه لای درزای برگا اما تخم ریز سفیدگرد بین درزاش اکثرا بود الان مجدد سم پاشی کنم؟ ۲هفته از سم پاشی قبلی گذشته باتشکر

                • کارشناس 1 گفته:

                  سلام، ممنون، اگر مورد مشکوکی وجود نداره نیازی نیست ولی بهتر هست هر هفته یک بار تمام قسمتهای گیاه رو از نظر سلامت کامل بررسی کنید.

    • کارشناس 2 گفته:

      سلام، روی برگها خاک هست شپشک مشخص نیست، کامل برگها رو با اب ولرم بشورید وتمیز کنید، شرایط نگهداری از گیاه رو بفرمایید تا بهتر راهنماییتون کنیم.

  7. بهنوش گفته:

    سلام میخواستم بدونم گل من شپشک زده مطمئن نیستم شروع کرده به زرد شدن خاکشو هم عوض کردم آبیاری کم وقتی خاک خشک میشه نورم پنجره جنوبی دستگاه بخورم براش گذاشتم؟

دیدگاه‌ها بسته شده است.